به گزارش خبرنگار مهر، تبلیغات کالاهای آسیب رسان به سلامت جامعه آنقدر حائز اهمیت است که در ماده 37 برنامه پنجم توسعه کشور، موضوع کالاهای آسیب رسان به سلامت مورد توجه قرار گرفته است. به طوریکه در بند "الف" و "ج" این ماده قانون، راجع به تهیه لیست کالاهای آسیب رسان و ممنوعیت تبلیغات این کالاها توضیح داده شده است.
بر همین اساس، وزارت بهداشت در صدد بر آمده و لیستی از کالاهای آسیب رسان به سلامت جامعه را تهیه و برای دستگاههای مربوطه ارسال کرده است. در این لیست که هنوز از سوی وزارت بهداشت اعلام نشده است، کالاهای خوراکی همچون چیپس و پفک، فست فودها و... به عنوان کالاهای آسیب رسان معرفی شده اند که می بایست تبلیغات آنها ممنوع شود. این در حالی است که سهم زیادی از آگهی های بازرگانی صدا و سیما را تبیلغات چیپس و پفک تشکیل می دهد. خوراکیهایی که کارشناسان تغذیه و سلامت بر مضر بودن آنها تاکید دارند و معتقدند که نمی بایست تبلیغ شوند.
تبلیغ مواد آسیب رسان به سلامت ممنوع است
دکتر علیرضا مصداقی نیا معاون بهداشتی وزارت بهداشت با اعلام اینکه طبق قانون تبلیغ مواد آسیب رسان به سلامت ممنوع است، چیپس و پفک را شامل این قانون دانست و گفت: وزارت بهداشت ناچار است که ساز و کاری برای جلوگیری از این نوع تبلیغات تهیه کند. با همکاری سازمانهای ذیربط فهرست این کالاها را قبلا تهیه کرده و به سازمانهای ذیربط ابلاغ کرده ایم.
وی تبلیغات چیپس، پفک و هر نوع ماده غذایی دیگر آسیب رسان به سلامت را جزو این ممنوعیت قانونی اعلام کرد و گفت: برخی تنقلات آسیب رسان به سلامت به راحتی در فروشگاهها در دسترس کودکان هستند که نباید چنین باشد.
معاون وزیر بهداشت با عنوان این مطلب که سوسیس و کالباس دارای چربی زیادی هستند، افزود: تبلیغات مستقیم و غیرمستقیم دخانیات از طریق فیلمها نیز نباید انجام شود.
مصداقی نیا با اشاره به اینکه ماده 37 قانون برنامه پنجم توسعه کشور صراحتا به رجوع به قوه قضاییه برای جلوگیری از این نوع تبلیغات اشاره دارد، گفت: ما تمایل داریم با همکاری و همراهی یکدیگر این قانون را اجرا کنیم و علاقمند به مراجعه به قوه قضاییه نیستیم.
پفک خوری و فشارخون در کودکان
میزان بالای نمک پفک و شوری آن موجب عادت ذائقه کودکان به شوری شده و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری فشارخون را افزایش می دهد که این امر در بزرگسالی زمینه‌ساز بیماریهای قلبی عروقی و سکته‌های مغزی می‌شود.
براساس مطالعات انجام شده پفک 9 برابر حجم خود آب جذب می‌کند. بنابراین استفاده از تنقلاتی مانند چیپس و پفک باید محدود و از محصولاتی استفاده شود که در آن از رنگ طبیعی استفاده شده باشد. چیپس نیز موجب سیری کاذب می شود و چون تمام مواد مغذی مورد نیاز برای رشد کودکان را ندارد، مصرف مداوم آن قبل از غذا موجب محروم شدن کودک از غذاهای اصلی و در نتیجه کمبودهای غذایی خواهد شد.
قد کودکان ایران کوتاه شده است
مصرف نوشابه‌های گازدار و حضور کمرنگ گروه شیر و لبنیات در برنامه غذایی روزانه سبب شده در طول سالهای گذشته تا 4 سانتی متر از متوسط قد کودکان ایرانی کاسته شود. از طرفی فسفر موجود در این نوشیدنیها جذب کلسیم را در دستگاه گوارش کاهش داده و عارضه‌ای به نام پوکی استخوان را برای جامعه ایرانی به ارمغان آورده است.
بنابراین گزارش، استفاده از روغنهای غیراستاندارد آن هم با حرارت بالا که به کرات مورد استفاده قرار می‌گیرد مشکل دیگری است که در مورد بعضی از میان وعده‌ها وجود دارد. حرارت بالا در این فرآورده‌ها منجر به تخریب برخی مواد مغذی شده و از طرف دیگر حرارت بالا که منجر به دود کردن روغن می‌شود و ترکیباتی به نام آکرولئین تولید می‌کند که حتی تنفس آن نیز خطرناک است.
تنقلات نیز معمولا دارای کالری بالا و درصد مواد مغذی کم هستند بدون اینکه نیازهای تغذیه‌ای کودکان را تامین کنند، ایجاد یک حس سیری کاذب در آنها کرده و به مرور زمان باعث کمبودهای تغذیه‌ای در کودک می‌شوند.
موضوع پول در میان است
دکتر شهین یاراحمدی رئیس اداره غدد و متابولیک وزارت بهداشت با اشاره به مصرف تنقلات مضر سلامت افراد به ویژه در کودکان، گفت: هر وقت از شورای سلامت صداو سیما خواستیم که مانع از تبلیغ پفک و چیپس در تلویزیون شود، پاسخ داده اند که موضوع پول در میان است.
وی، خواستار توجه بیشتر وزارت آموزش و پرورش و خانواده به موضوع ورزش و فعالیت بدنی کودکان و نوجوانان شد و افزود: استفاده از غذاهای ناسالم و آماده باید در خانواده ها محدود شود.
خوردن چیپس و پفک باعث خستگی دانش آموزان می شود
دکتر ابوالقاسم جزایری مشاوره تغذیه معتقد است که مصرف برخی تنقلات مانند پفک، چیپس و سوسیس و کالباس توسط دانش آموزان موجب می‌شود در طول روز و در سر کلاس درس همیشه خسته باشند.
وی با بیان اینکه افت قندخون، به دلیل نرسیدن مواد غذایی به مغز باعث خستگی دانش‌آموزان می‌شود گفت: بنابراین مصرف میان وعده از ضروریات تغذیه آنها برای تأمین کارایی و جلوگیری از حواس‌پرتی در کلاس می‌شود.
جزایری افزود: دانش‌آموزان در حال رشد هستند و به طور طبیعی در مدارس از جنب و جوش بالایی برخوردارند و مصرف برخی تنقلات مانند انواع پفک، چیپس و انواع ساندویچها مانند سوسیس و کالباس باعث می‌شود مواد مغذی در رشدشان تامین نشود و این امر موجب می‌شود دانش‌آموزان در طول روز و در سر کلاس درس همیشه خسته باشند.
زور وزارت بهداشت به صداو سیما نمی رسد
یک کارشناس حوزه سلامت معتقد است که اجرای این قبیل قوانین نیاز به زورآزمایی دارد در حالی که وزارت بهداشت نمی تواند مقابل رسانه ملی قرار بگیرد. زیرا، درآمدی که صدا و سیما از محل آگهیهای بازرگانی کسب می کند، آنقدر زیاد است که بتواند وزارت بهداشت را ساکت کند.
این در حالی است که شرکتهای بزرگ تجاری برای تبیلغ محصولات آسیب رسان به سلامت مردم، عوارض پرداخت می کنند. در حالی که وزارت بهداشت نمی تواند سهمی از تبلیغات چیپس و پفک را از صدا وسیما بگیرد. در صورتی که هر سال میلیارد تومان از محل تبلیغات چیپس و پفک نصیب صدا و سیما می شود. بنابراین، می توان پیش بینی کرد که زور وزارت بهداشت به رسانه ملی نرسد.
---------------------
گزارش از حبیب احسنی پور