به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از تایم، هم اکنون مقامهای سودان جنوبی و سودان در تلاش هستند تا بتوانند هشت توافقنامه امضا شده را در پارلمانهای خود به تصویب برسانند. به موجب توافقات صورت گرفته، شرکتهای مهم نفتی دو کشو در حال آماده سازی مقدمات از سرگیری انتقال نفت هستند. هم اکنون عمر البشیر و سالوا کر روسای جمهور سودان و سودان جنوبی یکدیگر را برادر خطاب میکنند و عمرالبشیر در حال برنامه ریزی برای دیدار از سودان جنوبی است.
شهروندان این دو کشور و تحلیلگران سیاسی نیز هر کدام با شور و شوق خاصی به توافقات اخیر میان دو کشور واکنش نشان دادهاند. این هفته دو کشور مرزهای مشترک را بازگشایی کردند. بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد نیز از اقدام روسای جمهور دو کشوربرای دستیابی به صلح و پرهیز از جنگ تمجید و ستایش کرد.
البته در چند ماه گذشته جنگ میان دو کشور اجتناب ناپذیر مینمود. سودان جنوبی در سال 2011 طبق توافقنامه سال 2005 از سودان استقلال پیدا کرد تا بدین ترتیب جنگ داخلی ویرانگر به پایان برسد. هر چند سودان جنوبی پس از کسب استقلال، 70 درصد منابع نفت را در اختیار خود گرفت، اما برای انتقال نفت خود همچنان به بنادر سودان وابسته است. در ماه ژانویه، سودان به بهانه نامناسب بودن هزینه پرداختی از سوی سودان جنوبی، انتقال نفت جوبا را متوقف کرد.
سودان جنوبی نیز ضمن مخالفت با خواسته خارطوم، سودان را به دزدیدن نفت خود متهم کرد. در ماه آوریل نیز پس از آنکه ارتش سودان بخشهایی از شهر هگلیگ (Heglig) یکی از مهمترین شهرهای نفت خیز سودان جنوبی را اشغال کرد، جنگی تمام عیار میان دو کشور درگرفت. چند روز درگیری میان این دو کشور سبب از بین رفتن تاسیسات مهم نفتی، بسته شدن مرزهای مشترک و مسدود شدن تمام مسیرهای تجاری شد.
میتوان گفت مهمترین توافق دو کشور، از سرگیری تولید نفت و رسیدن به راه حلی مشترک بر سر تعیین بهای نفت است. در توافق سه سالهای که بین دو کشور به دست آمد مقرر شد سودان جنوبی برای انتقال هر بشکه نفت مبلغی در حدود 7 دلار به سودان بابت هزینه خدمات، 8.40 دلار برای استفاده از خط لوله نیل و 6.50 دلار به یک کنسرسیوم نفتی چین پرداخت کند. انتظار میرود که درآمدهای نفتی بتواند اقتصاد ضعیف دو کشور را از فروپاشی کامل نجات دهد.
پس از جدا شدن سودان جنوبی، خارطوم بیش از 70 درصد درآمدهای نفتی خود را از دست داد. از سوی دیگر، بیش از 98 درصد درآمدهای سودان جنوبی نیز از محل صادرات نفت به دست میآید و هر گونه اختلال در انتقال نفت سبب ورشکستگی کامل این کشور خواهد شد.
البته برخی نیز نسبت به تداوم این گونه توافقات چندان خوش بین نیستند. به عنوان مثال، عبدالمهدی وزیر پیشین اقتصاد سودان میگوید:"هر چند دو کشور از اجرای این موافقتنامه بهره مند خواهند شد، اما با توجه به اینکه به یکدیگر اطمینان کامل ندارند، امکان اجرا نشدن این توافقات نیز وجود دارد."
به عنوان مثال، توافق میان سودان و سودان جنوبی در خصوص حق اقامت و کار کارگران در خاک یکدیگر مورد انتقاد ملی گرایان در خارطوم قرار گرفته است. از سوی دیگر، هنوز هم میان دو کشور بر سر مالکیت برخی مناطق همچون منطقه ابیی ( Abyei) اختلاف نظر جدی وجود دارد. هر چند سودان و سودان جنوبی در خصوص برگزاری همه پرسی برای تعیین سرنوشت این منطقه به توافق رسیده اند، اما هنوز دو طرف در خصوص اینکه کدام کشور این همه پرسی رابرگزار کند با یکدیگر اختلاف نظر دارند.