دکتر عباس صاحبقدم لطفی در گفتگو با خبرنگار مهر، یکی از اساسی ترین ملزومات کشورها برای ورود به عرصه های گیاهان تراریخت را داشتن گلخانه تراریخت دانست و افزود: پس از انجام تحقیقات در آزمایشگاه ها، نیاز است تا گیاهان تولید شده در گلخانه های تراریخت مراحل سازگاری آنها سپری شود.
رئیس ستاد توسعه زیست فناوری اظهار داشت: پس از انجام مراحل در گلخانه های تراریخت می توان مراحل بعدی را برای رهاسازی گیاهان انجام داد.
وی با اشاره به عدم تجهیز کشور به گلخانه های تراریخت، خاطر نشان کرد: از این رو از چند سال قبل ایجاد این گلخانه در دستور کار قرار گرفت که با تصویب ایجاد آن در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، نسبت به راه اندازی این گلخانه اقدام شد.
لطفی با بیان اینکه این گلخانه در مساحت بیش از هزار و 200 هکتار در پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایجاد خواهد شد، خاطر نشان کرد: اقدامات اولیه برای اجرای این طرح چون عقد قراردادها و تخصیص بودجه های آن انجام شده است.
وی زمان اجرای این پروژه را 6 تا 8 ماه آینده دانست و در عین حال یادآور شد: با توجه به تنگناهایی که برای ما فراهم کرده اند نمی شود قول قطعی داد ولی زمان بندی اجرای این پروژه 6 تا 8 ماه است و پس از قرارداد باید نسبت به تاسیس آن اقدام شود.
ماموریتهای گلخانه تراریخت
رئیس پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری با اشاره به ماموریت های گلخانه تراریخت، توضیح داد: فناوری دست ورزی ژنی در گیاهان را از سالها قبل در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی داشته ایم به گونه ای که پژوهشگران به چند نوع فناوری برای تولید گیاهان تراریخت دست یافتند و توانستند یک ژن خاص را برای بیان صفت ویژه به گیاه منتقل کنند.
وی با اشاره به تولید گیاهانی چون چغندر قند، پنبه و برنج تراریخت در کشور، خاطرنشان کرد: این گیاهان به صورت آزمایشگاهی تولید شدند ولی برای تکمیل زنجیره تحقیقات لازم بود تا پس از عملیات آزمایشگاهی، وارد گلخانه تراریخت برای اجرای سایر مراحل تحقیق چون سازگاری گیاه تراریخته با محیط شویم.
لطفی ادامه داد: از این رو با راه اندازی این گلخانه می توان پس از تکمیل تحقیقات نسبت به رهاسازی گیاهان و عرضه و در اختیار قرار دادن این گیاهان به کشاورزان اقدام کرد.
وی با اشاره به موانع و مشکلات در راه اندازی گلخانه تراریخت و تاخیر چندین ساله در راه اندازی آن، اضافه کرد: با راه اندازی کامل این گلخانه زنجیره تحقیقات در زمینه تولید گیاهان دست ورزی شده ژنی تکمیل می شود ضمن آنکه در مرحله بعد می توان وارد عرصه های تجاری سازی و صادرات محصولات ترانس ژن شد.
شرایط رهاسازی گیاهان ترانس ژن در کشور
رئیس ستاد توسعه زیست فناوری با تاکید براینکه گیاهان تراریخت چون پنبه و برنج تولید شده در کشور درحد آزمایشگاهی است، یادآور شد: زمانی که گیاه تراریخت مراحل آزمایشگاهی و تست را طی می کند، برای رها سازی و تولید انبوه آن نیاز است تا از 3 مرجع مجوزهای لازم را اخذ کند.
وی یادآور شد: این سه مجوز شامل مجوز وزارت جهاد کشاورزی برای رها سازی، مجوز سازمان محیط زیست برای اکولوژی و مسایل زیست محیطی و مجوز وزارت بهداشت برای سلامت ضمیمه هر محصول تراریختی می شود که قرار است رهاسازی شود.
لطفی با بیان اینکه هر محصولی که دارای این 3 مجوز باشد مجوز رهاسازی و تولید انبوه دارد، اظهار داشت: پنبه و برنج تراریخت تولید شده در کشور در فاز آزمایشگاهی است و برای اجرای سایر مراحل نیاز به دریافت این 3 مجوز است.