حضرت امام خمینی(ره) شعار جدایی دین از سیاست را نتیجه تبلیغات شوم ابرقدرتهای استعماری و استکباری ـ که تا چندین سال جوامع اسلامی را با حیله ها و ترفندهای خود به مرز نابودی کشانده اند ـ می دانستند.
امام خمینی(ره) عقیده داشتند که دشمنان اسلام، دین را منحصر در مسائل عبادی و فردی کرده اند تا به منافع مادی آنها ضرر و زیانی نرسد.
امام خمینی(ره) اعتقاد داشتند که استعمار این را تلقین کرد که یک عالم دین فقط باید به مسجد برود و نماز بخواند، طلبه ها را درس بدهد و مشغول بحث و مباحثه علوم دینی باشد و مردم را از مسائل و آداب و احکام شرعی آگاه سازد. برای اینکه می دیدند که با نماز خواندن و بیان احکام نماز در اسلام، هیچ ضرری از جانب علما آنها را تهدید نمی کند.
دشمن نمی خواهد که علما با نفت سروکار داشته باشند. می خواهد که آنها تا حدی مشغول نماز باشند که خسته شوند، هرچه دلشان می خواهد به طلاب درس بدهند و بحث و مباحثه کنند اما با این مسأله که نیروهای استعمارگر به چه دلیل در مملکت نفوذ می کنند و هر کاری دلشان می خواهد انجام می دهند، کار نداشته باشد.
یعنی علما فقط در بخوانند و تدریس کنند و سخنرانی کنند. برای اینکه اگر آنها هیچ رابطه ای با آنها نداشته باشند، هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد، چنین اسلامی چه فایده ای دارد؛ دینی که تکالیف و وظایف پیروان خود را نداند، برای آنها هم ارزش و اهمیتی قائل نخواهد بود و دینی که جوشش و حرکت ندارد اهمیت ندارد و مانند جسمی است که روح ندارد و یا مانند کشتی ای است که ناخدایی ندارد. هدف اصلی استعمارگران هم همین است که اسلام را گوشه نشین کرده و جامعه را از آن جدا کنند.
طبیعی است که وقتی آنها بگویند در دین، سیاستی وجود ندارد به طور یقین این را هم خواهند گفت که علمای دین هم سیاست ندارند.
حضرت امام(ره) طرز تفکر و اندیشه استعمارگران را این گونه بیان می کنند: «اینها دخالت در امور مملکتی نکنند تا قداستشان محفوظ باشد، این یک حیله ای است که غربیها به کار بردند و وابستگان به آنها هم از آنها تقلید کردند به اسم اینکه قداست اینها محفوظ باشد یعنی اینها همان بروند توی مسجدها و دعا بخوانند تا قداستشان محفوظ باشد، و کاری به مملکت و کاری به دولت و کاری به مجلس و کاری به دیگر قشرهایی که باید باشد نداشته باشند.»(صحیفه امام، ج 10، ص 15)
برای درک بهتر اسلام باید تمام جوانب آنرا مورد بررسی قرار داد و کسی که این مسأله را درک نمی کند و به آن توجهی ندارد، نه می تواند اسلام شناس باشد و نه می تواند درباره مسائل اسلام اعم از عبادی، سیاسی و اجتماعی و غیره فکر کند.
به عقیده امام(ره) اسلام یک نظام کامل و جامع سیاسی و برطرف کننده تمام نیازهای بشریت است. امام(ره) معتقد بودند که اسلام نه تنها طرز حکومت است، یک نظام سیاسی است. تمام نظامهای دیگر از خیلی امور غافل هستند، ولی اسلام از هیچ چیز غافل نیست.
بنابراین فرقی بین عقاید سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و عبادی وجود ندارد و در حقیقت این رهبر است که مسئول تمام اینهاست. به فرموده امام(ره) هیچ حرکت و عملی از فرد و یا جامعه نیست، مگر اینکه مذهب اسلام برای آن حکمی مقرر داشته است. بنابراین طبیعی است که مفهوم رهبر دینی و مذهبی بودن، رهبری علمای مذهبی است و در همه شئون جامعه، چون اسلام هدایت جامعه را درهمه شئون و ابعاد آن به عهده گرفته است.(همان، ج 5، ص 389)
منبع و مأخذ تمام مسائل مذهبی ما مسلمانان، قرآن مجید است. کتابی جامع، کامل و زنده که تمام زوایای زندگی انسان را بیان کرده است. امام خمینی(ره) می فرمایند: آنقدر آیه و روایت که در سیاست وارد شده است، در عبادات وارد نشده است. شما پنجاه و چند کتاب فقه را ملاحظه کنید، هفت ـ هشت تا کتابی است که مربوط به عبادات است، باقی اش مربوط به سیاسات و اجتماعیات و معاشرات و اینطور چیزهاست.(همان، ج 6، ص 43)
حضرت امام خمینی(ره) یک فقیه، قرآن شناس و اسلام شناس بودند. ایشان با تأکید می فرمودند که در متون و کتب اسلامی به جز امور سیاسی و اجتماعی، چیز دیگری نمی یابید و اگر هم پیدا کنید خیلی کم و جزئی است. عبادت، جزئی از سیاست در اسلام است. چنانچه امام خمینی(ره) می فرمایند: اسلام تمامش سیاست است، اسلام این نیست. والله اسلام تمامش سیاست است. اسلام را بد معرفی کرده اند. سیاست مدن از اسلام سرچشمه می گیرد.(همان، ج 1، ص 270)
حضرت امام (ره) در زمانهای مختلف از زوایای متعدد نگاه خود، اختلاط مسائل سیاسی با مسائل دیگر را بررسی کرده و آنها را تشریح کردند و به طور خیلی گسترده آنها را بیان کردند.
به خاطر کثرت موضوعات به اهم آنها اشاره می کنیم:
1- توجه به امور مسلمانان در مسائل سیاسی و اجتماعی
2- بر طبق احادیث نبوی کسی که به امور مسلمانان توجهی ندارد، مسلمان نیست.
3- ندا سر دادن برای عدل و انصاف ...، آیا بدون دخالت در امور سیاسی می توان عدل و داد را در بین مردم برقرار کرد؟
4- کسانی که به امور جامعه و غم و درد مردم بی اعتنایی می کنند مصداق آیه شریفه 12 سوره محمد(ص) هستند که می فرماید: (کافران در دنیا) کامجویی می کنند و همچون چهارپایان می خورند و (در آخرت) آتش جایگاه آنان است.
5- امام خمینی(ره) می فرمایند: بر شما فرض است که برای حل مصائب و آلام مسلمانان تلاش کنید.