به گزارش خبرنگار مهر، برخی منابع تاریخی و پژوهشی سابقه ورود اسلام به کشور چین را در دوره امپراتوری "تانگ" می‌دانند که در آن زمان عثمان در کشور عربستان بر مسند خلافت نشسته بود و هیئتی را برای تبلیغ دین اسلام به چین فرستاد.
همچنین برخی دیگر از منابع نیز پیشینه ورود اسلام به چین را قبل از 650 میلادی می‌دانند؛ زمانی که سعد بن ابی وقاص سفرایی را به سوی امپراتور گائوتسونگ فرستاد. از سوی دیگر سابقه حضور مسلمانان در کشور چین 1400 سال آورده شده که این نشان می‌دهد از همان صدر اسلام تعدادی از مسلمانان به کشور چین مهاجرت کرده یا سفر کرده بودند.
نمایی کلی از مسجد نیوجیه قدیمی‌ترین مسجد در شهر پکن پایتخت چین
نتیجه ورود اسلام به چین، جمعیتی بیش از 50 میلیون مسلمان در این کشور است که بیشتر آنها در استان‌های شین جیانگ، گانسو، نینگشیا و چینگهای زندگی می‌کنند. البته منابع غیررسمی این رقم را تا 100 میلیون نفر هم تخمین زده‌اند. همچنین در شهرهای مختلف این کشور مساجد مختلفی وجود دارند که برخی از آنها قدمت بالایی دارند. برخی منابع غیررسمی تعداد مساجد موجود در این کشور را بیش از 30 هزار مسجد دانسته‌اند.
مسجدی معروف به نام "نیوجیه" (Niujie Mosque) در خیابانی با همین نام در شهر پکن پایتخت چین واقع شده است که آن را قدیمی‌ترین مسجد این شهر نیز می‌دانند. این مسجد از جهات مختلف حایز اهمیت است که نقش ایرانیان در ساخت و رونق آن از وجوهی است که این مسجد را برای ما مهم جلوه می‌دهد.
این مسجد که در محله مسلمان‌نشین پکن واقع است، در حال حاضر معماری کاملا چینی دارد، ولی معماری آن در گذشته دور به گونه‌ای دیگر بوده است و یک آتش‌سوزی باعث شده قریب به اتفاق ساختار ساختمانی آن از بین رفته و تنها چند ستون سنگی از آن روزها باقی بماند ـ که اتفاقا یکی از این ستون‌ها ایرانی است. یکی از دلایل از بین رفتن ساختمان اولیه این مسجد در آتش‌سوزی این بوده که بیشتر ساختمان آن از چوب بوده است.
عبارات لااله‌الاالله و محمد رسول الله در جای جای تزئینات این مسجد دیده می‌شود
در حال حاضر فضای این مسجد حال و هوای کاملا چینی دارد و حتی رنگ‌های به کار رفته در ساختمان چه در نمای بیرونی و چه داخلی از نوع رنگ‌هایی است که در معماری چینی بیشتر دیده می‌شود. همچنین نقش و نگارهای به کار رفته بر در و دیوار و سقف مسجد که دارای ساختمان‌های مجزاست، نیز سبکی چینی دارد.
ترکیب خطوط عربی و آیه‌های قرآن با رنگ‌ها و نقش‌های چینی حس و حال عجیبی به این مسجد بخشیده و برای ایرانیانی که به ترکیبات متفاوتی از نقش و رنگ در معماری مذهبی و مساجد عادت دارند، تجربه بازدید از این مسجد می‌تواند به یادماندنی و منحصر به فرد باشد. نقش و نگارهای این مسجد بیشتر به رنگ‌های قرمز، طلایی، آبی و سبز هستند و دیگر از آبی فیروزه‌ای ایرانی اینجا خبری نیست.
نمایی از شبستان اصلی مسجد
چینی‌ها در ساخت مساجد از سبکی به نام "پاگودا" استفاده کرده‌اند که در این سبک رنگ قرمز نماینده زمین و رنگ آبی نماینده آسمان است و به همین دلیل حضور این دو رنگ در معماری مسجد نیوجیه نیز پررنگ است.
اینکه شما به جای گنبدهای مرسوم و خطوط هلالی و نیم‌هلال در مساجد، سقف‌های گوشه‌دار چینی را ببینید اصلا این حس را نخواهید داشت که در حیاط یک مسجد ایستاده‌اید، ولی این هم مسجد است؛ اما از نوع چینی‌اش.
مسجد نیوجیه، مسجد بزرگی است و مساحت آن را 8 تا 10هزار مترمربع تخمین زده‌اند که بخش مهمی از این مساحت حیاط آن است و ساختمان‌های متفاوتی هم در این فضا وجود دارد. نکته قابل توجهی که در بازدید از این مسجد به چشم می‌خورد، این است که بخش زنانه مسجد فاصله زیادی با بخش مردانه دارد و باید برای رسیدن بدانجا از یک حیاط بزرگ عبور کنید.
رنگ‌های قرمز، طلایی، آبی و سبز مسجد را نقش زده‌اند
همانطور که اشاره شد ساختمان‌های متعددی در فضای کلی مسجد وجود دارد که برخی از آنها کلاس‌های درس قرآن و وضوخانه هستند و برخی دیگر این روزها بلااستفاده‌اند. حیاط تو در توی مسجد که با درهای مختلف شما را به فضاهای جدیدی هدایت می‌کند، حالتی اسطوره‌ای و رمزآلود به این مکان می‌دهد.
ولی اگر قرار باشد یک ایرانی از مسجد نیوجیه شهر پکن بازدید کند حتما باید به یکی از حیاط‌های غربی برود که بر سر در آن نوشته شده است: IMAM`S TOMBS
اگر به این بخش از حیاط مسجد بروید با 2 قبر که سنگ مرمر سیاه و با معماری طبقه طبقه دارند، رو به رو می‌شوید که نام دو عالم ایرانی مقابل آنها ثبت شده است. قبر سمت راست به "احمد برطانی بخارایی" و قبر سمت چپ به "عمادالدین قزوینی" اختصاص دارد که البته این قبرها جدید هستند و سنگ قبرهای قدیمی را پشت این قبرها در فضایی شیشه‌ای محافظت می‌کنند.
مزار 2 عالم دینی ایرانی که در مسجد نیوجیه امام جماعت بوده‌اند
سنگ‌های قدیمی نوشته‌هایی دارند که به دلیل گذر زمان ناخوانا شده‌اند و نمی‌توان نوشته‌های روی آن را که احتمالا به زبان عربی است، متوجه شد. ولی در کنار این مقبره‌ها تابلویی نصب شده که اطلاعات آن نشان می‌دهد، این دو عالم دینی امام جماعت مسجد نیوجیه هم بوده‌اند و در سال 1270 به این مسجد آمده‌اند که یکی در سال 1280 و دیگری در سال 1283 دار فانی را وداع گفته‌اند.
از دیگر بخش‌های جالب مسجد که به تاریخ ایران نیز مربوط است، ستونی بلند و سنگی است که از ساختمان قدیمی مسجد به جای مانده و به همین دلیل آن را داخل محوطه‌ای محصور کرده‌اند تا به نوعی از آن حفاظت شود. به استناد تابلوی کنار آن، نشانه‌ای از هم‌آمیزی هنر و تاریخ ایرانی و چینی در این بخش مسجد بروز و ظهور پیدا می‌کند.
در اینجا ستون سنگی قدیمی با سابقه ایرانی قرار دارد
وقتی سر ظهر و در غربت یک کشور دور بتوانی راه یک مسجد را پیدا کنی و صدای اذان نیز طنین‌انداز شود، حس و حالش در وصف نیاید و چه خوب است ایرانیانی که به شهر پکن سفر می‌کنند، حتما وقتی را هم برای بازدید از مسجد نیوجیه بگذارند و ضمن ادای چند رکعت نماز در این فضای جدید، سیری هم در حیاط‌های تو در توی این مسجد داشته باشند.
مرد مسلمان چینی در حال خواندن قرآن
این مسجد در روزهای عادی چندان شلوغ نیست، ولی در ساعت اذان کم کم تعدادی از زنان و مردان مسلمان چینی، برای نماز خواندن وارد آن می‌شوند که حضورشان به فضای مسجد گرما می‌بخشد. زنان مسلمان چینی حجاب خود را به طور کامل رعایت می‌کنند و نشانه مردانشان نیز این است که کلاهی سنتی به سر دارند که شبیه آن را در نسل‌های قدیمی پدربزرگ‌هایمان در ایران دیده بودیم.
آنهایی که برای نماز به جا آوردن به مسجد آمده‌اند، گرچه بیشتر از سن و سال بالا هستند، ولی در بینشان زوج‌های جوان هم دیده می‌شود که حتی بچه‌های خود را نیز همراه آورده‌اند.
سر ظهر که می‌شود کم کم نمازگزاران پیدایشان می‌شود
در پرس و جویی از میزان استقبال مسلمانان چینی از آمدن به مسجد متوجه می‌شوی که در آئین‌های مذهبی به ویژه اعیاد، مسجد شلوغ می‌شود و افسوس می‌خوری که چرا یک روز همچون عید فطر در اینجا حضور نداری تا هم با آنها همراه شوی هم تجربه‌ای جدید را برای خودت رقم بزنی....