به گزارش خبرنگار مهر، پرسشی توسط عده ای مطرح می شود که برای تشکیک در افکار نسلها بیان می شود و آن اینکه "نماز ظهر عاشورای امام حسین(ع) در میدان نبرد که خطر جانی بسیار داشت، عمل صحیحی بود"؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت که نماز خواندن اباعبدالله(ع) در ظهر عاشورا، وظیفه دینی و شرعی ایشان بوده و امام(ع) از ابتدای حرکت و قیام، دین اسلام و احیای احکام الهی و سنت پیامبر(ص) را اساس حرکت و قیام خود معرفی می کند و در تمام حوادث و برخوردها، از دایره شرع و احکام الهی خارج نمی شود.
اولین شخصی که در روز عاشورا و هنگام نماز ظهر، جلوی امام حسین(ع) ایستاد و بدن خو یش را سپر تیرهای بلا ساخت و با پایان یافتن نماز بر زمین افتاد و شهید گشت، سعید بن عبدالله حنفی بود.
امام حسین(ع) در ظهر عاشورا، به زُهیر بن متن بجلی و سعید بن عبدالله حنفی فرمود "پیش روی من بایستید تا نماز ظهر را به جا آورم". ایشان برحسب فرمان امام(ع)، پیش روی امام ایستادند و خود را هدف تیر قرار دادند، پس امام(ع) با نیمی ازاصحاب خود، نماز خوف خوا ندند و نیمی دیگر در حال راندن دشمن بودند.
نماز اهمیت خاصی دارد و به هیچ وجه ترک پذیر نیست
رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی شهرستانهای استان تهران در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: در بین احکام اسلام، نماز اهمیت خاصی دارد و به هیچ وجه ترک پذیر نیست و حتی اگر فوت شود، باید قضای آن بجا آورده شود.
حجت الاسلام سیدمحسن محمودی افزود: اگر فردی عذر شرعی دارد و از به جا آوردن نماز در حالت ایستاده ناتوان است، باید تکیه دهد یا بنشیند یا نشسته تکیه دهد یا بخوابد و خلاصه در هر صورت که برای او ممکن است، نماز را به جای آورد؛ حتی اگر فردی در حال غرق شدن است و وقت نماز تنگ باشد، باید با اشاره نماز بخواند.
وی تصریح کرد: گناهکاران نیز نباید نماز را ترک کنند؛ به طور مثال اگر فردی مشروب خورده و مست است، باید بعد از خارج شدن از حال مستی، خود را پاک کرده و نمازش را بخواند.
امام جمعه موقت ورامین ادامه داد: با توجه به اهمیت فوق العاده نماز، برای حالت‌های خوف و خطر، از جمله میدان جنگ که دشمن رو به رو است و حال هجوم دارد، دستور نماز خوف با ویژگی‌های خودش داده شده است؛ در میدان نبرد اگر اوضاع خیلی بحرانی بود و خواندن نماز خوف ممکن نبود، باز نماز ساقط نمی شود و رزمندگان باید به حالت فردی رو به قبله تکبیرة الاحرام بگویند و بقیه افعال و اذکار را به صورت اشاره و ایستاده یا در حال راه رفتن و به هر صورت ممکن دیگر بجا آورند.
وی اضافه کرد: حتی در نهایت درجه سختی که به هیچ وجه بجا آوردن اذکار و افعال نماز حتی با اشاره ممکن نباشد، باید به نیت نماز و به جای هر رکعت، یک تسبیح چهارگانه یعنی "سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر" بگوید.
نماز از واجباتی است که در صورت‌های مختلف حکم دارد
بنابراین نماز از واجباتی است که در صورت‌های مختلف حکم دارد و حکم شرعی آن در اوضاع جنگی، نماز خوف است و امام حسین(ع) نیز در روز عاشورا مطابق دستور شرع، نماز خوف خواند و به تکلیف شرعی خود عمل کرد.
نکته مهم دیگری که می توان از نماز اول وقت امام حسین(ع) استنباط کرد، نشان دادن اهمیت نماز و احکام شرع است چراکه دستورهای دین حیاتبخش بوده و مؤمنان با معرفت، عاشق عمل به احکام شرع هستند.
امام حسین(ع) در روز عاشورا در میدان نبرد به برپایی نماز همت گمارد تا در تاریخ ثبت شود که پایبندی حضرت به دین به حدی بود که در هنگامه ای همچون میدان نبرد نیز نماز را فراموش نکرد و به تأخیر نینداخت تا دشمنان نتوانند او و اهل بیتش(ع) را به بی دینی و لا ابالی‌گری یا خارج شدن از جمع مسلمانان متهم سازند.
برپایی نماز و برخورد دشمنان با نماز خواندن حضرت، چهره ضد دینی و ناجوانمردی دشمن را نمایان ساخت که ابزار مهم تبلیغی برای آشکار کردن ماهیت دشمنان بود که نه تنها معیارهای دین را نادیده گرفتند، بلکه حتی از اصول انسانی سرپیچی کردند.
نماز ظهر عاشورا، فلسفه اصلی قیام حسینی
بدون شک، قیام عاشورا برای نگه داشتن هنجارهای دین و امر به معروف و نهی از منکر است، پس باید تلاش کرد تا ناهنجاری های شیوه عزاداری محرم از بین برود.
گاندی رهبر انقلابی هند، با آنکه مسلمان نبود، فلسفه مبارزات خود را درس گرفتن از امام حسین(ع) می دانست که بهترین نمونه مبارزه بر علیه ظلم و ستم بود.
انقلاب اسلامی ایران نشأت گرفته از قیام امام حسین(ع) در روز عاشوراست و نماز ظهر عاشورا باید در اول وقت و به بهترین کیفیت برگزار شود، چرا که نماز ظهر عاشورا فلسفه اصلی قیام روز عاشورا محسوب می شود.
فلسفه وجودی قیام گسترده امام حسین(ع) در حادثه کربلا برای زنده نگهداشتن و برپایی نماز بود؛ نماز ظهر عاشورا یک نمونه عینی، عملی و اجرایی از اهمیت دادن به نماز در لحظه های جان دادن است.
امام جمعه قیامدشت شهرستان ری در خصوص اقامه نماز ظهر عاشورا گفت: یادمان باشد که اباعبدالله(ع) شب عاشورا مهلتی برای قرائت قرآن و نماز گرفت که می خواست اهمیت نماز را بیان کند و فرمود "می خواهم یک شب دیگر از عمرم را به نماز سپری کنم".
حجت الاسلام سید حسین امیری اضافه کرد: عزاداران امام حسین(ع) و کسانی که روز عاشورا برای سید الشهدا(ع) سینه می زنند، به احترام امام حسین(ع) بیرون می آیند، به سر و صورت خود زده، گریه می کنند و سیاه می پوشند، بدانند که امام حسین(ع) در گرماگرم جنگ آن زمان که دشمن آنها را احاطه کرده بود و نیزه به سمت آنها پرتاب می شد، به نماز ایستاد.
حواس عزادار امام حسین(ع) به نمازی که امام(ع) برایش مهلت خواست، نیست
وی یادآور شد: یکی از یاران امام(ع) در روز عاشورا، خدمت حضرت(ع) آمد و گفت: آقا وقت نماز است و دوست داریم نماز آخر را با شما بخوانیم، امام حسین(ع) نگاهی به آسمان کرد و فزمود: خدا تو را از نمازگزاران قرار دهد که به من نماز را یادآوری کردی؛ در آن گرماگرم جنگ امام حسین(ع) به دو نفر دستور دادند که محافظت کنند تا بقیه نماز خوف به جماعت بخوانند و در آن شور حمله دشمن، امام حسین(ع) نماز را خواند اما متأسفانه عزادار امام حسین(ع) در ظهر عاشورا سینه می زند و عزاداری می کند ولی حواسش به نمازی که امام حسین(ع) برایش مهلت خواست، نیست.
وی افزود: تمام هیئتها موظفند ظهر عاشورا وضو بگیرند و آماده باشند که با شنیدن صدای الله اکبر در ظهر عاشورا هر کجا هستند، نماز را برقرار و به سرور و سالار شهیدان(ع) تأسی و اقتدا کنند تا با عظمت برگزاری این نماز به دنیا بفهمانند ما با نماز زنده ایم و نماز بالاترین و والاترین واجب دینمان است.
حجت الاسلام امیری تصریح کرد: یادمان باشد که گفته اند، روز قیامت اولین چیزی که از انسانها می پرسند، نماز است و اگر نماز قبول شود، بقیه اعمال قبول می شود و اگر نماز قبول نشود، اعمال دیگر هم پذیرفته نمی شود؛ نماز بسیار اهمیت دارد و ظهر عاشورا امیدواریم تمام مسلمانان در همه جای کشور، نماز را برپا دارند.
هیئات در برپایی نماز ظهر عاشورا کوتاهی می کنند
امام جمعه باقرشهر شهرستان ری نیز در این زمینه گفت: یکی از نقصهای هیئات این است که در برپایی نماز ظهر عاشورا کوتاهی می کنند، انشاءالله هیئت امنای تمام هیئتها به این مقوله توجه کنند که امام حسین(ع) در گرماگرم مبارزه از دشمن آتش بس خواست که نماز بخواند و از نگاه امام(ع)، نماز بسیار اهمیت داشت که فرمودند "خدا می داند من نماز را دوست دارم".
حجت الاسلام سیداحمد موسوی اضافه کرد: تمام عزاداران امام حسین(ع) هم در عزاداریها، بسیار باشکوه حضور داشته باشند و هم خوب و سنتی عزاداری کنند؛ عزداری امام حسین(ع) باید هر روز باشکوه تر و پررونق تر برگزار شود، بنا به فرمایش امام(ره) "هرچه داریم از محرم و صفر است" و عزت و افتخار ایران، اکنون از امام حسین(ع) به دست آمده است و تا زمانی که پرچم امام حسین(ع) در این کشور به اهتزاز باشد، هیچ غم و غصه ای در کشور وجود ندارد.
امام جمعه بخش جوادآباد ورامین نیز در این خصوص تصریح کرد: نخواندن نماز عاشورا توسط برخی هیئتها به این معنا نیست که این موضوع اهمیت ندارد، چون امام حسین(ع) شب عاشورا گفتند "من نماز را دوست دارم و می خواهم یک نماز دیگر در پرونده اعمال من ثبت شود" و آن پیامی که امام حسین(ع) داشتند این بود که برای خوش گذرانی و تفریح خارج نشده است که بعد از آن بیان می کنند،یکی از راه ها، برای اصلاح امت پیغمبر(ص) نماز است.
حجت الاسلام سیدحسین حسینی افزود: مقام معظم رهبری دو چیز را عامل انحراف و گمراهی مردم زمان پیغمبر(ص) تا امام حسین(ع) می دانند که یکی از آنها به خاطر دوری از معنویت، ذکر و نماز بود و چون از این موارد فاصله گرفتند، منحرف شدند.
نماز امام حسین(ع) در ظهر عاشورا امر به معروف بود
وی اظهار داشت: باید بدانیم امام حسین(ع) با آن نمازی که ظهر عاشورا خواند به طور عملی یک امر به معروف انجام دادند، که مردم بدانند تمام تلاشها و فعالیتهای ائمه(ع) و تمام دین اسلام، زیر سایه نماز است و اگر نماز زنده باشد تمام منکرات و زشتیها برچیده می شود.
امام جمعه بخش جوادآباد ورامین ادامه داد: قیام امام حسین(ع) به خاطر نماز بود، لذا اکنون باید مردم را با فلسفه، فرهنگ، معنویت و معارف عاشورا آشنا کرد و مسئولان هیئتها این کار را محور کارهای خود قرار دهند و نماز ظهر عاشورا را به جا بیاورند.
درسهای نماز ظهر عاشورای امام حسین(ع)
امام حسین(ع) و اصحابش درس عبادت و بندگى کامل را به بشریت آموختند، خیلى ها ادعا مى کنند ما خداوند را عبادت و بندگى مى کنیم ولى هنگام امتحان مردود مى شوند.
سید الشهداء(ع) در سخت ترین شرایط و در حین جنگ، نماز را در اول وقت اقامه کرده و هیچ چیز نتوانست مانع نماز اول وقت ایشان شود، نفرمود اول جنگ و بعد نماز؛ او این درس را از پدر بزرگوارش على علیه السلام آموخت.
اقامه نماز اشاره به این است که نه تنها خودشان نماز مى خوانند بلکه کارى مى کنند که این رابطه محکم با پروردگار همچنان و در همه جا برپا باشد و اباعبدالله(ع) به راستى نماز را به صورت بى نظیرى و به گونه اى که مخصوص او بود و نه دیگرى، بپا داشت.
نمازگزار در هر شرایطى چه در حالت عادى و یا خطر، از نماز باید محافظت کند و امام حسین(ع) و اصحابش از ستون دین یه خوبى پاسدارى کردند و در پایان، جان خود را فداى نماز نمودند تا اسلام باقى بماند.
امام حسین(ع) هم براى دشمن، هم براى اصحابش و هم براى آیندگان درس نماز داد؛ امام در حالى که خودش و اصحابش و فرزندانش تشنه بودند، از دشمن درخواست آب نکرد، ولى براى نماز و مناجات یک شب، مهلت خواست که از این در خواست امام مى توان به اهمیت نماز و دعا و نیایش و تلاوت قرآن پى برد که آن حضرت تا آنجا به این مسائل علاقه دارد که از دشمن ناجوانمردش در خواست مهلت مى کند تا یک شب دیگر از عمر خویش را با این اعمال بگذراند.
و به راستی چرا چنین نباشد؟ امام حسین(ع) براى ترویج و زنده ساختن نماز و قرآن و سفارش الهى به اینجا آمده است و مناجات و نیایش با پروردگار بهترین و لذت بخش ترین دقایق زندگى اوست و باید هر ملتى که براى خدا قیام مى کند، همین اعمال را شعار و ملاک عمل خویش قرار بدهد.
درسهای نماز ظهر عاشورای امام حسین(ع) بسیار فراوان است و نیاز به ریشه یابی دقیق تر و مجال طولانی تری دارد؛ امید که نمازگزار واقعی و پیرو حقیقی مکتب اهل البیت(ع) باشیم.
علیرضا مهدی زاده