اسماعیل زرعی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص مراسم‌های مردم کرمانشاه در شب یلدا گفت: مراسم شب یلدا ریشه در تاریخ باستان دارد و حتی گاه به اسطوره نیز کشیده می‌شود.
وی افزود: در دوران باستان، ایرانیان شب را مظهر تاریکی و پلیدی می دانستند و در مقابل روز را مظهر آگاهی شادمانی می خواندند.
زرعی ادامه داد: در شب یلدا ایرانیان به شادباش می نشینند و با این باور و جمع شدن دور هم و گذراندان اوقات در کنار هم به اهریمن سیاهی و پلیدی چیره می شوند.
نویسنده کرمانشاهی گفت: خوشبختانه این باوراز دوران باستان تا به امروز ادامه داشته و همچنان در ذهن اکثریت جامعه ریشه دارد.
زرعی افزود: در دوران باستان شب یلدا را نه به پاس درازای شب جشن می گرفتند بلکه به خاطر چیرگی روز به شب و آغاز دوباره روز پس از شب سیاه بود و به همین مناسبت این شب را جشن می گرفتند.
وی ادامه داد: شب یلدا این م‍ژده را به همراه داشت که از پس شب، طبیعت از روشنایی و نور بسیاری برخوردار می شود به همین دلیل ایرانیان به شادباش می نشستند.
زرعی گفت: برای تداوم این گردهمایی ها ایرانیان شرایطی را فراهم می کردند که در این بین می توان به پذیرایی با تنقلات و شیرینی جات اشاره کرد.
وی تصریح کرد: در ایران با توجه به هر اقلیمی از خوراکی های موجود و سنتی؛ در حد توان مالی خانواده تهیه می شد و سعی بر این بود که همه اعضای فامیل حتی همسایه ها را در جمع خود شرکت دهند و شب را با هم جشن بگیرند و با گفتگوها و نقل خاطرات و بیان قصه ها شب را سپری کنند و یا به عبارتی دیگر "کمر پلیدی" را بشکنند.
وی افزود: هنوز هم خوشبختانه با وجود و تسلط تکنولو‍ژی بر جامعه و تفرقه اندازی آن بر جمع های صمیمی خانوادگی، مراسم شب یلدا سعی در پیوند انسان ها به یکدیگر دارد.
وی در خصوص تفاوت کرمانشاه با دیگر نقاط ایران در نوع برگزاری مراسم شب یلدا گفت: طبیعی است که هر نقطه ای از ایران یا دیگر نقاطی از جهان که به شب یلدا باور دارند با توجه به امکانات و شیوه های خاص خودشان این مراسم را برگزار می کنند، برای نمونه همانطور که نوع پوشاک، خوراک و رفتارها مختص یک اقلیم خاص است مراسم شب یلدا هم با همین تغییرات در مناطق گوناگون انجام می گیرد.
نویسنده کرمانشاهی در خصوص خاطرات گذشته و برگزاری مراسم شب یلدا در کرمانشاه، افزود: شب های یلدا در دوران گذشته برای ما از شب های سور چرانی و از عزا در آوردن شکم ها بود و خوردن تنقلات با توجه به کمبود امکانات در آن زمان بود، بر خلاف امروزه که انواع و اقسام میوه ها، شیرینی جات و تنقلات در دسترس هست، در آن دوران حتما در شب یلدا انار و هندوانه می خوردیم و دلیل‌اش را عدم سرماخوردگی تا پایان فصل زمستان می دانستیم.
وی گفت: این کار وسیله ای می‌شد برای هرچه بیشتر ارزش گذاشتن بر آنچه مصرف می شود و اضافه کردن لذت خوردن بر خلاف امروزه که از خوردن لذت نمی بریم.
وی ادامه داد: در آن دوره کرسی بود، مخده هایی "پشتی" وجود داشت و جمع بی غل و غش آشناها از فامیل گرفته تا همسایه ها موجب خرسندی ما می‌شد.
زرعی گفت: در آن دوران جمع از خواندن شعر و ضرب و المثل و طنز خالی نمی ماند و حتما از سروده های کردی استفاده می‌شد مثلا با اشعاری با زنان شوخی می کردند. مثلا شعر" آگر خاصه دم و دیو برا خاصه نه جیو شیو" را می خواندند، یعنی آتش خوب است بدون اینکه دود داشته باشد و برادر خوب است اما نه به اندازه شوهر و خواندن صدها شعر دیگر که شب را به سمت شادمانی هدایت می‌کرد.