به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد و بررسی فیلم «ساعتها» نوشته مایکل کانینگهام و اقتباس سینمایی استفن دالدری از آن، عصر روز سهشنبه 5 دیماه با حضور مهرزاد دانش، منتقد سینما در سرای داستان بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد.
در این جلسه و پس از نمایش فیلم «ساعتها»، دانش در سخنانی با اشاره به تِم محوری فیلم و کتاب مذکور که درباره زندگی سه زن است در یک زمان و در پاسخ به این سئوال که «درونمایه و چالش میان مرگ و زندگی در فیلم پررنگتر است یا رمان؟» گفت: هم کتاب و هم فیلم روی دو دغدغه زیاد مانوور میدهند؛ یکی دغدغه وجود و دیگری دغدغه جنسیت.
وی درباره میزان دخل و تصرفی که یک فیلمنامه نویس میتواند در یک اثر ادبی برای اقتباس سینمایی از آن داشته باشد، یادآور شد: در محله اقتباس از یک داستان، حذفیات، افزودهها و ترجمان آن متن به متن دیگر، مهم است.
دانش افزود: در این میان حذفیات از دو مورد دیگر پررنگتر است و این هم بیشتر به خاطر محدود بودن زمان یک فیلم است. در مورد افزودهها هم این زمانی اتفاق میافتد که فیلمنامهنویس احساس میکند در جاهایی باید خط و ربطی دراماتیکی میان موضوعات داستان ایجاد کند، اما مهمترین و مشکلترین کار ترجمه و ترجمان متن ادبی به متن سینمایی است.
این منتقد حوزه سینما در ادامه گفت: در مورد رمان و فیلم ساعتها باید بگویم که گفتمان مرگاندیشی در فیلم نسبت به رمان قوت بیشتری دارد.
وی همچنین تاکید کرد: رمانی که به سبک جریان سیال ذهن ساخته شده، اگر بخواهد فیلم شود، تلاش زیادی میطلبد و انرژی زیادی از فیلمساز میگیرد و معمولاً هم این کارها موفق از آب درنمیآید.
مهرزاد دانش در ادامه اقتباس بهروز افخمی از داستان «گاو خونی» جعفر مدرس صادقی و نیز اقتباس بهمن فرمانآرا از داستان «شازده احتجاب» هوشنگ گلشیری را نمونههایی از این «تلاشهای ناموفق» برشمرد.
این منتقد سینمایی همچنین نقش بازیگرها در این قبیل فیلمها را مهم دانست و بازی نیکول کیدمن را در فیلم «ساعتها» ستود اما بازی جولیان مور را در این فیلم کسل کننده توصیف کرد.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم رمانهایی را که تک گوییهای بسیار زیادی دارد، طابق النعل بالنعل به فیلم تبدیل کنیم، بسیار کسالتآور خواهند شد.
دانش درباره تفاوت تدوین در رمان و فیلم ساعتها هم گفت: نویسنده در رمان خود، ویرجینیا وولف، خانم دالووی و براون را از هم تفکیک کرده و ما با یک فید سینمایی مواجهیم، اما در فیلم ما با کات از این شخصیت به آن شخصیت مواجهیم و این کات کردنها به خاطر اهمیت عنصر زمان است.