به گزارش خبرنگار مهر، مهرماه سالجاری بود که علی ذبیحی قائم مقام وزیر نیرو در نشست خبری با رسانه های گروهی لرستان در پاسخ به سوالات خبرنگار مهر گفت که دو سد ایوشان و مروک دارای پیشرفت فیزیکی بالای 90 درصد بوده و آماده آبگیری هستند.
ذبیحی سخنانش را اینگونه ادامه داد که پیمانکار سد مروک اعلام آمادگی کرده که در صورت اعلام تاریخ آبگیری ظرف مدت زمان دو هفته کارهای مربوط به آبگیری را انجام دهد.
قائم مقام وزیر نیرو البته در مورد تاریخ آبگیری هم یادآور شد که با توجه به اینکه آبگیری سد در هر زمانی امکان پذیر نیست و زمان خاصی را می طلبد برنامه ریزی شده است تا در فصل سیلابها و بارندگی کار آبگیری از سد مروک و ایوشان انجام شود.
بارندگیهای لرستان 62 درصد افزایش یافت ولی سدها به باران نرسیدند
این سخنان قائم مقام وزیر نیرو لرستانیها را امیدوار کرد تا حداقل در ایام آذرماه و دیماه که بارندگیهای خوبی را در استان شاهد بودیم دست کم دو سد یاد شده آبگیری شود تا حداقل از برکات این بارندگیها استان بی نصیب باقی نماند.
مطابق آمار اعلام شده توسط شرکت آب منطقه ای استان لرستان در سال آبی جاری یعنی از مهرماه تاکنون میزان بارندگیها در این استان به بیش از 200 میلیمتر رسیده است. به عبارت دیگر میزان بارندگیها در استان لرستان طی سال آبی جاری تاکنون نسبت به دوره مشابه سال قبل 62.1 درصد و نسبت به میانگین دراز مدت 24.4 درصد افزایش نشان می دهد.
این در حالیست که اگر کار آبگیری سدهای لرستان در این فاصله زمانی صورت می گرفت می توانستیم بخشی از بارندگیهای یاد شده را پشت سدهای استان ذخیره کنیم، موضوعی که رخ نداد تا بازهم مسئولان امر تاریخ جدیدی برای آبگیری سدهای لرستان اعلام کنند.
ایوشان و مروک دهه فجر آبگیری می شوند
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان در آخرین اظهار نظر خود در جلسه پروژه های مهرماندگار در مورد آبگیری دو سد استان گفته است که با پیگیری های صورت گرفته دو سد مروک و ایوشان استان لرستان در دهه فجر سالجاری آبگیری خواهند شد.
این در حالیست که در صورت تحقق این وعده و آبگیری این سدها در نیمه بهمن ماه باید بازهم امیدوار ماند و دید که آیا روند بارندگیهای لرستان به همین صورت استمرار خواهد داشت یا خیر؟ که البته امید می رود همین روند استمرار یابد تا حداقل در اولین سال آبگیری دو سد مهم استان شاهد بهره برداری مردم از این سدها باشیم.
مروک لرستان، سدی که قرار بود بزرگترین باشد!
سد مروک استان لرستان در 37 کیلومتری شمال غرب دورود و در بخش سیلاخور قرار گرفته و به نوعی بزرگترین سد خاکی در دست اجرا در لرستان است. این سد خاکی از سال 1382 آغاز و از نوع سنگریزه ای با هسته رسی به ارتفاع 67 متر بوده که ظرفیت نهایی ذخیره آب این سد حدود 120 میلیون مترمکعب است.
سد مروک در استان لرستان و در شمال غربی شهرستان دورود بر روی رودخانه تیره احداث شده است. مطالعات اولیه اجرای این سد مخزنی در قالب مطالعات منابع آب و خاک دشت سیلاخور از سال ۶۳ شروع و پس از یک توقف چند ساله به خاطر جنگ تحمیلی این مطالعات در سال ۷۴ خاتمه یافت.
سد مخزنی مروک یک سد مخزنی خاکی سنگریزه ای با هسته رسی با طول تاج ۴۵۱ متر، عرض تاج ۱۵ متر و ارتفاع ۶۷ متر از کف رودخانه و حجم مخزن آن ۱۲۰ میلیون متر مکعب است.
حجم بدنه این سد سه میلیون و ۶۵۵ هزار متر مکعب و متوسط حجم آب تنظیمی سالانه آن را ۵۰میلیون متر مکعب است که عملیات اجرایی آن شامل سیستم انحراف سد و احداث دو رشته تونل، در سال ۸۱ و عملیات اجرایی بدنه آن نیز در آذرماه ۸۲ آغاز شده است.
این در حالیست که بعد از گذشت بیش از 9 سال از آغاز این پروژه در آخرین اظهار نظر، مسئولان استان از آبگیری مروک طی دهه فجر سالجاری خبر داده اند که باید منتظر ماند و دید که آیا این امر تحقق می یابد یا خیر!
در جدول زیر برخی از اظهار نظرهای مسئولان در رابطه با روند اجرای سد مروک از سال 86 تا سال 91 مورد اشاره قرار گرفته است. تحلیل اظهار نظر مسئولان علاوه بر تناقض های موجود در زمینه تاریخ آبگیری سد حکایت از آن دارد که به طور متوسط این پروژه هر سال تنها 10 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
| اظهار نظر مسئول | تاریخ |
| مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان: سد مروک دورود تاکنون 30 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و تا پایان برنامه چهارم توسعه به بهره برداری می رسد |
آذرماه سال 86 |
| مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان: با روند تخصیص کنونی اعتبارت احداث سد مروک بیش از 14 سال طول می کشد |
مهرماه سال 87 |
| مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان از پیشرفت بیش از 50 درصد سد مروک استان خبر داد و وعده کرد که این سد در اواخر سال 88 یا اوایل سال 89 آبگیری شود. |
مهرماه سال 88 |
| استاندار وقت لرستان از پیشرفت 69 درصد سد مروک در این استان خبر داد و ابراز امیدواری کرد که این سد تا دهه فجر سال 89 آبگیری شود. |
تیرماه سال 89 |
| مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان با اشاره به پیشرفت 79 درصدی سد مروک، از آبگیری این سد طی سال 90 خبر داد. |
فرودین ماه سال 90 |
| مدیر عامل شرکت آب منطقه ای لرستان از آبگیری سد مروک در سال 91 خبر داد. |
مهرماه سال 90 |
| مدیر عامل شرکت آب منطقه ای لرستان از آبگیری سد مروک در در دهه فجر سال 91 خبر داد. |
دی ماه 91 |
سد "ایوشان" هشت ساله شد
سد ایوشان نیز در 57 کیلومتری خرم آباد واقع و عملیات اجرایی این پروژه نیز از سال 83 آغاز شده است. این سد از نوع خاکی سنگریزه ای با هسته رسی به طول تاج 642 متر، عرض تاج هشت متر، ارتفاع سد از پی 70 متر و حجم مخزن 52 میلیون متر مکعب است.
اهداف اصلی اجرای سد ایوشان تامین آب کشاورزی مطمئن برای چهار هزار و 800 هکتار از اراضی دیم و مستعد منطقه زاغه، تامین کمبود آب شبکه ساخته شده چغلوندی، جلوگیری از خسارت سیلابهای بهاره رودخانه هرود، ایجاد بستر مناسب و ایجاد منطقه تفریحی و سیاحتی و از همه مهمتر ایجاد اشتغال پایدار برای ساکنان منطقه است.
جدول اظهار نظر مسئولان در ارتباط با این پروژه در زیر آمده است که تحلیل این اظهارات نشان می دهد که سد کوچک ایوشان سه سال است که آماده آبگیری بوده ولی چرا هنوز این اتفاق رخ نداده معلوم نیست.
| اظهار نظر مسئول | تاریخ |
| مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان: سد ایوشان تاکنون 33 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و با کمبود اعتبار مواجه است. |
آبانماه سال 86 |
| مجری طرح سد ایوشان لرستان گفت: به دلیل کمبود اعتبار، پیشرفت کنونی طرح 33 درصد است. |
تیرماه سال 87 |
| مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان از آبگیری سد ایوشان در سال 88 با توجه به رشد اعتبارات خبر داد! |
بهمن ماه سال 87 |
| معاون طرح و توسعه مدیریت منابع ایران از آبگیری این پروژه تا دهه فجر سال 88 خبر داد. |
تیرماه سال 88 |
| معاون عمرانی استانداری لرستان گفت: سد ایوشان خرم آباد در هفته دولت سال 89 آبگیری می شود. |
مرداد ماه سال 89 |
| مدیر عامل شرکت آب منطقه ای لرستان گفت: ایوشان آماده آبگیری است. |
اسفندماه سال 90 |
| استاندار لرستان با اشاره به پیشرفت 90 درصدی سد، گفت: سد ایوشان آماده آبگیری است! |
فروردین ماه 91 |
استانی با 12 درصد آبهای جاری و سهم شش صدم درصدی از مهار آبها!
بنابر این گزارش روند اجرای پروژه های سدسازی در استان لرستان به گونه ای است که تاکنون این استان علی رغم قابلیت های موجود حتی شاهد بهره برداری از یک سد نبوده است.
این در حالیست که لرستانی ها سالهاست با موضوع در دست اجرا بودن شش سد در لرستان امیدوار نگه داشته شده اند تا این سدها روزی به بهره برداری برسد و علاوه بر اینکه اراضی کشاورزی شان را رونق دهد، آنها را از بی آبی و بیکاری نجات بخشد.
ذکر این نکته ضروری است که حتی اگر هر شش سد استان لرستان همین امروز به بهره برداری برسد تنها ظرفیت 375 میلیون مترمکعب آب را دارد یعنی به واقع سهم لرستان با 12 درصد آبهای جاری کشور از مهار آبها تنها شش صدم درصد خواهد بود؛ رقمی که جز حسرت و ناامیدی چیز دیگری برای لرستانی ها به دنبال ندارد.
با این حال همین سدهای کوچک نیز حدود یک دهه است که مردم را منتظر نگه داشتنه اند به طوریکه با مرور وعده های مسئولان باید دو سد ایوشان و مروک سه سال پیش آبگیری می شدند ولی هنوز در بن بست وعده ها قرار دارند.