کرمان - خبرگزاری مهر: در حالی این روزها سخن از اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها است که به نظر می رسد اجرای ناقص فاز اول این طرح موجب بروز تورم و گرانی در جامعه شده است و مردم و کارشناسان اقتصادی اجرای فاز دوم این طرح را در شرایط کنونی گامی رو به جلو در راستای تورم می دانند.

به گزارش خبرنگار مهر، این روزها سخن از اجرای فاز دوم طرح هدفمندی یارانه ها است جدا از اینکه اجرای این طرح در شرایط کنونی و توسط دولتی که تنها چند ماه به پایان خدمتش باقی مانده است صحیح است یا خیر. صحبت از اجرای فاز دوم یارانه ها مردم را به یاد روزهای قبل از اجرای فاز اول می اندازند و توجیه مسئولان در خصوص لزوم اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.

با نگاهی به نظر کارشناسان و مردم به نحوه اجرای این طرح اکثر افراد جامعه متفق القول بر این نظرند که اجرای طرح هدفمندی یارانه ها امری ضروری برای رونق اقتصادی ایران و گامی به جلو برای توسعه اقتصادی است اما در این میان یک نکته در گفته همه سوال شدگان وجود دارد و آن اینکه اگر طرح درست اجرا می شد این تاثیرات تاکنون خود را نشان داده بود پس باید بازنگریهایی در نحوه اجرای آن انجام شود.

انحراف از نحوه اجرای طرح هدفمندی/ تولید مد نظر قرار گیرد

مردم بر این نظرند که انحراف از نحوه صحیح اجرای این قانون عملا تنها نتیجه ای را که از اجرای آن به همراه داشته است افزایش نقدینگی در جامعه و تروم روز افزونی است که لجام گسیخته سطح رفاه جامعه را به چالش کشیده است.

اساسی ترین مسئله ای که در اجرای فاز نخست هدفمندی وجود داشت تقسیم عادلانه یارانه ها بود اینکه هر کس به فراخور تمکن مالی از منابع کشور برخوردار باشد و اجرای این طرح فاصله طبقاتی را کاهش دهد اما عملا نه تنها چنین امری روی نداده است بلکه پس از گذشت چند سال از اجرای این قانون همه اقشار جامعه همچنان یکسان از یارانه دولتی استفاده می کنند.

اجرای فاز دوم قبل از اجرای کامل فاز نخست تورم را افزایش می دهد

از سوی دیگر قرار بود سود ناشی از هدفمندی یارانه ها به سمت تولید هدایت شود اما عملا این چنین نشد و تنها امری که در اجرای این قانون عملیاتی شد واریز وجهی در حساب مردم بود که موجب افزایش شدید نقدینگی و تورم در جامعه از یک سو و مصرف گرایی روستانشینان به عنوان پایه اصلی اقتصاد شد.

پازلی که قطعاتش اشتباه چیده شده است

هم اکنون در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و در حالیکه تنها چند ماه به پایان خدمت رسانی دولت دهم باقی مانده است اجرای این طرح پازلی را کامل خواهد کرد که قطعات قبلیش اشتباه چیده شده است. پازلی که همگان بر ضرورت انجامش در جامعه برای اصلاحات اقتصادی در کشور تاکید دارد اما همگی هم نگران قطعات گم شده و یا اشتباه چیده شده ای هستند که می تواند موجب موج جدیدی از تورم باشد.

آنچه که در ابتدای فاز نخست هدفمندی به شدت مورد توجه کارشناسان اقتصادی قرار داشت لزوم اجرای همزمان طرحهای مختلف هدفمندی یارانه ها بود به گونه ای که هر یک از این طرحها مکمل یکدیگر بودند اما در صورت اجرای یکی و مسکوت ماندن دیگری نه تنها گامی مثبت برداشته نشده بود بلکه صدمات جبران ناپذیری نیز بر پیکره اقتصاد وارد می کند.

مصداق این امر نادیده گرفتن حمایت از منابع اجرای این طرح در بخش تولید و از سوی دیگر سرازیر کردن حجم بالای نقدینگی در قالب یارانه نقدی به مردم بود.

نواقص فاز نخست برطرف شود

امروز نیز بسیاری از مردم خواستار اجرای قانون هدفمندی یارانه ها هستند اما از دولتمردان می خواهند ابتدا فاز نخست را عملیاتی و نواقص را برطرف کنند بعد به سراغ فاز دوم بروند در غیر این صورت اجرای فاز دوم هر چند به ظاهر موجب فزایش درآمد جامعه می شود اما قدرت خرید مردم را چندین برابر این افزایش درآمد کاهش می دهد و سطح رفاه اجتماعی را کاهش می دهد آنچه که هم اکنون با اجرای ناقص و اشتباه فاز نخست تک تک خانوارهای ایرانی از روستا نشین تا شهر نشین به خوبی آنرا تجربه کرده اند.

طرح تحول اقتصادی فرصتی تاریخی که باید به خوبی از آن استفاده شود

در این خصوص خبرنگار مهر در کرمان نظر اقشار مختلف مردم را جویا شد، احمد گرامی، دانشجوی اقتصاد در گفتگو با مهر اظهارداشت: قانون هدفمندی یارانه ها طرحی بود که برای اجرای آن عزم ملی ایجاد شد و همه مردم نیز همکاری لازم را انجام دادند در حقیقت فرصتی تاریخی برای بهبود وضعیت اقتصادی ایران پس از سالها پیش آمد که باید از آن حداکثر استفاده می شد.

وی افزود: این قانون در ظاهر و در دید عموم در مرحله اول باید اینگونه اجرا می شد که یارانه به صورت نقدی واریز می شد و درآمد ناشی از حذف یارانه ها بر روی برخی از کالاها، نیز به بخشهای تولیدی اختصاص می یافت.

حمایت از تولید مهمتر از واریز وجه نقد به مردم است

این دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد ادامه داد: در حقیقت رمز موفقیت این طرح حمایت ویژه از بخش تولید در قبال افزایش حاملهای انرژی بود و اینکه در بخش عمومی نیز مردم با اتکا به واریز نقدی حداقل بتوانند بخشی از افزایش هزینه های خود را جبران کنند.

گرامی ادامه داد: اگر به هر یک از این موارد به خوبی بنگریم می بینیم به اهداف مورد نظر رسیده ایم در بخش تولید به دلیل عدم حمایت نقدی از واحدهای صنعتی بخش خصوصی مشکلات عمده ای ایجاد شده است که این مشکلات باز می گردد به اجرای نا مناسب طرح، در واقع بخش تولید که قرار بود با اجرای قانون هدفمندی حمایت شود نه تنها حمایت نشد بلکه با مشکلات نقدیندگی مواجه شد.

وی ادامه داد: اما در بخش خانوار برعکس شد نقدینگی در جامعه زیاد شد، در کتابهای ترم اول دانشجویان اقتصاد و رشته های مرتبط در فصلهای اول نیز ذکر شده است که برای کنترل تورم و نرخ کالاها در بازار عرضه و تقاضا نقدینگی برابر است با افزایش قیمتها از سوی دیگر رونق اقتصادی برابر است با حمایت از واحدهای صنعتی و تولیدی که این امر باید مورد توجه جدی قرار گیرد.

مردم موافق اجرای صحیح طرح هدفمندی یارانه ها هستند

محمد ایرانمنش یکی دیگر از شهروندان کرمانی در گفتگو با مهر اظهارداشت: مردم حاضرند هر گونه همکاری برای توسعه کشور بکنند و در این راه پایداری می کنند همان طور که از ابتدای انقلاب تا کنون اینگونه رفتاری داشته اند با این وجود با توجه به تحریمها و مشکلات اقتصادی از جمله نوسانات ارزی که موجب افزایش قیمتها شده به نظر می رسد ابتدا مسئولان باید به فکر اولویتهای اقتصادی باشند.

وی تصریح کرد: اجرای قانون هدفمندی شاید در ظاهر موجب افزایش درآمد جامعه به خصوص افراد بیکار و بسیار ضعیف شده اما همین قشر هم با افزایش چند درصدی قیمتها مواجه شده اند.

ضعیفترین قشر جامعه و یک میلیاردر همسان یارانه می گیرند!

وی گفت: قرار بود با هدفمندی یارانه ها قشر ضعیف یارانه بیشتری دریافت کند اما هم اکنون یک فرد بیکار و یک میلیاردر مثل هم یارانه می گیرند به نظر من باید اول فاز نخست به صورت کامل و همانگونه که برای مردم تعریف شده بود اجرا شود و درنهایت بعد از رسیدن به اهداف فاز اول وارد فاز دوم شویم.

ایرانمنش گفت: هم اکنون واحدهای تولیدی به واسطه افزایش حاملهای انرژی با مشکل مواجه شده اند اگر این روند ادامه یابد مشکلات بیشتر می شود و اجرای این طرح نیاز به کارآمدی و برنامه ریزی دقیق دارد.

200 هزار تومان حتی از نرخ یک باک بنزین هم کمتر می شود

محمد اسدی دیگر شهروند کرمانی نیز در این خصوص گفت: افزایش چهار برابری نرخ بنزین و یا سایر حاملهای انرژی می تواند موجب بروز مشکلات اقتصادی فراوانی شود یارانه ماهیانه 200 هزار تومان برای هر فرد حتی کفاف یک نوبت بزنین یک ماشین را هم نمی کند چه برسد به افزایش قیمتها و فیشهای مختلف از جمله برق، آب و .....

یارانه نقدی را حذف و به بخش تولید بدهید

وی ادامه داد: این قانون بدون شک از نیازهای اصلی کشور است و باید اجرا شود اما اگر همین یارانه نقدی حذف شود و به بخش تولید واگذار شود توان خرید مردم با کاهش قیمتها افزایش می یابد.

اسدی گفت: این طرح باید موجب افزایش تولید کالا در کشور شود نه اینکه موجب مصرف گرایی و کاهش تولید شود.

وی افزود: ارزیابی نتایج این طرح در سال اول و برطرف کردن مشکلات آن در فاز اول باید گام بعدی باشد و در نهایت به سمت اجرای فاز دوم برویم.

روستائیان پولدار و شهرنشینان فقیر

زهرا اصلانی نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: عدالت محوری از شعارهای ابتدایی این طرح بود این عدالت باید هم در جامعه شهری باشد و هم روستایی اما به نظر می رسد اجرا کننده های این طرح ابتدا به روستاها فکر می کنند و بعد به شهر نشینان این درحالی است که شهرنشینی ملاکی برای زندگی بهتر نیست.
 
وی افزود: بعضا روستانشینان وضعیت زندگی برتر از شهرنشینها دارند با این وجود با اجرای هدفمندی یارانه ها فشاری که به شهرنشینان می آید بیشتر از شهرنشینان است.
 
این زن کرمانی ادامه داد: در روستاها مردم بسیاری از ارزاق زندگی خود را تولید می کنند و نیازی به خرید نان و شیر و گوشت ندارند و اصولا خودرویی برای بنزین زدن ندارند اما در شهرها تمام این اقلام باید خریداری شوند.
 
برخی آمار از بیشتر بودن جمعیت روستایی نسبت به شهرنشینان خبر می دهد و اجرای فاز دوم هدفمندی شاید به ظاهر به نفع روستائیان باشد با این وجود وقتی تورم و رکود در اقتصاد افزایش یابد تاثیر آن به روستایی هم می رسد و در واقع این نفری 200 هزار تومان تنها مسکنی کوتاه مدت است.
 
دولت یازدهم باید در خصوص نحوه اجرای فاز دوم تصمیم بگیرد
 
محمد زنگی آبادی نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: به نظر می رسد باید بررسی جامعی با حضور دولت و مجلس و بخش خصوصی صورت گیرد و در نهایت ابتدا تهدید ها و فرصتها مورد توجه قرار گیرد و بعد وارد فاز دوم شد.
 
وی ادامه داد: به نظر بنده دولت بعدی باید در خصوص اجرای فاز دوم تصمیم بگیرد نه دولت فعلی چون دیگر فرصتی برای اجرای فاز دوم یارانه ها که نیاز به فرصت زمانی زیاد برای اجرا دارد نیست و نباید برای دولت بعد برنامه ریزی شود.
 
زنگی آبادی افزود: هم اکنون تورم در جامعه وجود دارد و باید دولت ابتدا این تروم موجود را کنترل کند و در صدد کنترل نوسانات ارز باشد و بعد به فکر اجرای طرح نیمه کاره باشد.
.................................
گزارش:  سید مهدی موسوی