به گزارش خبرنگار مهر، واقع شدن اردبیل در گروه استانهای مرزی کشور موجب شده در سالهای اخیر با دیرکردی قابل توجه مسئولان استانی به موضوع گردشگری سلامت در آن علاقه مند شوند. اما این علاقه که می توانست زمینه ساز برنامه ریزی های مدون در این حوزه و پیدایش صنعت توریسم سلامت در آن باشد با مشکلاتی مواجه است که می تواند این صنعت را در بدو شکل گیری از رونق بیاندازد.
در حالی که عمر گردشگری سلامت در استان اردبیل متجاوز از یک سال نیست، تحقق آن در بدو تولد شاهد نابسمانی های گسترده از لحظه ورود بیمار به استان تا مرحله ارجاع مجدد به کشور مبدا است.
بطوریکه در این مدت کوتاه نه تنها گردشگری سلامت مطابق با استانداردهای جهانی در اردبیل رواج نیافته بلکه در آغاز به کار خود شاهد نابسامانی و حتی در برخی مواقع تخلفات گسترده در نحوه برخورد با بیمار است.
به عقیده کارشناسان مقدمه اجرای این طرح مشروط به تبلیغات و اطلاع رسانی مناسب بود تا بتواند توانمندی های پزشکی استان را در کنار قابلیتهای گردشگری آن به رخ مسافر خارجی بکشد.
تبلیغ گردشگری سلامت در توزیع بروشور خلاصه شد
این در حالی است که نه تنها برنامه مشخصی به این منظور در کشورهای همسایه که مستعد مشارکت در توسعه گردشگری سلامت هستند، اجرا نمی شود بلکه تمامی توان پزشکی استان در ارائه یک بروشور چند صفحه ای به مسافران خارجی خلاصه شده است.
یک راهنمای تورهای گردشگری در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: در حالی که شهروندان اردبیلی با سفر به کشورهای مجاور و بویژه کشور آذربایجان با اطلاعات گردشگری کامل و امکانات رفاهی و خدماتی مواجه شده و پس از برگشت به مبلغان گردگشری این مناطق تبدیل می شوند، زمینه های گردشگری استان اردبیل به اتباع آذری به ارائه چند بروشور خلاصه شده است.
ودود سعادتمند تصریح کرد: در حالی که می توان با ساخت مستند، فیلم و برنامه های جذاب و طرحهای درمان رایگان بیماران، زمینه جذب گردشگر به این استان را فراهم کرد مسئولان با ارائه برنامه هایی در حد توجه ظاهری به این طرح موجب فرصت سوزی در بهره برداری از توریسم گردشگری می شوند.
جذابیت یا دافعه ورودی پایانه بیله سوار
اما موضوع مهم دیگری که به عقیده کارشناسان گردشگری مورد غفلت واقع شده ساماندهی و به خصوص توسعه امکانات خدماتی و رفاهی پایانه بیله سوار به عنوان اولین مبدا ورودی مسافران خارجی به استان است.
استاندار اردبیل در اظهارات اخیر خود با اشاره به لزوم ساماندهی پایانه مرزی بیله سوار بر رفع مشکلات تنها پایانه مرزی استان طی آینده ای نزدیک تاکید کرد.
اکبر نیکزاد یادآور شده بود که در حال حاضر وضعیت ساماندهی مسافران از یک سو و وضعیت تردد از سوی دیگر مشکلاتی را برای مسافران فراهم کرده که با با توجه به ورود سالانه 400 هزار مسافر و گردشگر خارجی از این پایانه ضروری است وضعیت رسیدگی به آن به حدی مطلوب باشد تا زمینه ساز مسافرت بعدی آنها شود.
وی با یادآوری بهره برداری از فاز اول طرح توسعه پایانه مرزی بیله سوار معتقد است طرح بهسازی محوطه پایانه در مساحت چهار هکتار و با اعتبار 23 میلیارد ریال به بهره برداری رسیده است.
نیکزاد با بیان اینکه علاوه بر این عملیات اجرایی ساختمان سالن مسافری به مساحت دو هزار و 400 مترمربع زیربنا و سردربهای ورودی و خروجی آن نیز هم اکنون پیگیری می شود، تاکید کرده بود که این پروژه ها نیز با پیشرفت بیش از 70 درصدی و اعتبار 50 میلیارد ریالی که تاکنون 30 میلیارد ریال آن هزینه شده در سال آینده تکمیل و افتتاح خواهد شد.
مرکز تخصصی سلامت مسافران را ماندگار نکرد
علاوه بر این از جمله طرحهای اجرایی در حوزه توسعه امکانات گردشگری سلامت ایجاد مرکز تخصصی سلامت در پایانه مرزی بیله سوار بود که به استقرار چند پزشک عمومی محدود شد. این مرکز با اطلاع رسانی گسترده و با هدف نظم دهی و تسهیل ورود و خروج مسافران خارجی ایجاد و با سه هدف درمان، راهنمایی و گردشگری فعالیت خود را آغاز کرد.
اما این مرکز به دلیل ضعفهای موجود از جمله عدم دارا بودن امکانات درمانی و بهداشتی لازم و تخصصی، محدود بودن و... نتوانست انتظارات و خواسته های بیماران آذری را که به دلیل تفاوت نرخ ارزی و کاهش ارزش پول ایران در مقابل پول این کشور و ارزان بودن هزینه های پزشکی ایران را به عنوان مقصد درمان بیماری خود انتخاب کرده اند، برآورده کند و بسیاری از بیماران وارد شده پس از استفاده اولیه از خدمات این مرکز، استانهای دیگر را به قصد درمان انتخاب می کردند.
بطوریکه فرماندار بیله سوار با انتقاد از این موضوع تصریح کرد: هم اکنون پزشکی در محل پایانه مستقر شده تا خدمات اولیه را به بیماران آذری ارائه داده و به مراکز درمانی معتبر استان معرفی کند، اما به دلایل مختلف بیماران وراد شده به محض خروج از پایانه با ترغیب رانندگان و یا افراد اجیر شده از مراکز درمانی استانهای مجاور به خصوص استان آذربایجان شرقی سر در می آورند.
اجیر شدن رانندگان برای ربایش مسافران
رسول زیبا نژاد تصریح کرد: رانندگان و دلالانی از مراکز درمانی خصوصی استان آذربایجان شرقی در این پایانه اجیر شده اند تا با ترغیب بیماران اتباع جمهوری آذربایجان را به استان خود هدایت کنند.
وی ضعف اسکان و پذیرایی و راهنمایی مسافران را از دیگر دلایل خروج بیماران از استان دانست و تاکید کرد: بی نظمی در هدایت مسافران و سواستفاده رانندگان موجب تشدید برخی نا امنی ها و از آن جمله افزایش سرقت در پایانه شده است.
فرماندار بیله سوار اضافه کرد: در صورتی که کارگروه تخصصی در این خصوص در شهرستان بیله سوار تشکیل شود مشکلات جاری بررسی و راهکارهای عملی برای آن ارائه خواهد شد.
دریافت هزینه چهار برابری از بیمار خارجی
در حالی که تاکید به جذب مسافران به منظور درمان از جمله موضوعاتی است که در کارگروه گردشگری استان به کررات به آن اشاره می شود ضعف نظارتها در اجرای مقدمات این طرح که شامل پذیرش بیمار در مطب پزشک و درمان وی است، با تخلفات گسترده همراه است.
در پی گفتگوی خبرنگار مهر با چند تن از مسافران خارجی مشخص شد که این افراد با دریافت مبالغ کلان و گاهی تا چهار برابر تعرفه درمانی، تحت مداوا و جراحی قرار می گیرند. اتباع آذری به منظور خدمات تخصصی و فوق تخصصی و عمدتا به بهانه جراحی قلب، انژیو گرافی، جراحی زنان، درمان سرطان و بیماری های ریوی و کلیوی به استان اردبیل مراجعه می کنند.
برخورد با 10 پزشک متخلف در یک سال
رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان اردبیل در خصوص کنترل این تخلف به خبرنگار مهر گفت: این تخلف نه تنها در استان اردبیل بلکه در استانهای آذربایجان شرقی و گیلان نیز به وفور مشاهده شده است.
فرهاد پورفرضی تاکید کرد: پزشکان متخلف با سواستفاده از ارزش ریالی پول کشورهای دیگر بیمار را مجبور به پرداخت هزینه چند برابری می کنند و این در حالی است که تعرفه بیمار داخلی و خارجی در درمان یکسان است.
به گفته پورفرضی تاکنون به پزشکان متخلف تذکراتی داده شده و در برخی موارد منجر به اصلاح رفتار آنها و در برخی منجر به تشکیل پرونده تعزیراتی شده است.
وی با بیان اینکه پزشکان متخلف تحت نظارت مکرر بازرسان هستند تا در صورت مشاهده تخلف با آنها برخورد شود، اضافه کرد: در سال جاری 10 پزشک متخلف به دلیل دریافت هزینه چند برابری از تبعه خارجی پرونده تعزیراتی داشته اند.
رواج قاچاق دارو قبل از رواج مسافرت گردشگر
علاوه براین تفاوت ارزش پول ایران با پول کشورهای همسایه موجب شده قاچاق دارو توسط قاچاقچیان داخلی و خارجی افزایش یابد. بطوریکه مسئولان انتظامی استان در ماههای اخیر اخبار مکرری از دستگیری باندهای قاچاق داخلی و خارجی دارو را به اطلاع شهروندان اردبیلی رسانده اند.
پورفرضی در این خصوص تاکید کرد: به دلیل اینکه دارو در داخل استان برای یک تبعه خارجی به قیمت نازلی تهیه می شود این افراد با خرید دارو از داخل استان اقدام به قاچاق آن به خارج از مرزهای کشور می کنند.
وی اضافه کرد: با بررسی حجم داروهای قاچاق شده مشخص شده است 80 درصد داروها از استان آذربایجان شرقی خارج شده است.
این مسئول تاکید کرد: در جلسات اخیر با مسئولان گمرک و هماهنگی با استانهای دیگر تلاش شده در کنترل خروج دارو از مرزهای کشور تدابیر امنیتی تشدید شود.
یک چهارم مسافران خارجی در اردبیل درمان می شوند
رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان در اظهارات اخیر خود از درمان 808 نفر از اتباع آذری در مراکز دولتی خبر داد.
اما اظهارات این مسئول در حالی است که با قبول آمار مسافرت 400 هزار مسافر خارجی نزدیک به 25 درصد از مسافران آذری استان اردبیل را به قصد درمان انتخاب می کنند.
با احتساب جمعیت مستعد گردشگری سلامت می توان این طور استنباط کرد که زمینه های پذیرش بیماران آذری بر خلاف امکانات درمانی مناسب این استان به حد کافی فراهم نشده است.
درمان هفت زوج در کلینیک درمان ناباروری در پایانه بیله سوار
در عین حال رئیس جهاد دانشگاهی واحد اردبیل در صحبتهای اخیر خود از درمان تنها هفت زوج در کلینیک درمان ناباروری در پایانه مرزی بیله سوار جهت درمان اتباع و مسافران خارجی خبر داد.
اکبر قاسمی در گفتگو با خبرنگار مهر عمده دلیل مراجعه اتباع آذری از مرز بیله سوار را با هدف درمان دانست و تصریح کرد: ضروری است برای مهمترین دلایل مراجعه این اشخاص زمینه های درمانی فراهم شود.
وی با تاکید به مراجعه درصد قابل توجهی از این بیماران به منظور درمان ناباروری اضافه کرد: در همین راستا واحد جهاد دانشگاهی به غیر از سایر کلینیکهای فعال درمان ناباروری کلینیک جدیدی در بیله سوار دایر می کند.
ناگفته نماند که حجم مراجعان در ماههای اخیر به این کلینیک به دلیل ضعف اطلاع رسانی ها قبال توجه نبوده است.
با وجوداینکه خود مسئولان تاکید ویژه به درآمدزایی گسترده از طریق گردشگری درمان دارند، اما این درآمدزایی تنها به سواستفاده های پزشکان در اخذ مبالغ کلان برای درمان بیماران خارجی محدود شده و غفلت از توانمندی و ابعاد گردشگری از این نوع موجب شده است پدیده ای به نام گردشگری سلامت در اردبیل مغفول باقی بماند.
......................
گزارش: ونوس بهنود