البته در طي تمام اين سال ها مساله اي كه در مورد مصرف دخانيات مورد توجه قرار گرفته، ابتلاي افراد سيگاري به بيماري هاي سخت و مرگ بر اثر استعمال دخانيات بوده است ، اما براي شناخت ارتباط تنگا تنگ استعمال دخانيات آن با فقر توجه كمتري اعمال شده است .
افراد فقيرتر تمايل بيشتري به مصرف دخانيات دارد
در حال حاضر 3/1 ميليارد نفر از جمعيت جهان مصرف كننده مواد دخاني اند كه از اين بين حدود 84 درصد از كشورهاي در حال توسعه و در كشورهاي با اقتصاد در حال گذر زندگي مي كنند.
روند شيوع استعمال دخانيات در مردان كشورهايي با درآمد پايين و متوسط در حال افزايش است در سال 2003 شيوع مصرف دخانيات در بين مردان حدود 50 درصد در كشورهاي مذكور بوده، در حالي كه در كشورهاي با درآمد بالا حدود 35 درصد بوده است.
به گزارش خبرگزاري مهر سطح مصرف دخانيات در كشورها با توجه به گروه هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي كاملا متغير است، به اين ترتيب در بسياري از كشورها حتي كشورهاي توسعه يافته افراد فقير بيشترين گروه مصرف كننده مواد دخاني اند و بيشترين بار بيماري و بتعات اقتصادي نيز به اين گروه تحميل مي شود.
بي سوادها بيشتر سيگار مي كشند
مطالعه اي كه در سال 1997 در خصوص شيوع استعمال دخانيات در بين مردان هند انجام شد، نشاندهنده آن است كه بيشترين نرخ مصرف دخانيات در بين مردان بي سواد 64 درصد است. اين ميزان با افزايش ميزان تسهيلات كاهش يافته و به حدود 12 درصد در بين افرادي كه بيش از 12 كلاس سواد دارند مي رسد ، به عبارتي كمتر از يك سوم ميزان شيوع استعمال دخانيات در مردان بي سواد است.
اين در حالي است كه مصرف دخانيات از راه هاي متعددي موجب افزايش فقر در بين افراد ، خانواده ها و جوامع مي شود ، در سطح افراد و خانواده ها ، پول خرج شده براي مواد دخاني مي تواند ارزش هزينه اي بسيار بالايي داشته باشد. براي افراد فقير پول صرف شده براي مواد دخاني پولي است كه مي تواند براي تهيه مايحتاج اساسي همچون غذا، سرپناه ، تحصيلات و مراقبت بهداشتي مصرف شود.
از آنجا كه مصرف كنندگان دخانيات شانس بيشتري در ابتلا به بيماري ها و مرگ و مير زودرس ناشي از سرطان ها ، حمله هاي قلبي ، بيماري هاي ريوي يا ساير بيماري هاي ناشي از دخانيات را دارند، لذا سهم دخانيات در تحميل هزينه ها و خسارات به خانواده هاي فقير محرز و روشن خواهد بود.
بسياري از كشاورزان توتون كار عليرغم سودآوري نسبي محصول توتون اغلب با دريافت وام هاي كمكي براي كشت و خريد تجهيزات به شركت هاي دخاني بدهكارند. علاوه بر اين كشت توتون و خشك كردن آن مخاطرات قابل توجهي براي سلامتي اين افراد دارد.
خريد سيگار به جاي نيازهاي ضروري
به گزارش خبرگزاري مهر مصرف دخانيات در بين افراد فقير رو به افزايش دارد، در نتيجه فقرا در مقايسه با افراد غني سهم بيشتري از درآمد خود را صرف خريد محضولات دخاني مي نمايند. غذا ، سرپناه، تحصيلات و مراقبت هاي بهداشتي نيازاي اساسي بشرند ، در هر حال فاكتورهايي همچون ضعف سياست عمومي به همراه نبود دسترسي به اطلاعات مربوط به زندگي همراه با شادابي و سلامتي ، وجود تبليغات وسيع و هدفمند صنايع دخاني و نهايتا وابستگي به نيكوتين باعث مي شود كه افراد فقير درآمد خود را به جاي تهيه نيازهاي ضروري و اساسي به خريد محصولات دخاني صرف بنمايند.
در خانوارهاي بسيار فقير، جايي كه بخش اعظم درآمد صرف غذا مي شود ، هزينه كردن براي محصولات دخاني مي تواند باعث فقر غذايي شود. بيشترين موارد بيماري هاي ناشي از فقر غذايي در كشورهاي كم درآمد در مناطقي كه تبليغات و بازار مصرفي مواد دخاني پر رونق است ديده مي شود.
به عنوان مثال در بنگلادش بيش از 5/10 ميليون نفر از مردماني كه دچار فقر غذايي اند، چنانچه پول خود را به جاي هزينه كردن براي دخانيات صرف تهيه مواد غذايي مورد نياز مي كردند، مي توانستند مانع مرگ روزانه 350 كودك زير پنج سال شوند.
تحقيقات انجام شده در سراسر دنيا نشان داده است كه هزينه كردن براي دخانيات درصد فراواني از درآمد خانواده ها را به خود اختصاص مي دهد كه اين رقم بعضي اوقات بسيار بالاتر از هزينه هايي است كه صرف تحصيلات يا مراقبت هاي بهداشتي مي شود.
كشت توتون رفاه به ارمغان مي آورد!
طي دهه هاي متمادي شركت هاي دخاني كشورها و مردم را به كشت توتون تشويق كرده اند. ادعاي صنايع مذكور اين است كه كشت توتون رفاه را به ارمغان مي آورد. ولي براي بسياري از كشورهاي در حال توسعه گسترش و توسعه كشاورزي توتون توسط صنايع دخاني مورد تشوبق قرار گرفته و در بسياري موارد توسط اين صنايع سرمايه گذاري شده است و اين موضوع موجب پيدايش شرايطي شده است كه كشاورزان توتون كار براي رقابت با يكديگر محصولات خود را به قيمت ارزان و ارزان تر به فروش برسانند، چنين شرايطي نه تنها رفاه را براي كساني كه توتون مي كارند به ارمغان نمي آورد، بلكه باعث فقر و بدهكاري آن ها به شركت هاي دخاني مي شود.
تا سال 2030 دخانيات بزرگترين عامل مرگ و مير در جهان، موجب كشته شدن 10 ميليون نفر در سال خواهد شد اين ميزان به تنهايي بيشتر از مجموع مرگ و ميرهاي ناشي از بيماري هاي پنوموني ، اسهال و مشكلات مرتبط با تولد كودكان خواهد بود.
از هر دو فرد سيگاري يك نفر به علت ابتلا به بيماري هاي ناشي از دخانيات جان خود را از دست خواهد داد. با الگوهاي جاري مصرف دخانيات 650 ميليون نفر از مردم جهان به تدريج در اثر مصرف دخانيات خواهند مرد. امروزه مصرف دخانيات عامل مرگ يك نفر از هر 10 نفر فرد بزرگسال در جهان است.
نان يا سيگار؟!
همه آنچه كه گفته شد نشان مي دهد كه اين روزها غم سيگار بيشتر از غم نان در بين مردم شيوع پيدا كرده است، آمار افرادي كه به استعمال دخانيات روي مي آورند رو به افزايش است و اين در حالي است كه تمام كشورهاي جهان براي مبارزه با استعمال دخانيات تلاش هاي زيادي كرده اند، اما اين تلاش ها تا كنون نتيجه خوبي در بر نداشته است، فقط بايد اميدوار باشيم كه روزي دنيايي بدون سيگار داشته باشيم.