تهديد كركوك به عنوان سومين شهر بزرگ عراق - كه ميتوانست صادرات نفت اين كشور را مختل نمايد - هدفي بود كه در جبهه شمال دنبال ميشد. در عين حال، انجام هرگونه عملياتي در اين جبهه ميتوانست نقش مهمي در موفقيت و تداوم همكاري كردهاي معارض عراقي با جمهوري اسلامي - كه از سال 1364 شكل عملي به خود گرفته بود - ايفا نمايد. در چنين صورتي، علاوه بر تقويت روحيه معارضين و تامين مسيرهاي تردد آنان به ايران، موقعيت قرارگاه رمضان نيز كه ماموريت عمليات نامنظم در داخل عراق را بر عهده داشت، بهبود مييافت.
بر همين اساس و با توجه به اينكه پس از تهاجم مورخ 24/2/1365 دشمن به منطقه حاج عمران - در چهارجوب استراتژي دفاع متحرك و تصرف ارتفاعات 2519 و 2435 و در نتيجه كسب تسلط و اشراف بر منطقه - نيروهاي خودي بطور مستمر متحمل تلفات ميشدند، انجام عمليات در اين منطقه در دستور كار سپاه پاسداران قرار گرفت.
اهداف عمليات
هدف اصلي در اين عمليات، تصرف ارتفاعات 2519 و شهيد صدر بود. در چنين صورتي، علاوه بر ايجاد خط پدافندي مناسب، زمينه لازم براي عملياتهاي موثر و استراتژيك بعدي در عمق خاك عراق فراهم ميشد. مضافاً بر اينكه، همزماني اين عمليات با عمليات كربلا-3 در آبهاي خليج فارس، ميتوانست به افزايش ضربات وارده بر قواي دشمن و نيز تجزيه و تحليل نظامي او بيانجامد.
موقعيت منطقه
منطقه عملياتي از شمال به ارتفاعات چنارستان و كلاشين؛ از جنوب به ارتفاعات بسيار مرتفع سكران و كدو؛ و از شرق به ارتفاعات تمرچين و شهر مرزي پيرانشهر؛ و از غرب به تنگه دربند و شهر چومان مصطفي عراق محدود ميگردد.
ارتفاعات مهم اين منطقه عبارتند از: 2519 (گردهمند)، 2999 (كدو)، 500، 2506 (دربند)، 3000 (برزين) و 2435 (گرده كوه، معروف به شهيد صدر). اين ارتفاعات بر ارتفاعات پيرانشهر و جاده پيرانشهر - نقده، پادگان پيرانشهر، جاده پيرانشهر - سردشت؛ و همچنين، بر شهرهاي چومان مصطفي، ديانا و رواندوز عراق مشرف ميباشد.
استعداد دشمن
مسئوليت پدافند از منطقه حاج عمران، بر عهده لشكر 23 پياده از سپاه پنجم عراق بود و يگانهاي ذيل تحت امر اين لشكر قرار داشتند:
- تيپهاي 98، 807، 604، 438، 91 و 806 پياده
- تيپ 102 پليس
- گردان كماندويي الكفاح
- گردان 77 دفاع الوطني
- گردان 42 تانك از تيپ 80 زرهي
- حدود 5 گردان توپخانه
سازمان رزم خودي
قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع)
لشكر 10 سيدالشهدا(ع) با 3 گردان
تيپ 155 ويژه شهدا با 6 گردان
تيپ 105 ويژه قدس با 4 گردان
تيپ 21 امام رضا(ع) با 3 گردان
تيپ 12 قائم با 6 گردان
تيپ 9 بدر با 4 گردان
توپخانه = 4 گردان
طرح عمليات
دو محور براي عمليات در نظر گرفته شد كه محور راست شامل ارتفاعات گرده كوه (شهيد صدر)، تخته سنگي، تپه شهدا و تپه سرخ بود. در محور چپ نيز ارتفاعات" گرده مند" و" واراس "و يالهاي آن، تپه تخم مرغي، شيار اينه و دو يال ارتفاعات سكران قرار داشتند.
شرح عمليات
در ساعت 00:47 بامداد 10/6/1365، دشمن با مشاهده يكي از گردانهاي خودي - كه در محور چپ و در شكاف ميان ارتفاعات واراس و 2519 در حركت بود - واكنش نشان داد و به اين ترتيب، درگيري قبل از ساعت مقرر آغاز شد. ديگر يگانها نيز اندكي بعد (ساعت 1 بامداد) و همزمان با اعلام رمز عمليات (يا ابا عبدالله الحسين، ادركني) به دشمن حمله ور شدند.
در حالي كه هوشياري دشمن، موفقيت محور چپ را غيرممكن ساخته بود، نيروهاي عمل كننده در محور راست پس از درگيري با دشمن موفق شدند در ساعت 01:58 ارتفاع شهيد صدر را تصرف كرده، جهت پاكسازي به طرف تپه شهدا ادامه مسير دهند. در ساعت 02:08 نيز علاوه بر تسخير "تخته سنگي"، تعدادي از نيروهاي دشمن اسير شدند و يك مقر فرماندهي تيپ و چند مقر فرماندهي گردان به تصرف درآمد.
در ادامه، دشمن با اجراي آتش سنگين در دو نوبت پاتك كرد ، كه با هوشياري و مقاومت نيروهاي خودي، هر دو پاتك خنثي شد. سپس، فعاليت شديد هوايي دشمن آغاز شد؛ به گونهاي كه تا اولين ساعات روز اول عمليات مواضع خودي حدود پنجاه مرحله بمباران شد. در اين ميان، يكي از هواپيماها بر اثر آتش پدافند هوايي سرنگون گرديد.
در شب دوم، عمليات در محور چپ تكرار شد و دو گردان نيرو به سمت اهداف خود حركت كردند و در ساعت 00:52 بامداد با نيروهاي دشمن درگير و موفق شدند قسمتي از اهداف خود را تصرف كنند؛ ليكن هوشياري و مقاومت دشمن موجب شد نيروها تا ساعت 4 به عقب بازگردند.
به اين ترتيب، عمليات با موفقيت در محور راست و عدم موفقيت در محور چپ پايان يافت.
نتيجه عمليات
نتيجه اين عمليات آزادسازي ارتفاع گرده كوه (شهيد صدر) معروف به 2435 بود.