بحث مطالبات پرستاران، بحث تازه اي نيست، اما قرار گرفتن در آستانه روز پرستار بهانه خوبي است كه يك بار ديگر به مسئولان بگوييم، اين قشر زحمتكش ، صبورانه به انتظار احقاق حقوق خود نشسته اند.
مطالبات پرستاران از سال 81 تا كنون 9 مورد بوده است كه توسط سازمان نظام پرستاري پيگيري مي شد، اما هنوز هيچ يك از اين مطالبات پرداخت نشده است.
خصوصي سازي پرستاري
به گزارش مهر از جمله اين مطالبات مي توان به خواست پرستاران در خصوص توقف روند خصوصي سازي اشاره كرد، خواسته اي كه مسئولان وزارت بهداشت هيچ گاه به آن توجه نكرده اند، البته تا چندي پيش وزير بهداشت و درمان آموزش پزشكي به طور كامل منكر وجود خصوصي سازي شده بود اما بعد از مدتي كه ديگر اين روند رشد روز افزون كرده و پنهان كردن آن ممكن نبود مجبور شد، نداشتن اعتبار براي به خدمت گرفتن نيروهاي مورد نياز را بهانه اي موجه براي واگذاري پرستاري به بخش خصوصي عنوان كند.
اين در حالي است كه پرستاران اسير در اين طرح از هيچ گونه امنيتي برخوردار نيستند، آنها هر لحظه در آستانه اخراج شدن و يا از بين رفتن حقوق چند ماه خود قرار دارند، اين استرس ها و اضطراب ها باعث مي شود تا كيفيت خدماتي كه به بيمار ارايه مي دهند به شدت پايين بيايد.
بسياري از پرستاران مجبورند براي تامين هزينه هاي زندگي خود چند شيفت متوالي كار كنند، اين هم از بركات خصوصي سازي پرستاري است كه پرستاران را با حداقل حقوق استخدام مي كند، خستگي ناشي از كار باعث مي شود تا پرستار تسلط كافي بر روي خدماتي كه ارايه مي دهد نداشته باشد و همين امر به بيمار صدمه مي رساند.
حذف كارانه ها
يكي ديگر از مطالبات پرستاران حذف كارانه ها بود، چرا كه پرداخت اين كارانه بسيار غير عادلانه صورت مي گيرد، هر پزشك 20 تا 30 برابر يك پرستار كارانه دريافت مي كند، اين در حالي است كه حق كارانه جزو مطالبات اصلي پرستاران است و سازمان نظام پرستاري نيز بر روي اين موضوع كار كارشناسي انجام داده و آن را به صورت يك طرح براي تصويب به مجلس فرستاد.
اما متاسفانه پيگيري بحث كارانه پرستاران از طريق وزارت بهداشت و درمان به جايي نرسيد و وزارتخانه عملاً با دادن كارانه به پرستاران مخالفت كرده و معتقد بود كه براي اين كار ابتدا بايد خدمات پرستاري تعرفه گذاري شود، البته مشكل ديگري كه در اين بحث وجود دارد، منبعي است كه اين كارانه از طريق آن تامين شود كه متاسفانه تاكنون هيچ منبع مالي براي اين كار در نظر گرفته نشده است.
حالا پرستاران اميدوارند كه مجلس با طرح تعرفه گذاري خدمات پرستاري موافقت كرده و اين كار صورت گيرد تا مگر آن ها به گوشه اي از حقوق از دست رفته خود برسند.
سخت و زيان آور بودن شغل پرستاري
سال ها است كه پرستاران بخش خصوصي منتظرند تا بالاخره طرح سخت و زيان آور بودن شغل پرستاري در بخش خصوصي به تصويب برسد و آن ها از مزيت هاي اين طرح استفاده كنند.
با ورود بيماري هاي جديد از جمله ايدز، درصد افرادي كه به شغل پرستاري علاقه نشان مي دهند بسيار پايين آمده است، البته اين آمار بيشتر در مورد كشورهاي توسعه يافته صدق مي كند، كساني كه در اين كشورها به شغل پرستاري روي آورده اند از امكانات ويژه اي برخوردارند و شغل آن ها در ليست مشاغل سخت و زيان آور در رده هاي نخست قرار دارد، اما در ايران پرستاران هنوز هم به دنبال تصويب اين قانون هستند.
سخت ترين كار ، كمترين حقوق
جالب است اگر بدانيم كه پرستاران در كشور ما در پايين ترين رده حقوق هستند، حقوق آن ها بين 35 تا 45 درصد كمتر از معلمان است، حقوق دريافتي يك پرستار كه در شهرستان مشغول به كار است بين 120 تا 130 هزار تومان است آن هم با 30 شيفت كامل كاري، يعني اين پرستار حتي حق استفاده از مرخصي هاي قانوني خود را هم ندارد.
بسياري از پرستاران به دليل نداشتن حقوق مكفي مجبورند براي تامين هزينه هاي زندگي خود زمان بيشتري را كار كنند و اين باعث مي شود كه آن ها در ساعت هاي پاياني كار به دليل خستگي ديگر قادر به ارايه خدمات درست به بيماران خود نباشند و همين امر ممكن است باعث مرگ بيمار شود.
فوت بيماران به دليل خستگي پرستار و ارايه خدمات اشتباه و يا دير رسيدن بر بالين بيمار از جمله معضلاتي كه جامعه پرستاري با آن دست به گريبان است، اما هيچ يك از مسئولان وزارت بهداشت و درمان حاضر به پذيرفتن اين مشكل نيستند.
كمبود نيروي انساني
يكي ديگر از معضلاتي كه پرستاران سال ها است با آن دست به گريبانند و با ورود بيماري هاي جديد به چرخه بهداشت ودرمان و افزايش امكانات درماني در بيمارستان ها بيش از هر زمان ديگري به چشم مي خورد كمبود نيروي انساني در بخش پرستاري است.
در حال حاضر بيمارستان هاي دولتي در بخش هاي ويژه خود تنها يك يا دو پرستار دارند، در حالي كه در مثلا در بخش CCU يك بيمارستان حداقل 15 پرستار بايد حضور داشته باشند، تا بتوانند به موقع به بيماران خود خدمت رساني كنند.
اين در حالي است كه سرانه پرستار در كشورهاي پيشرفته به ازاي هر هزار نفر حداقل 3 پرستار و حداكثر 6 تا 8 پرستار است، حال اگر جمعيت ايران را 70 ميليون نفر در نظر بگيريم، حداقل تعداد پرستار مورد نياز در ايران 210 هزار نفر است كه ما در خوشبينانه ترين شرايط بيش از 65 هزار پرستار شاغل نداريم.
كمبود نيروي انساني در بخش پرستاري باعث بروز بسياري از مشكلات از جمله عدم رسيدگي لازم به بيماران شده است، در حال حاضر بيشتر خدماتي كه بايد توسط پرستار به بيماران ارايه شود اكثر توسط همراه بيمار انجام مي گيرد و خيلي از خدمات بهداشتي و درماني نيز در اين زمينه به دليل كمبود پرستار انجام نمي شود.
اين در حالي است كه وزارت بهداشت و درمان با تصويب مجلس شوراي اسلامي مي تواند سالانه 6 هزار نيرو استخدام كند، اما در تقسيم بندي اوليه اين وزارت خانه براي استخدام نيرو تنها 30 درصد به استخدام نيروي پرستار اختصاص داده شد، كه با پيگيري سازمان نظام پرستاري و مجلس شوراي اسلامي قرار است اين مقدار تا 60 درصد افزايش پيدا كند.
جاي پرستاران در طرح ارجاع كجاست؟
سازمان نظام پرستاري معتقد است كه سياست وزارت بهداشت و درمان سياستي پزشك سالارانه است، اين موضوع در طرح نظام ارجاع و يا همان پزشك خانواده نيز به چشم مي خورد، در اين طرح هيچ جايگاهي براي پرستاران در نظر گرفته نشده است.
نظام ارجاع يا همان پزشك خانواده در ديگر كشورهاي دنيا نيز اجرا مي شود اما متاسفانه نحوه اجراي آن در كشور ما به صورتي است كه جايي براي پرستاران در اين طرح در نظر گرفته نشده ، در حالي كه در ديگر كشورها يكي از اركان اصلي نظام ارجاع پرستارانند.
پرستاران در هيات امناي دانشگاه ها حضور ندارند
طرح هيات امنايي كردن دانشگاه هاي علوم پزشكي نيز يكي ديگر از طرح هايي است كه به ضرر پرستاران اجرا مي شود، در اين طرح باز هم نماينده پرستاران در هيات امناي دانشگاه ها حضور ندارد و در واقع پرستاران نمي توانند در تصميم هايي كه هيات امناي دانشگاه مي گيرند حتي اگر به ضرر آن ها باشد از حق خود دفاع كند.
روز پرستار مبارك!
حال اين سوال مطرح است كه آيا باز هم وزير بهداشت و درمان مي تواند با لبخند روز پرستار را تبريك بگويد؟! پرستاران ما به جشن روز پرستار احتياج ندارند، آن ها به آرامش ، امنيت خاطر و شرايط شغلي مناسب احتياج دارند تا بتوانند با آسودگي بر بالين بيماران حاضر شده و التيام بخش دردهايشان باشند.