به گزارش خبرنگار مهر، پناهگاه حیات وحش نایبندان مهمترین زیستگاه یوزپلنگ آسیایی به شمار می رود و برآورد می شود که ۱۲ تا ۱۵ قلاده یوزپلنگ در این منطقه زندگی کنند.
جنگال نام یوزپلنگی است که با حدود ۱۲ سال سن، به عنوان پیرترین یوزپلنگ جهان شناخته شده است و در این منطقه زندگی می کرده است. لاشه جنگال سال گذشته (۱۳۹۰) در نزدیکی پاسگاه علی آباد در پناهگاه حیات وحش نایبندان کشف شد که به دلیل سن زیاد و احتمالا ناتوانی در شکار تلف شده بود.
مدیر دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران به مهر می گوید: در آخرین بررسی های صورت گرفته و در جریان برنامه برآورد جمعیت یوزپلنگ آسیایی که از آبان ماه تا ابتدای اسفند ماه سال جاری به طول انجامید تصاویر متعددی از یوزپلنگ در محدوده امن پناهگاه حیات وحش نایبندان به ثبت رسیده است. همچنین در این طرح علاوه بر یوزپلنگ، تصاویری از کفتار، کاراکال، شاه روباه، روباه شنی، روباه معمولی، شغال، گربه وحشی، تشی و انواع سمداران نیز در این منطقه به ثبت رسیده است.
به گفته او، برنامه برآورد جمعیت یوزپلنگ در فاز نخست با پوشش کامل کل محدوده امن نای بندان اجرا و در فاز دوم که تا پایان بهار ۱۳۹۲ ادامه خواهد داشت، ۱۰ نقطه اصلی که گذرهای اصلی یوزپلنگ است، تحت پوشش قرار خواهند گرفت.
آنطور که کیوان هوشمند می گوید: با وجود اهمیت بالای پناهگاه حیات وحش نایبندان، کمبود نیرو و امکانات حفاطتی از مهمترین عوامل تهدید کننده این زیستگاه ارزشمند قلمداد می شود به نحوی که در این پناهگاه برای هر ۲۵۰ هزار هکتار یک محیط بان وجود دارد در حالی که به طور استاندارد برای هر ۵ تا ۱۰ هزار هکتار یک نفر نیروی حفاظتی لازم است.
این فعال محیط زیست اضافه می کند: البته پناهگاه حیات وحش نایبندان یکی از بکرترین و کم تعارض ترین زیستگاه های کشور به لحاظ ورود صنایع و دام های اهلی است.
هوشمند یاد آور می شود: تا حدود ۳۰ سال قبل در منطقه "رباط گور" پناهگاه حیات وحش نایبندان همانطور که از نام این منطقه نیز مشخص است، گورخر ایرانی زیست می کرده که هم اکنون نسل این گونه در این منطقه منقرض شده اما با توجه به مستعد بودن منطقه، طرح رهاسازی گورخر در طبیعت این زیستگاه در دست بررسی است.
او همچنین به راه اندازی سایت تکثیر جبیر با وسعت ۴۰ هکتار در منطقه آب انبار پناهگاه حیات وحش نایبندان با انتقال ۵ جبیر ماده و ۲ جبیر نر از شیراحمد سبزوار به این سایت اشاره می کند: در حال حاضر تعداد جبیر ها در این سایت به ۱۰ راس رسیده و راس بره قوچ وحشی که مادرهای آنها در اوایل زندگی توسط شکارچیان شکار شده اند نیز در این سایت نگهداری می شوند.
به گزارش مهر، پناهگاه حیات وحش نایبندان در استان یزد، با مساحت حدود 1.5 میلیون هکتار بزرگترین پناهگاه وحش در ایران به شمار می رود. نایبندان از سال ۱۳۷۳ تحت حفاظت بوده است و در مهر ماه سال 1380 به عنوان پناهگاه وحش تعیین شده است.
این منطقه، دشتی، تپه ماهوری و کوهستانی، دارای شوره زارهای وسیع است. منبع اصلی آب این ناحیه، چشمه ها و چاه های فراوان موجود در آن است. وجود تپه های شنی متحرک و توده های جنگلی متراکم تاغ از ویژگیهای منحصر به فرد نایبندان به حساب می آید به دلیل واقع شدن پناهگاه حیات وحش نایبندان در مسیر جاده ابریشم، کاروانسراهای تاریخی متعددی از زمانهای قدیم در این ناحیه باقی مانده اند.
بیش از ۲۰۰ گونه گیاهی در این منطقه کشف شده اند که بادام کوهی، بادام تلخ، انجیر وحشی، گز، تاغ، کاروان کش، درمنه، قیچ، کما، هندوانه ابوجهل و دم عقربی برخی از آنها هستند
گونه های مهم جانوری پناهگاه حیات وحش نایبندان هم شامل یوزپلنگ، پلنگ، کاراکال، گربه وحشی، جبیر، قوچ و میش، کل و بز، کفتار، شاه روباه، کاراکال، هوبره، زاغ بور کویری، کوکر گندمی و شکمسیاه، کبک، تیهو، کرکس، عقاب، سنقر خاکستری، افعی شاخدار، مار جعفری، تیر مار و بزمجه است.
هفت سال قبل در نایبندان از یک گروه ۳ عددی و یک گروه ۴ عددی یوزپلنگ توسط محیط بانان فیلم برداری شد و در سال ۱۳۸۸ از یک قلاده یوزپلنگ در این منطقه به مدت یک دقیقه فیلم برداری شده است.
تصویر یوزپلنگ آسیایی نر در پناهگاه حیات وحش نای بندان آذر ۱۳۹۱ .
تصویر یوزپلنگ آسیایی نر در پناهگاه حیات وحش نای بندان زمستان ۱۳۹۱