بر اساس احادیث و روایات احسان و رسیدگی به کار مردم و رفع نیاز آنها از برترین حسنات ذکر شده و کسانی که به سرنوشت برادر مسلمان خود بی توجه باشند مورد نکوهش قرار گرفته اند.

به گزارش خبرگزاری مهر، امروز در تقویم کشور روز احسان و نیکوکاری است، که ریشه نامگذاری آن به آموزه های اسلام درباره احسان و انفاق بر می گردد. بدون شک یكی از كانال های صحیح و مشروع استفاده از مال، احسان به دیگران است. قرآن در آیه 77 سوره قصص می فرماید به مردم احسان كن همانگونه كه خداوند به تو احسان كرده است.

مبنای نیکوکاری و رسیدگی به كار مردم در اسلام تقوی و پرهیزكاری است و قرآن مجید در آیه 2 سوره مائده به این امر اشاره دارد و می فرماید بر امور نیك و تقوی، تعاون و همكاری نمایید. انسان مسلمان باید در پی رفع حوایج برادر مسلمان باشد و سعی كند تا می تواند به هر صورت ممكن به آنان یاری دهد زیرا در روایت آمده است: هرگاه مسلمانی رفع گرفتاری مسلمانی را می كند خداوند به او خطاب می نماید كه پاداش تو بر من و برای تو غیر از بهشت را نمی پسندم.(1)

درباره آثار و فواید احسان به مردم روایات زیادی وجود دارد از جمله حدیثی از امام صادق (ع) است که می فرمایند: در پی حاجت مسلمان بودن برای برادر مومن و مسلمان خود بهتر از هفتاد بار طواف خانه خداست.(2)

همچنین در این باره امام حسین(ع) می فرمایند: بر آوردن حاجت و برطرف كردن مشكلات مردم به دست شما از نعمت های خداوند است نسبت به شما، بنابراین با منت گذاری و اذیت آنان جلوی این نعمت ها را نگیرید.(3)

امام صادق(ع) در روایت دیگری می فرمایند: بشتابید و رغبت كنید در احسان و نیكی به برادران ایمانی خود و از اهل احسان به مردم باشید چون بهشت دری دارد به نام احسان، از آن در وارد نمی شود مگر كسی كه در دنیا احسان كرده باشد. البته بنده ای كه در پی حاجت برادر مومنش می باشد خداوند دو فرشته بر او می گمارد یكی طرف راست و دیگری در طرف چپ كه برای او طلب آمرزش می كنند و از خداوند برآورده شدن حاج او را می خواهند.(4)

همچنین پیامبر (ص) در روایتی می فرمایند: هر كسی رفع گرفتاری مومنی را كند و او را به مطلوبش برساند، خداوند خواسته های زیادی از او را برآورده كند كه یكی از آن خواسته ها بهشت است و هر كسی اندوهی و مشكلی از مشكلات دنیوی مومنی را برطرف كند خدا در قیامت اندوه هایی را از او برطرف می كند و هر كس مومن گرسته ای را اطعام دهد خداوند از میوه های بهشتی به او می خوراند.

روایات در این خصوص فراوان است كه احسان و نیكوكاری به مردم را بهترین روش زندگی، معرفی می فرماید و در مقابل كسی را كه از كمك به دیگران دریغ می ورزد طرد می نماید. امام صادق(ع) می فرماید: هر كس شب را به صبح رساند و به كارهای مسلمانان اهتمام نداشته باشد مسلمان نیست.

امام ششم(ع) در روایتی دیگر می فرمایند: اگر مومنی محتاج به چیزی باشد و عرض حاجت به مومن دیگری كند و از او كمك بخواهد چه از مال خود او و چه از مال دیگری كه می تواند رفع حاجت او را كه دریغ ورزد خداوند او را در قیامت سرپا نگاه می دارد در حالی كه صورتش سیاه و دو دستش به گردنش آویخته شده پس به او گفته می شود این خیانت كننده ای است كه خدا و پیغمبر را خیانت كرده و بعد دستور می آید كه به آتش افكنده شود.(5)

با توجه به احادیث مذکور می شود به راحتی فهمید انسان باید اموالش را در كانالی خرج كند كه از بهره های معنوی آن سود ببرد و انسان ها به گونه ای آفریده شده اند كه بی نیاز از یكدیگر نیستند در چنین زندگی نیاز به همیاری و مشاركت و تعاون است تا بارها بر دوش افراد تقسیم شود و از توان یكدیگر استفاده كنند.

آنچه در دین و اخلاق اسلامی توصیه شده تعاون در امور خیر و مشاركت در اعمال صالح است كه انسان را از ثواب الهی هم بهره مند می شود. افزون بر اینكه كمكی به رشد حسنات و رواج خوبی ها در جامعه و پشتوانه یافتن نیكوكاران است.

---------------
1- الكافی، ج 2، ص 155
2- الاختصاص، ص 26
3- بحار الانوار ج 74، صحه 38
4- الكافی، ج 2 ، ص 154
5- المحاسن، ص 100