محسن پاک آیین ، سفیر جمهوری اسلامی ایران در آذربایجان در گفتگو با خبرنگار مهر ، گفت: با توجه به این که نوروز آیین و سنتی باستانی است و با سابقه ی چند هزار ساله در کشور ما جشن گرفته می شود، احیاء مجدد آن در جمهوری آذربایجان که امروزه همسایه ی نزدیک ما به حساب می آید، افزوده شدن حلقه ای دیگر بر حلقه های متعدد رشته اشتراکات تاریخی و فرهنگی میان دو کشور است و می تواند سهم و نقش خود را در نزدیکی دو ملت و ارتقاء سطح روابط و مناسبات دوجانبه به خوبی ایفا کند.
وی افزود: امسال قرار است مراسم سال تحویل با حضور ایرانیان مقیم در خانه فرهنگ شهریار با همکاری رایزنی فرهنگی سفارت برگزار شود و همه ایرانیان بر سر سفره هفت سین گردآمده و پس از صرف نهار سنتی نوروز(سبزی پلو با ماهی) سال نو را آغاز کنند.
پاک آیین ادامه داد: چون جمهوری آذربایجان هم در حوزه کشورهای نوروز است قرار است با ارسال کارت تبریک و هدایای نوروزی برای دوستان و مسئولین آذری این عید باستانی به آنان شادباش گفته شود.
وی با اشاره به اینکه در مراسم مشابه که از سوی آذری ها برگزار می شود،شرکت خواهیم کرد، خاطرنشان کرد: در مصاحبه با رسانه های جمهوری آذربایجان در مورد خصوصیات نوروز و مشترکات کشورهای حوزه نوروز صحبت خواهد شد.
پاک آیین در خصوص برگزاری جشن نوروز در ترکمنستان ، گفت: نوروز به عنوان یکی از عیدهای کهن و از آداب سنتی منطقه است و در کشور ما و تعدادی از کشورها و جمهوری های همسایه به عنوان یک جشن بزرگ گرامی داشته می شود، پس از فروپاشی شوروی و استقلال جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز وارد مرحله ی جدیدی از حیات خود شد.
وی اظهار داشت: این جمهوری ها در زمان اتحاد جماهیر شوروی از برپایی جشن نوروز و برنامه های مربوط به آن محروم بودند و حکمرانان کرملین گرامیداشت چنین مناسبت هایی را ممنوع کرده بودند. فروپاشی شوروی، در کنار سایر فرصت های تاریخی و سیاسی که برای مردمان این جمهوری ها به ارمغان آورد، این فرصت را هم پیش آورد که آنان رسم تعطیل شده و به تاریخ پیوسته نوروز را دوباره احیاء کنند.
سفیر ایران درآذربایجان تصریح کرد: یکی از اقدامات خوب برای احیای نوروز، تلاش ایران برای تصویب قطعنامه سازمان ملل متحد تحت عنوان «روز بین المللی نوروز» بود که به دنبال این اقدام، عید نوروز به عنوان یک مناسبت بین المللی به رسمیت شناخته شد. در بند نخست و دوم این قطعنامه بر شناسایی اول فروردین ( 21 مارس ) به عنوان روز بین المللی نوروز تاکید شده است.
پاک آیین گفت: قطعنامه نوروز به ابتکار و با مدیریت نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد و با با حضور هفت کشور ایران، هند، جمهوری آذربایجان، ازبکستان، قزاقستان، پاکستان و ترکیه به ثبت رسید.پس از این اقدام اولین جشن بزرگ نوروزی با حضور روسای جمهور این حوزه در ایران و سپس در تاجیکستان برگزار شد و امسال هم قرار است در ترکمنستان برگزار شود البته هنوز جمهوری آذربایجان سطح شرکت خود در این اجلاس را اعلام نکرده است.
سفیر ایران در آذربایجان ادامه داد: آداب و رسوم مربوط به عید نوروز و برنامه هایی که به این مناسبت اجرا می شود، تا حدود زیادی شبیه برنامه هایی است که امروزه در نقاط مختلف کشور ما برپا داشته می شود. مردم در قالب برنامه ها و آداب و رسوم سنتی مختلف به استقبال عید نوروز می روند. چله بزرگ و کوچک، خیدیر، چهارشنبه سوری و ... از جمله برنامه های مقدماتی است که خانواده ها با انجام دادن آن ها خود را برای آمدن عید نوروز مهیا می کنند.
وی ادامه داد: از صبح روز عید، مردم و خانواده ها چند برنامه سنتی ثابت دارند که با شور و شوق خاصی آن ها را به جا می آورند. پوشیدن لباس نو و آرایش ظاهری اولین کاری است که همه بدان دقت و توجه خاص دارند و آن را انجام می دهند. چیدن سفره هفت سین به تعبیر آذری ها یدی لوین از مهم ترین کارها است که در هر خانه ای اعضاء خانواده برای راه انداختن آن رغبت فراوان دارند و آن را در الویت قرار می دهند. بر سر سفره هفت سین علاوه بر آن هفت عنصر اصلی و ثابت سکه، سیب، سرکه، سمنو و... انواع و اقسام شیرینی ها و میوه ها برای استفاده میهمانان گذاشته می شود.
پاک آیین تصریح کرد: در روز عید، تخم مرغ بازی (بازی با تخم مرغ) از عادت های مرسوم قدیمی است و مردم خصوصا بچه ها و جوانان در کوچه و بازار مشغول این کار می شوندجشن های مختلف عید نوروز چند سالی است که در جمهوری آذربایجان در عالی ترین سطح و با حضور رییس جمهور و سایر مقامات دولتی در میان مردم برپا داشته می شود به طوری که هیچ مراسم یا مناسبت ملی و سنتی تا این اندازه گسترده جشن گرفته نمی شود.
وی افزودذ: در باکو، مرکز جمهوری آذربایجان، محل اصلی اجتماع مردم در روز عید، ایچری شهر ،محله ی قدیمی و تاریخی شهر و اطراف قلعه دختر است که تقریبا از ساعات اولیه صبح، جمعیت زیادی در آن جا جمع شده و نظاره گر اجرای برنامه های مختلف و متنوع می شوند. رییس جمهور همه ساله (قبلا حیدر علی اف و در حال حاضر الهام علی اف) روز عید در همین مکان حضور می یابد و با مردم و جمعیت حاضر دیدار می کند. وی در این اجتماع با چند تن از حاضران به تخم مرغ بازی می پردازد و در برخی دیگر از برنامه مشارکت می کند.
پاک آیین گفت: مشابه این اجتماعات و برنامه ها تقریبا در تمام شهرها و مناطق جمهوری آذربایجان شکل می گیرد و در این روز سراسر کشور به میدان جشن و شادمانی تبدیل می شود که نظیر آن را در هیچ کدام از روزها و مناسبت ها (البته در بین اعیاد و مراسم ملی و سنتی) نمی توان مشاهده کرد.