دکتر غلامرضا اعوانی، استاد بازنشسته فلسفه دانشگاه شهید بهشتی و از حاضران در جلسه دیدار روز گذشته اعضای شورای عالی مرکز طراحی الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت با حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: جلسه برگزار شده، بسیار خوب بود. مقام معظم رهبری راهنمایی های بسیار مفید، خوب و ارزنده ای کردند، البته گزارشهای مختلفی در رشته هایی که کار شده بود از سوی مسئولان اندیشکده ها ارائه شد که مفید بود.
وی با بیان اینکه راهنمایی های مقام معظم رهبری در ادامه کار بسیار مؤثر است، افزود: ایشان توصیه کردند که کارها باید در درازمدت انجام شود و در کوتاه مدت نباید انتظار نتیحه داشت، کارها نباید عجولانه باشد. کارها باید کارشناسانه از روی علم و فکر صورت گیرد. علم، فکر و کار کارشناسی باید با هم باشد که روی نتیجه کار تأثیرگذار است. اگر علم و فکر و کار کارشناسی با هم باشد، روی معنویت و ارتباطش با زندگی مؤثر است و این چهار حوزه باید با هم باشند.
اعوانی در ادامه سخنانش اظهار داشت: کار باید با خلوص نیت انجام شود و از صاحب نظرانی که از اعضای مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نیستند هم باید استفاده شود و به کار دعوت شوند. این مدلی هم برای ایران و هم برای جاهای دیگر باشد و باید با شرایط بومی ایران سازگاری داشته باشد.
رئیس سابق مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران بیان کرد: غربیها در مورد پیشرفت خیلی کتاب نوشتند و کتابهای زیادی در این ارتباط خواندم. مورخان و فلاسفه غربی کتابهای خوبی نوشتند و بنابراین نظریه پیشرفت را در فلاسفه مختلف باید بررسی کنیم. چیزی که بعد از دوره رنسانس در آنجا آغاز شده است.
وی با اشاره به اینکه همه فیلسوفان مهم دوره جدید بحثی در مورد پیشرفت دارند، منتها ملاک آنها دنیوی و مادی است، گفت: بنابراین نمی توان آنها را عینا برای کشور ما و یا دیگر کشورهای اسلامی استفاده کرد. آنها تفکری بر مبنای تفکر پیشرفت داشتند که بالاخره اینها در زمینه های دینوی، مادی، علمی پیشرفت کردند. نظریات اینها به صورت مدون در آثارشان آمده است. اگر ما بخواهیم اینها را الگوگیری کنیم اصلا سازگاری ندارد، چون دنیوی و سکولار و مادی و مبتنی بر انانیت فردی و اومانیسم و فردگرایی است و الهی نیست و فقط و فقط انسان را در نظر می گیرند. الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت باید الهی باشد، ولی پیشرفت غربی از جنبه معنوی خالی است و به همین دلیل به بن بستها و و بحرانهای زیادی کشیده شده است؛ من جمله به استعمار دیگر کشورها و کشتار و هرج و مرج که در دنیای امروز مشاهده می شود و البته این مدل در حال اضمحلال است.
اعوانی تأکید کرد: شایسته نیست الگویی که غرب چند قرن تجربه کرده و به بحرانهای شدیدی کشیده است، در کشوری دیگر الگوبرداری شود و اگر دقت نشود اینها تکرار می شود. بنابراین لازم است که الگویی که اولا با اسلام و قرآن و با وحی الهی و ثانیا با فرهنگ ایران متناسب باشد ارائه شود.
این استاد فلسفه در ادامه سخنانش تصریح کرد: ایران یکی از درخشان ترین فرهنگهای جهان با چندین هزار سال سابقه با متفکران بسیار بزرگ و الهی است، پس لازم است الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت هم اسلامی باشد که قابل اجرا کردن در همه کشورهای اسلامی باشد، البته باید بومی هم باشد یعنی با شرایط فرهنگ ایران سازگاری داشته باشد که اسلامی بودن و ایرانی بودن هیچ منافاتی با هم ندارند یعنی وحدت اسلامی همراه با تکثری باشد که این تکثر با مقتضیات بومی در عین حفظ اصالت اسلامی خودش سازگار باشد.
وی در پایان سخنانش تأکید کرد: به هر جهت با این ضرورت مرکز الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت تشکیل شده و دارای بخش هایی است که با دعوت از محققان به کار مشغول هستند و کارهای مفیدی آغاز شده، اما هنوز در اول راه هستیم. امیدواریم ادامه پیدا کند تا بعد از چند سال به نتیجه مثبت و خوبی که عمیق و دقیق باشد برسیم که لازم است با موازین اسلامی موافق باشد و در عین حال انتزاعی نباشد. این الگو باید نشأت گرفته از متن جامعه باشد و با زندگی روزمره مسلمانان قابل تطبیق باشد، یعنی قابلیت اجرایی داشته باشد تا موجب زندگی سعادتمندانه، مرفه و دنیوی و اخروی شود.