صادق کرمیار در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به سئوالی درباره ارزیابی خود از ادبیات داستانی ایران در سال جاری گفت: من امسال در ادبیات داستانی ایران چندان کار دندانگیری ندیدم، تنها چند رمان در حوزه ادبیات دینی بود که به نظرم قابل توجه آمدند. به نظرم آنچه در ادبیات ایران امسال اجازه نشر نگرفته است بسیار بیشتر از آن چیزی است که منتشر شد و شاید بر همین اساس نشود چندان درباره ادبیات ایران در سال جاری قضاوت کرد.
وی افزود: اگر فضایی فراهم بود که تمامی آثار نوشته شده در این سال کم و بیش منتشر میشد، آنگاه میتوانستیم قضاوت کنیم که ادبیات داستانی ما در حال طی چه روندی است.
نویسنده رمان دشتهای سوزان ادامه داد: نویسنده در ادبیات به هر حال بیکار نمینشیند. او مینویسد چون کارش نوشتن است اما وقتی در جریان یک روند ادبی مشخص در جامعه، این کار منتشر نمیشود، یعنی او اثرش دیده نمیشوند و تاثیر نمیگذارند و تلاششان بیهوده است و همین مساله باعث میشود در ادبیات داستانی اتفاقی رخ ندهد.
کرمیار افزود: شرایط نشر امسال به قدری تنگ شده که من شنیدهام بسیاری از نویسندگان در تلاش برای انتشار اثرشان در خارج از ایران هستند و این درد بدی است که گرفتارش هستیم و اگر رویه شود خطرناک است.
برگزیده دوازدهمین دوره جایز ادبی شهید غنیپور تصریح کرد: ناشر بخش خصوصی وقتی میخواهد کاری را منتشر میکند، بدون شک برایش سوددهی یکی از پارامترهای مهم است. کار نشر کتاب هم زمانی سود میدهد که جریانهای ادبی و فرهنگی فعال باشند و محافل و صداهای مختلف در آنها حضور داشته باشند. خب وقتی اینگونه نباشد و صدای متعددی را ساکن کنیم، طبیعی است دیگر جریان ادبی نداریم و ناشر هم رغبتی به چاپ کتاب نمیکند.
وی ادامه داد: این رویه باعث میشود ناشر به سمت تولید آثار عامهپسند برود که البته تنها برای کسب سود است. البته من با ادبیات عامهپسند به صورت مطلق مخالف نیستم اما مساله این است که ادبیات عامهپسند باید پلی شود برای رسیدن مردم به ادبیات جدی نه اینکه خودش جریان اصلی ادبیات در کشور شود.
کرمیار افزود: وقتی ادبیات عامهپسند جریان اصلی ادبی در کشور ما شد، کل پیکره فرهنگی کشور ما ضربه مییند و عمق خود را از دست میدهد. اما متاسفانه وضعیت فعلی کاغذ که در سال جاری شاهد آن بودیم، ادبیات نازل را که تنها به دنبال سود اقتصادی است گسترش داد و این اصل را که «ادبیات عامهپسند خوب است اما برای ایجاد کشش در مخاطب برای رسیدن به ادبیات جدی»، به زیر سوال برد.
وی در پایان تاکید کرد: در همه جای دنیا ادبیات عامهپسند هست اما ادبیات جدی هم روند خود را طی میکند اما در ایران حلقه ادبیات جدی آنقدر در حال تنگ شدن است که حتی همه کسانی که در چهارچوب رسمی کشور در حال فعالیت ادبی هستند را تحت تاثیر قرار میدهد و موجب دوری ناخودآگاهشان از فضای جدی فرهنگ در کشور میشود.