به گزارش خبرنگار مهر، شهرستان گرگان به دلیل برخوردار بودن از جاذبههای تفریحی، تاریخی و مذهبی هر ساله در فصول بهار و تعطیلات نوروز و تابستان پذیرای میهمانان و گردشگران فراوانی از سراسر کشور است.
مسافران و گردشگرانی که با سفر به گلستان و گرگان، بیشک توقفی حتی کوتاه در مناظر بکر و تفرجگاههای این شهرستان خواهند داشت و با رفتن به دامان طبیعت دل انگیز این منطقه، خاطرات خوشی را ره آورد سفر خود خواهند کرد.
اغلب محورها و جادههای خروجی و حاشیه شهرستان گرگان به روستاهای خوش آب و هوایی ختم میشود که زیباییهای آن در تمامی فصول سال چشم هر بیننده را به خود خیره میکند.
شهر گرگان مرکز استان گلستان با داشتن جاذبه های گردشگری تاریخی و طبیعی، بهشت طبیعت گردی محسوب می شود و ایام نوروز فرصتی است تا مسافران از جاذبه های این شهرستان دیدن کنند.
بافت تاریخی گرگان، پارک جنگلی النگ دره، قرق، ناهارخوران، موزه گرگان، مدرسه عمادیه، مسجد جامع از جمله جاذبه های گردشگری گرگان به شمار می رود.
بافت تاریخی گرگان
بافت تاریخی شهرگرگان بخشی از بافتهای تاریخی منطقه محسوب می شود که بیش از 162 هکتار وسعت دارد، آن چه اکنون ما آن را بافت تاریخی گرگان می نامیم بازمانده مجموعه ای از یک شهر (استرآباد) و عناصر آن و فضاهای شهری هم چون مساجد- آب انبارها- قناتها- معابر و واحدهای مسکونی یک یا چند طبقه و... است.
استرآباد دروازه ها و کاروانسراهای متعددی داشته که دروازه های چهل دختر- بسطام- میدان- فوجرد و سبزه مشهد از مهمترین آن ها بوده است، این بافت در سال 1310 به شماره 41 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
بافت مذکور دارای دو بخش اداری و مسکونی تشکیل می شده که هم اکنون بقایای آن موجود است، در بخش مسکونی ابنیه ایی نظیر کنسولگری روسیه، کاخ موزه گرگان، کاخ آغامحمدخان و... استقرار داشته و در بخش مسکونی دارای یازده مرکز محله شامل سرچشمه، نعلبندان، سرپیر، میخچه گران، شازده قاسم، چهارشنبه ای، دوشنبه ای، درب نو،باغ پلنگ، شیرکش، سبزه مشهد می شد.
منازل موجود در بخش مسکونی عمدتاً متعلق به اواخر دوره قاجار و اوایل دوران پهلوی نظیر خانه شیرنگی، تقوی، باقری، مفیدیان، و... است.
موزه گرگان
موزه گرگان در اردیبهشت ماه 1343 در کاخ سلطنتی پارک شهر(کاخ موزه) که به شماره 1538 ثبت آثار ملی است، افتتاح شده بود با 152قلم اشیاء باستانی، تا سال 1361دایر بوده است.
ساختمان فعلی موزه گرگان که در شمال شهر گرگان در خیابان شهدا جنب امامزاده عبدالله شهر گرگان قراردارد که در سال 1355ه.ش. به عنوان موزه سنگ قبر افتتاح شد و در بهمن ماه 1367با افزودن اشیای باستان شناسی و مردم شناسی که از نقاط مختلف استان بدست آمده بود به صورت موزه منطقه ای درآمد و در آن زمان به عنوان تنها موزه گرگان و موزه منطقه ای شمال کشور اعلام شد.
مدرسه عمادیه
این مدرسه در مرکز محله دربنو واقع شده است، بانی و معمار آن شیخ اسماعیل قاضی و معمار کربلایی رمضانعلی بوده اند. مدرسه عمادیه از جمله بناهای تاریخی است که وقفنامههای موجود قدمت آن را به صفویه(شاه طهماسب- شاه سلیمان) می رساند.
این بنا با فرم چلیپا و حیاط مرکزی ساخته شده است و در هر سو یک ایوان در میانه اضلاع خود دارد که فقط این بخش از بنا در دو طبقه ایجاد شده است، ورودی بنا از باختر و ماذنه ای با فرم کلاه فرنگی نیز بر کنار آن ایجاد شده است.
ایوان خاوری مدرسه مدرس و ایوانهای خاوری باختری و 19 حجره پیرامون به طلاب اختصاص داشته است، این بنا چه در بخش حجره ها و ایوانها دو پوششه هستند، پوشش دوم بنا که فرم عمومی بناست شیروانی است که با سفال پوشیده شده است.
مدرسه عمادیه تا حدود 20 سال پیش به فعالیت خود ادامه می داد و با رونق گرفتن مدرسه علمیه امام خمینی از انتفاع افتاد و استادها و طلاب به آن مدرسه انتقال یافتند.
امام زاده نور
اسحاق بن موسی بن جعفر برادر تنی امام رضا (ع) است، یکی از نکات جالب و دیدنی در خصوص این امامزاده، آن است که هنگام تحویل سال نو بیش از 2000 نفر در امامزاده نور گرگان تجمع میکنند و پس از پایان مراسم تحویل سال به همه آنها کارتهای تبریک و نقل و سکه اهدا میشود.
آرامگاه اسحاق بن موسى بن جعفر(ع) معروف به مشهد نور، از بناهای دورة سلجوقى در شهرگرگان. این بنا در مرکز شهر گرگان، درگذر سرچشمه از محلة سبزه مشهد قرار دارد.
مسجد جامع گرگان
مسجد جامع گرگان واقع در بافت قدیم این شهر یکی از آثار و بناهای تاریخی و مذهبی است که در سدههای پنجم و ششم یعنی اواسط دوره سلجوقی ساخته شدهاست، این مسجد دارای یک حیاط مرکزی به فرم چهار ایوانی و چهار شبستان است که از تزیینات معماری خاص آن دوره نیز بهره میبرد.
تزیینات معماری که در ساخت مسجد جامع گرگان بکار برده شده ترکیبی از آجر و کاشی، کاشی هفت رنگ و مناره آجری با خطوط کوفی مربوط به دوره سلجوقی است، مساحت مسجد جامع گرگان که در بازار «نعلبندان» (یکی از قدیمی ترین بازارهای ایران)شهر گرگان واقع شده، حدود 1600 مترمربع است.
اعتماد السطنه چنین آورده است: این مسجد در سال 814 بنا شده است، اما بانی آن معلوم نیست، از بعضی معماران استرآباد نیز چنین شنیده شده است که بانی مسجد جامع گرگان از اهل تسنن و از تراکمه معروف به طایفه ایمر بوده است. همچنین در کتاب تاریخ پنج هزار ساله گرگان و استر آباد تالیف اسدالله معطوفی محقق گرگانی نیز صراحتاً به این امر اشاره شده که این مسجد توسط ترکمن ها ساخته شده است.
کاخ موزه گرگان
کاخ شهر گرگان (یکی از 12 کاخ پهلوی در کشور که محل اقامت این خانواده در منطقه بوده است) پس از مرمت به کاخ موزه گرگان تبدیل شد، این بنا که در دو طبقه به سبک اروپایی ساخته شده در سال 1317ه.ش به دستور رضاخان در کنار مجموعه ای از ساختمان های اداری ساخته شده در آن سال ها از جمله شهرداری، ثبت احوال، مدرسه ایرانشهر و اداره پست گرگان بنا شد.
کاخ شهر گرگان با قدمتی بیش از70 سال در سال ۱۳۴۳ه.ش به عنوان بیست و چهارمین موزه کشور و نخستین موزه شمال کشور مطرح بوده که در سال 1336ه.ش. به ثبت آثار ملی رسید یعنی پیش از آن که تبدیل به موزه شود.
در حال حاضر، در طبقه همکف این کاخ فقط تعدادی شی کشف شده از شهر تاریخی جرجان به نمایش گذاشته شده و در عین حال بخش مشاهیر شامل تندیس چند از اندیشمندان و نام آوران جرجان و استرآباد در این طبقه قرار دارد و به بخش مشاهیر مشهور است. در طبقه بالا با اشیای مربوط به دوره پهلوی دوم تجهیز شده است. این کاخ در پارک شهر گرگان واقع شده است.
پارک جنگلی ناهارخوران
این منطقه در جنوب شهر گرگان از هوای نسبتاَ مطبوع و ملایم تری در مقایسه با شهر و مناطق شمالی این منطقه برخوردار است و خیابان منتهی به آن، اکنون یکی از خیابان های طولانی و اصلی گرگان است، این خیابان که به جاده ناهارخوران مشهور است، مسیری برای پیادهروی و نیز، تفریح مردم است.
همه ساله شمار زیادی از مسافران محور تهران-مشهد و جنوب سری هم به این مکان میزنند. هرچند در مقایسه با تعداد مردمی که از این ناحیه بازدید و در آن گردش میکنند امکانات رفاهی و تفریحی بسیار کمی وجود دارد.
مسیر جاده ناهارخوران به سمت جنوب پس از حدود ۷ کیلومتر به روستای زیبای زیارت میرسد با دو آبشار بلند و دیدنی و چشمه آب گرم که از ییلاقهای معروف شمال و نقاط دیدنی منطقهاست و به لحاظ حیات های تو در تو و رنگ دیوارخانهها و قدمت آن جزو ۲۰ دهکده برتر گردشگری ایران است.
پارک جنگلی ناهارخوران دارای مناطق طبیعی و دیدنی بسیاری است،که از آن جمله می توان به سرخ چشمه اشاره کرد،این منطقه زیبا در بخش غربی پارک جنگلی ناهار خوران قرار گرفته ومسیر 5 کیلومتری آن معمولا مورد استفاده طبیعت گردان و علاقه مندان به پیاده روی قرار می گیرد.
پارک جنگلی النگدره
پارک جنگلی النگدره با 147 هکتار مساحت و یکی از مناطق نمونه گردشگری استان گلستان و به ویژه شهر گرگان، با داشتن آب و هوای کوهستانی، دارای تابستان معتدل و زمستان سرد و برفی است.
آب و هوای این منطقه حداقل ۱۰ درجه خنک تر از نقاط شهری و پرجمعیت است، پارک جنگلی النگدره، در دامنه جنگل های انبوه شمالی قرار دارد که از پوشش درختان جنگلی برخوردار است. مهمترین انواع درختان این پارک جنگلی را انجیلی و ممرز، توسکا، لرگ، افرا، بلوط، بید، شیردار و خردمندی تشکیل می دهد.
این پارک از جمله تفرجگاههای قابل توجه شهرگرگان است که هر هفته مسافران و گردشگران بومی، کشوری و خارجی بسیاری را به سوی خود میکشاند که با عنایت به این استقبال کم نظیر گردشگران به عنوان یکی از مکان های ایجاد کمپینگ گرفته شد که هم اکنون دارای امکانات ذیل جهت رفاه حال مسافران و گردشگران است: 13 آلاچیق- 21 سکو- 3 سکوی برداشت آب- روشنایی محوطه کمپینگ- احداث فروشگاه صنایع دستی- ایجاد سرویس بهداشتی- محوطه سازی و تجهیز مبلمان از امکانات قابل استفاده در این تفرجگاه زیبا است.
جنگل رنگو
منطقه جنگلی رنگو در 15 کیلومتری جنوب غربی گرگان قرار دارد و امامزاده ابراهیم از نوادگان امام موسی کاظم(ع) در این جنگل دفن شده است وآبشار کم نظیر و زیبای رنگو نیز در دل این جنگل چشم نوازی می کند این منطقه به مناطق ناهارخوران از شرق و شصت کلا از غرب راه دارد، این منطقه یکی از مناطقی است که به عنوان مقصد پیاده روی های فردی و جمعی مورد استفاده قرار می گیرد.
پارک جنگلی قرق
این پارک در ۲۳ کیلومتری شرق گرگان در کنار جاده اصلی ترانزیت واقع شده و مساحت آن ۶۵۰ هکتار است، بخش اعظم پارک جنگلی قرق در محیط جلگه ای قرار گرفته و دارای امکانات تفرجی است، این پارک محل نگهداری گوزن های بومی جنگل های شمال ایران است.
ارتفاعات هزارپیچ
منطقه جنگلی هزارپیچ با مسیری آسفالت شده و درختان سر به فلک کشیده، در جنوب غربی شهر گرگان و در ضلع جنوبی میدان بسیج قرار دارد، این منطقه که به بام گرگان معروف است از فراز آن می توان چشم انداز و تصویر کلی شهر را مشاهده کرد.
این منطقه جنگلی حدود400 هکتار مساحت دارد از معدود تفریحگاههای گرگان محسوب می شود که سوگله یا سرو گله نام تاریخی تپه هزار پیچ گرگان هست که در گذشته این تپه سبز و تاریخی را به این نام صدا می کرده اند. هم چنین از این منطقه به عنوان مرکز ورزش های هوایی نظیر کایت سورای، پاراگلایدر و... استفاده می شود.
تپه قلعه خندان
تپه فعلی قلعه خندان که پیش از این قلعه ای به نام «قلعه خندان» بوده و در جنوب غربی شهر گرگان در بلوار الغدیر جنب میدان شهید باهنر قرار دارد، یکی از مهمترین مجموعه های باستانی است که در محدوده شهر گرگان(استرآباد قدیم) قرار دارد و نخستین بار دمرگان در سال 1269ه.ش. از آن بازدید و نقشه آن را تهیه کرد.
در نقشه دمرگان این قلعه به صورت مستطیلی با دو مثلث متساویالساقین در دو طرف آن نشان داده شده که 12 برجک دیده بانی دورتادور ان را احاطه کرده است.
قلعه خندان در سال 1364ه.ش. تعیین حریم و دارای ضوابط حفاظتی مصوب و لازم الاجرا شد و طی سال های 1379 و 1386ه.ش بخش ضلع شمالی و غربی محوطه به منظور جلوگیری از توسعه ساخت و سازهای شهری دیوارکشی شده است.
تپه قلعه خندان گرگان بر فراز صخره و نهشته های رسوبات رودخانه تولچشمه قرار دارد، هم چنین یکی از بناهای با ارزش دوره صفویه به نام قدمگاه خواجه خضر در دامنه ضلع شرقی این قلعه قرار دارد و در گذشته نیز قبرستان بزرگی در کنار آن قرار داشته است. قلعه خندان گرگان متعلق دوره ساسانی- اسلامی است و به شماره 1701 در فهرست آثار ملی قرار دارد.