به گزارش خبرنگار مهر، محمد جواد محمدی زاده رئیس سازمان محیط زیست از بدو حضور در این سازمان همواره جمعیت یوز پلنگ ایرانی را بین 70 تا 100 قلاده اعلام می کرد این بار با بیان آماری حساسیت برانگیز و البته نگران کننده بار دیگر نام یوز پلنگ آسیایی را به عنوان یکی از گربه سانان با وضعیت بسیار بحرانی در جهان به صدر رسانه های ایران و برخی رسانه های خارجی برد.
او در اجلاس دوره ای تنوع زیستی که مهر ماه سال 91 در حیدر آباد هندوستان برگزار شد آمار یوزپلنگ آسیایی را بیش از 50 عدد عنوان کرد .
انتشار این سخنان، حساسیت و نگرانی محافل فعالان محیط زیست ایران را برانگیخت و برخی رسانه ها نیز خواستار توضیح بیشتر این مقام دولتی درباره این آمار شدند تا آنکه مسئولان پروژه بین المللی حفاظت یوز پلنگ آسیایی اعلام کردند که روش سرشماری اخیر، دقیق تر از سرشماری های پیشین است و این آمار نشان می دهد که قطعاً در ایران بیش از 50 یوز پلنگ زندگی می کند بنابراین برنامه های حفاظتی برای این گونه باید طبق سرشماری جدید انجام شود.
مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی با اشاره به پایان پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی تا پایان سال 91 گفت: تا مارس 2013 این طرح باید به اتمام رسیده و متوقف شود اما با توجه به اینکه این پروژه به خوبی پیش نرفته بود، توانستیم با وجود مشکلات فراوان این پروژه را تا سال 2015 تمدید کنیم.
اما در واپسین روزهای سال گذشته همزمان با اتمام مهلت اولیه پایش یوزپلنگ آسیایی فاز نخست برنامه پایش جمعیت یوزپلنگ آسیایی پس از یک سال به پایان رسید و در جریان این پروژه تنها ۲۰ قلاده یوزپلنگ در کشور شناسایی شد.
برنامه پایش جمعیت یوزپلنگ آسیایی با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست، انجمن یوزپلنگ ایرانی و پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی از دی ماه سال ۱۳۹۱ آغاز و فاز نخست آن همزمان با روزهای پایانی سال ۱۳۹۱ به پایان رسید.
در جریان این برنامه 10 زیستگاه اصلی یوزپلنگ در کشور با استفاده از دوربینهای تله ای پایش شد و در این مدت بیش از ۲۰۰ تصویر از یوزپلنگ به ثبت رسیده است که با مقایسه خال های روی بدن که مشخصه ای منحصر بفرد در هر یوزپلنگ به شمار می رود مشخص شد که این ۲۰۰ تصویر تنها متعلق به ۲۰ یوز مختلف است.
نکته نگران کننده دیگر شناسایی تنها 7 یوزپلنگ ماده بالغ از ابتدای اجرای پروژه تاکنون است که متاسفانه یکی از این هفت یوز ماده نیز در آذرماه ۱۳۹۱ توسط سگ های گله در منطقه توران کشته شد. به علاوه از میان این هفت یوز ماده تنها یکی از ماده ها توله به همراه داشته است.
به گفته مدیر عامل انجمن یوزپلنگ ایرانی شناسایی این تعداد یوزپلنگ دلیل بر وجود تنها ۲۰ قلاده یوز در کشور نیست و با توجه به گستردگی زیستگاه های یوزپلنگ و محدودیت منابع و امکانات قطعا تعداد بیشتری یوزپلنگ وجود که هنوز شناسایی نشده اند.
اسلامی کاهش امنیت زیستگاه های یوزپلنگ را از مهمترین عوامل کاهش زاد و ولد یوزپلنگ عنوان کرد: یوزپلنگ ها در صورت احساس کاهش امنیت در منطقه زندگی خود یا زاد و ولد نخواهند کرد و یا توله های خود را رها کرده و آن منطقه را ترک می کنند.
به اعتقاد او، کاهش امنیت لزوما با تخریب زیستگاه همراه نیست و فعالیتهای گوناگون از جمله تردد بیش از حد، اکتشافات و فعالیتهای معادن و غیره می تواند امنیت این مناطق را تا حد زیادی کاهش دهد.
وی تصادفات جاده ای، سگهای گله و شکار طعمه های یوز توسط انسان را از دیگر عوامل تهدید کننده جمعیت این گونه بر شمرد.
تعداد یوزهای ایران قطعا کمتر از 70 قلاده است
مدیر دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران نیز اعلام کرد: با توجه به اینکه تا پیش از این برنامه جامعی در مورد برآورد جمعیت یوزپلنگ آسیایی در کشور اجرا نشده بود، با قاطعیت نمی توان گفت که آیا جمعیت یوز کاهش داشته است و یا اعدادی که در گذشته از جمعیت این گونه عنوان می شده (۷۰ تا ۱۲۰ قلاده) اعداد واقعی نبوده است اما شواهد نشان از زادآوری پایین و رشد منفی جمعیت یوزپلنگ در کشور دارد و قطعا تعداد یوزهای ایران در حال حاضر بسیار کمتر از ۷۰ قلاده است.
حالا با مشخص شدن جمعیت بسیار کوچک و شکننده یوزپلنگ آسیایی، حفظ این گونه ارزشمند نیازمند عزم ملی و حمایت تمامی دستگاه های دولتی و غیر دولتی است.
فاز دوم برنامه پایش جمعیت یوزپلنگ آسیایی از سال آینده اجرا و به پایش یوزپلنگ های ماده شناسایی شده در سال ۱۳۹۱ و برآورد نرخ زادآوری آنها اختصاص دارد.