به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد و بررسی کتاب دستور زبان ادبی معاصر فارسی نوشته یوری روبینچیک، ایرانشناس بزرگ روس عصر دیروز سهشنبه 3 اردیبهشت با حضور کوروش صفوی، مجتبی منشیزاده، علیاصغر محمدخانی و مریم شفقی مترجم این کتاب در موسسه فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.
محمدخانی در ابتدای این برنامه گفت: یکی از نکتههای برجسته کتاب این است که نویسندهاش نکات و ظرایف زبان فارسی را به خوبی میشناسد و در حدود 17 سال پیش، حدود 17 تا 18 رساله دکتری را درباره زبان فارسی راهنمایی کرده است. روبینچیک در تربیت نسل جدید ایرانشناسان و فارسیشناسان روسیه نقش مهمی داشته است.
در ادامه محمدخانی و شفقی به بیان سخنانی در معرفی روبینچیک پرداختند.
سپس صفوی گفت: کتابهای دستوری که خارجیها برای زبان فارسی مینویسند، قرار نیست برای ما هم مفید باشد. این کتابها برای ما در حکم آثاری هستند که فقط باعث میشوند بدانیم خارجیها در این زمینه چه میکنند. باید اشاره کنم که روسها کاملاً کشکولی کار میکنند. حتی در ساخت ماشینهایشان، دوربینهایشان و آپارتمانهایی هم که میسازنند همینطور عمل میکنند. این حالت در دستور نوشتنشان هم وجود دارد. روسها میتوانند یک شب تا صبح را در یک اتاق سه در سه زندگی کنند و مداد نوشتنشان از همین مدادهای کوچک باشد که برای نوشتن باید به نوکش آب دهان بزنند.
وی افزود: روسها برای یک مطلب به 70 سال پیش استناد میکنند. اگر یک ایرانی بخواهد درباره یک «را» مطلبی بنویسد، 70 صفحه چاپ میکند و تازه به او میگوییم کم نوشتهای. حال آنکه روسها به اندازه 2 قاشق مرباخوری درباره چنین مطلبی خواهند نوشت. عنوان این کتاب به اشتباه «دستور زبان ادبی معاصر فارسی» گذاشته شده است. چون اگر ادبیات است، نمیتواند دستور باشد. من اول فکر کردم خانم شفقی در ترجمه عنوان اشتباه کرده است اما متوجه شدم که نویسنده چنین نامی را برای کتابش انتخاب کرده است، منتها چنین اسمی دیگر در کت ما نمیرود.
این محقق در ادامه گفت: حسن چنین کتابهایی در این است که وقتی آنها را به فارسی بازگردانی کنیم، متوجه میشویم که خارجیها در چه سطحی از زبانشناسی فارسی هستند. باید توجه کنیم که یک خارجی چنین کتابی را روانه بازار کرده است و منابعی که در اختیارش است، متعلق به 50 سال پیش است. اگر از چنین زاویهای به موضوع نگاه کنیم، و به امکاناتی که روبینچیک داشته توجه کنیم، کتابش خیلی هم ارزشمند خواهد بود.
صفوی در بخش دیگری از سخنانش گفت: این کتاب برای روسزبانهایی که میخواهند درباره فارسی تحقیق کنند، خوب است. البته بعد از مدتی این کتاب به کارشان نخواهد آمد و باید به سراغ کتابهایی بروند که فارسیزبانها نوشتهاند، اما این کتاب به کار ما نمیآید، ولی همانطور که اشاره کردم برای یک فرد روس که میخواهد فارسی یاد بگیرد، مفید است؛ البته متن اصلی آن که به فارسی ترجمه نشده است.