خبرگزاری مهر - گروه اجتماعی: شیمیایی ... شیمیایی ... اعلام خطری که بعد از جنگ ویتنام دیگر خبری از آن نبود. بمباران شیمیایی ویتنام توسط آمریکاییها موجب شد تا در سال 1925 پروتکل منع گسترش سلاح های شیمیایی تدوین شود. پروتکلی که ذیل آن را 118 کشور جهان غیر از سوریه، رژیم صهیونیستی و مصر امضا کردند. اما صدام حسین از سال ۱۹۸۴ به بعد بطور گسترده از گازهای شیمیایی در جنگ علیه ایران استفاده کرد.
بر اساس گزارش‌های بازرسان سازمان ملل متحد از سال ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۸ در موارد متعددی از گاز خردل وعوامل اعصاب بر علیه رزمندگان ایرانی و غیر نظامیان ساکن روستاها و شهرهای مرزی ایران استفاده شد. رژیم صدام همچنین در جریان عملیات انفال بر علیه مناطق کردنشین شمال عراق حملات شیمیایی وسیعی را علیه مردم این مناطق انجام داد که حمله شیمیایی به حلبچه در مارس ۱۹۸۸ و کشتار بیش از پنج هزار نفر از مردم این شهر از آن جمله است.
در جنگ تحمیلی شرکت‌های آلمانی بزرگترین صادر کننده جنگ‌افزارهای شیمیایی و یا تحهیزات و کارخانه‌های ساخت این سلاحها به عراق بودند. البته آمریکا، فرانسه، هلند و انگلیس در صدور غیر قانونی مواد اولیه ساخت این سلاحها و یا سایر تجهیزات مرتبط به عراق نقش مهمی داشتند. ولی متاسفانه این حملات شیمیایی منجر به مصدوم شدن بیش از یکصد هزار نفر در ایران شد که بسیاری از آنان هنوز به عوارض و بیماری‌های ناشی از مصدومیت شیمیایی مبتلا هستند و نیازمند مراقبت‌های پزشکی هستند.
این در حالی است که از سوی سازمان ملل ۲۹ آوریل (دهم اردیبهشت) به عنوان روز جهانی مصدومان شیمیایی نامگذاری شده است. روزی که باید برای بیش از 500 هزار کشته و 2 میلیون مصدوم از سلاح های شیمیایی ابراز تاسف کرد.
دکتر شهریار خاطری، مدیر روابط بین الملل انجمن حمایت از قربانیان سلاح شیمیایی می گوید: براساس آمار یکی از بازرسان سازمان ملل در طول هشت سال جنگ، ۱۸۰۰ تن گاز خردل، ۶۰۰ تن گاز سارین و ۴۰۰ تن گاز صابن و مقادیر قابل توجهی ترکیب‌های شیمیایی دیگر حداقل یک میلیون نفر را در ایران دچار مصدومیت کرده است.
امروز 23 سال از جنگ تحمیلی می گذرد و صدها هزار جانباز شیمیایی در کشور از مشکلات پوستی و تنفسی و حتی ضایعه چشم رنج می برند. گران شدن دارو، عوارض داروهای چینی و هندی، اثبات احراز جانبازی، مشکلات معیشتی و اقتصادی از مهمترین دغدغه های جانبازان شیمیایی بعد از جنگ در این روزها است. ولی در این جا یک سوال مطرح می شود و آن این است که آیا حقوق جانبازان شیمیایی ایران تاکنون پیگیری شده است؟
سردار محمد باقر نیکخواه معاون صنایع هوایی ایران و فرمانده ش. م ه دوران دفاع مقدس در گفتگو با مهر می گوید: از این دهم اردیبهشت ماه ها سالها در حال برگزاری است. و تنها به خواندن پیام دبیرکل و چند مراسم و همایش بسنده می شود. این در حالی است که هیچگاه مسئولان کشور به دنبال احقاق حقوق از دست رفته قربانیان سلاح های شیمیایی ایران نبودند. در روزهای اخیر دادگاهی در هلند فرانس آنرات تاجر هلندی را که به دلیل فروش مواد شیمیایی به عراق در جنگ علیه ایران محکوم به 16 سال حبس شده بود به پرداخت 25 هزار یورو به هر یک از شکات ایرانی محکوم کرد که تعداد این شاکیان 13 نفر بود.
وی افزود: هر چند این دادگاه حکم خوبی نداد ولی با وجود 60 هزار جانباز شیمیایی بدحال در کشور می توان اینگونه عنوان کرد که به ازای هر قربانی سلاح شیمیایی 25 هزار یورو، باید دلالان بمبمهای شیمیایی و کشورهای تولید کننده بیش از 7 هزار میلیارد تومان به جانبازان ایرانی بدهکار هستند و باید محکوم شوند.
این فرمانده دوران جنگ اظهار داشت: نباید از موضوع غرامت جنگی به آسانی گذشت. حتی بر اساس قوانین مدنی کشور هم می توان شکایت کرد و بنیاد شهید، وزارت دادگستری، وزارت امور خارجه و حتی هلال احمر هم می توانند در این خصوص وارد شوند. چرا که 12 تاجر و 4 کشور در تولید و عرضه بمب های شیمیایی به عراق مقصر هستند.
وزارت امور خارجه در دفاع از حقوق جانبازان شیمیایی کوتاهی می کند
گفته های سردار نیکخواه در حالی است که عثمان مزین وکیل و حقوقدان و سخنگوی انجمن حمایت از جانبازان شیمیایی سردشت در گفتگو با مهر می گوید: موضوع دادگاه هلند و دادن خسارت به 13 جانباز ایرانی را وزارت امور خارجه به اسم خود تمام کرد در حالی که شکایت از سوی 83 قربانی عراقی صورت گرفته بود. بعد ایران متوجه شد و نام 13 جانباز شیمیایی به جای 100 هزار جانباز شیمیایی را ارائه کرد چرا که هزینه رفت و آمد آنها به هلند را نداشت.
نکته قابل تامل این است که 40 جانباز شیمیایی سردشتی هم به دادگاه عراق شکایت کردند ولی اساسنامه دادگستری عراق تغییر کرد و در آن نوشته شد که تنها شهروندان غیر عراقی عرب زبان می توانند شکایت کنند.حتی این شهروندان سردشتی 2 وکیل خوب عراقی هم گرفتند ولی وزارت امور خارجه حمایتی نکرد. انجمن حمایت از قربانیان سلاح های شیمیایی سردشت بارها به وزارت امور خارجه نامه نوشت تا موضوع غرامت پیگیری شود حتی کار به مجلس هم رسید و 8 نماینده مجلس هم نامه هایی نوشتند.
این وکیل دادگستری اظهار داشت: سوال من از وزارت امور خارجه این است که شما هر سال در ردیف بودجه خود بودجه کلانی برای طرح شکایت جانبازان شیمیایی در محاکم بین المللی دارید حالا این بودجه کجا می رود؟ تاکنون چند شکایت تنظیم کرده اید؟ متاسفانه این وزارتخانه بر خلاف وظایفش حقوق از دست رفته قربانیان سلاح های شیمیایی دنبال نمی کند.
گلایه های این وکیل در حالی است که آیت الله هاشمی رفسنجانی جانشین فرماندهی کل قوا در دوران جنگ هم می گوید: بر اساس مصوبه شورای امنیت سازمان ملل عراق باید 100 میلیارد دلار به ایران خسارت دهد ولی هنوز این غرامت جنگی گرفته نشده است.
--------------------
گزارش از سید هادی کسایی زاده