به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری اسحاق صلاحی رئیس کتابخانه ملی پیش از ظهر امروز دوشنبه 16 اردیبهشت با حضور خبرنگاران و اصحاب رسانه در غرفه کتابخانه ملی واقع در بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
صلاحی در این نشست درباره انتقال تجربیات کتابخانه ملی به کتابخانههای ملی دیگر کشورها گفت: ما با انتقال تجربههایی که داریم، موجبات صیانت صحیح از میراث بشری را فراهم میکنیم. این یک توافق دو طرفه بین ما و کشور دیگر است. امروز هیچ کشوری در منطقه، به اندازه ایران در زمینه کتابداری و حفظ نسخ خطی تبحر و تجربه ندارد. رئیس آرشیو ملی عمان که به ایران آمده بود، وقتی از کتابخانه ملی بازدید کرد، گفت من افسوس میخورم که به فرانسه، مصر، تونس، مالزی و ... سفر کردهام اما آنچه میخواستم در همسایگی ام قرار داشت و خبر نداشتم.
وی افزود: در یک سال و نیم گذشته در کتابخانه ملی، 11 میلیون و 600 هزار صفحه نسخه خطی، فهرستنویسی شده است. من از خبرنگاران و اهالی رسانه میخواهم 3 موج خبری به راه بیندازند و این 3 نکته را به عنوان مطالبات همیشگی خود قرار دهند؛ چه صلاحی باشد چه نباشد. اول؛ اسکن کردن همه نسخههای خطی تا محتوای نسخ خطی از دستبرد و آسیب در امان بماند. یکی از نکات مهم در این باره این است که دانشجویان ما نمیتوانند از منابع دانشگاهی استفاده کنند. دانشجوها نمیتوانند از منابع اسکن شده بهره ببرند. بنابراین مورد اول باید موج اسکن و دیجیتال کردن منابع باشد.
رئیس کتابخانه ملی ادامه داد: موج دوم باید به تایپ منابعی که اسکن میشود، اختصاص پیدا کند چون محققانی که با فایلهای اسکن شده روبرو میشوند، از توانایی سرچ و جستجو بیبهرهاند. چون اسکن در واقع یک فایل عکس است و فقط میتوان اسم کتاب و نویسندهاش را با این امکان جستجو کرد. نهضت سوم هم، نهضت ترجمه است. امروز کسی زبان ابن سینا و خط شکسته قدیمی ایران را نمیشناسد. اصطلاحات تخصصی طب سنتی هم از دیگر مسائلی است که امروز مردم کشورمان یا محققان خارجی نمیتوانند با آنها ارتباط برقرار کنند.
صلاحی گفت: اگر این سه موج به راه بیفتد، تمدن ایرانی گسترش یافته و بهتر معرفی خواهد شد. دیگر سرقت علمی اتفاق نمیافتد که بگویند پدر علم شیمی لاوازیه بوده است با بگویند ادیسون برق را اختراع کرده است؛ چون ایرانیان در زمان هخامنشیان، از برق استفاده میکردهاند. من این مسائل را در کمیسیون فرهنگی مجلس مطرح و هفته گذشته پیشنهادش را ارائه کردم. این موضوع، چیزی است که باید همه به خاطر آن پای کار بیایند. امیدوارم خبرنگاران و اهالی رسانهها هم به عنوان یک مطالبه عمومی، پیگیر این مسائل باشند.
وی در بخش دیگری از سخنانش درباره چگونگی کارکرد کتابخانه ملی و مرکز اسناد گفت: هر سال باید چند میلیارد تومان به ما اختصاص بدهند تا برای جمعآوری اسناد ملی و نسخ خطی اقدام کنیم؛ تا اولا این اسناد از کشور خارج نشوند و دوم اینکه در کشور از بین نروند. گام دوم کتابخانه ملی، همکاری با همه نهادهای کتابخانهای و دولتی است. همه نهادها مکلف شوند اصل نسخه خطیشان را به کتابخانه ملی بدهند. ما از روی نسخه اصلی اسکن کرده و نسخه اسکن شده را به آنها واگذار خواهیم کرد. امیدوارم دولت در این زمینه وارد کار شود و مجلس هم قانونی تصویب کند تا صاحبان نسخ خطی، لوح فشرده نسخه را به کتابخانه ملی بدهند. اگر میتوانند اصل نسخه را به ما بدهند، یا امانت بدهند و هر چند وقت یک بار، به آن سر بزنند.
رئیس کتابخانه ملی ادامه داد: ماموریت اصلی ما در کتابخانه ملی دو محور اصلی دارد. اول مدیریت نسخههای خطی در کشور و دوم در اختیار قرار دادن محتوای این نسخههای خطی چون نسخه خطی اگر داخل صندوق دربسته باشد، اهمیت و کاربردی نخواهد داشت.
صلاحی در بخش پایانی سخنانش درباره نمایشگاه کتاب تهران گفت: نمایشگاه طی دورههای برگزاری اش، مسیر رو به رشد و بهتر شدن داشته است، اما دو گیر مهم دارد. یکی این که ناشران در حکم مستاجر هستند و در یک خانه اجارهای، مستاجر هیچ وقت نمیتواند دیواری را خراب کند یا تغییری بدهد. گیر دوم هم این است که این نمایشگاه، نمایشگاه نیست بلکه فروشگاه است. اما کم کم دارد به سمت نمایشگاه شدن پیش میرود. یعنی اگر امسال به طبقه بالای شبستان مراجعه کنید، با وجود سالنی مانند سالن یاس، بیشتر حالت نمایشگاهی دارد. جنبه فروشگاهی ناشران باید در طول سال، جریان داشته باشد و نمایشگاه کتاب باید محل بازاریابی، گرفتن ارتباط و خرید و فروش حق نشر باشد.