به گزارش خبرنگار مهر، حميد شاكرنژاد متولد مشهد مقدس است که تلاوت قرآن را در این شهر آغاز كرد و تعليمات مقدماتي را نزد پدرش كه يكي از علاقمندان و پيشكسوتان شهر در زمینه علوم قرآنی است، فرا گرفت. بعد از آن در خدمت استاد فرقاني و استاد فاطمي در مشهد مقدس كسب فيض كرد. گفت‌وگوی خبرگزاری مهر با این قاری بین‌المللی قرآن کریم را در ادامه می‌‌خوانید.
مراحل رشد تخصصي شما در قرائت و يا حفظ چگونه بود؟
به دليل اينكه خانواده ما يك خانواده قرآني بود، از همان ابتدا انگيزه تلاوت قرآن در خانه ما وجود داشت و همچنين كه كار به صورت علمي و راه و طريقي كه بايد يك قاري به صورت صحيح در مسير خودش داشته باشد و ما به خاطر وجود اين خانواده قرآني اين انگيزه را الحمدالله داشتيم.
انتخاب استاد و حضور در جلسات كه كسوت اساتيد بيشتر است، نشان دهنده آن است كه آن جلسات موفق تر و اثرگذارتر هستند و ما با حضور در اینچنين مجالس نوراني سعي کردیم آن راه و روش درست را در تلاوت به دست بياريم. این مسیر هنوز هم ادامه دارد و اينطور نيست كه بگويم به انتهاي راه رسيديم. هنوز بايد شاگردي كنيم.
يك استاد قاري قرآن بايد چه خصوصياتي داشته باشد و چه كسي مي‌تواند قاري خوبي شود؟
بحث استاد بودن از نگاه من به دو بعد و بحث تقسيم مي‌شود كه يكي بعد فني تلاوت است و دوم بعد شخصيتي و به قول معروف تاثير آيات قرآن كريم در وجود خود فرد و داشتن يك شخصيت تمام قرآني. بحث بعد فني يعني فراگرفتن علوم هنر تلاوت و بحث شناختن مقامات و وقف و ابتداي درست و اداي حروف و فصاحتي كه يك قاري بايد در حين تلاوت داشته باشد. بحث صداسازي كه بتواند به بهترين شكل از صداي خود در تلاوت استفاده كند.
گام دوم، بعد معنوي تلاوت است كه ما در زندگينامه خيلي از قراء مصري مي‌خوانيم كه يكي از مواردي كه باعث تاثيرگذاري تلاوت در مستمعين مي‌شود، بحث عزت نفس، خلق و خوي قرآني و همچنين توجه به آيات قرآن و اينكه شما خودت هم از آيات قرآني كه مي‌خوانيد تاثير بگيري. يعني صرفا اينكه يك قاري بنشيند و مثلا توجه به بحث فني و نغمات و اينطور برنامه‌ها داشته باشد، مطمئن باشد باعث ماندگاري تلاوتش نخواهد شد.ماندگاري تلاوت در معنويت قاري است و قاري واقعي كسي است كه هم بعد فني و هم بعد معنوي را در تلاوت لحاظ كند.
يك قاري خوب بعد از چند سال تلاش مي‌تواند حاصل كارش را ببيند؟
چند سال را نمي‌شود مشخص كرد، يعني چون ويژگي‌ها مختلف است، ويژگي صوتي و توانايي صوتي و لحني و گيرايي افراد با هم متفاوت است و بعد از آن همتي كه قاري دارد و تلاش و جديت در كار و اينكه هدفش كجاست.
يك وقت اين است كه قاريان ما هدفشان اين است كه فقط بتواند نفر اول مسابقات شود و اين نهايت آن چيزي است كه ذهنش ترسيم شده و از آن طرف يك وقت مي‌شود كه تلاوت قراء موفق و ماندگار مصري در ذهنت ترسيم شده، رسيدن به آن، دنيايي رياضت و تجربه مي خواهد و نمي‌شود زمان مشخصي را گفت.
در كشور ما تقريبا به صورت عادي اگر تمرين و كار كني 10 الي 12 سال بايد وقت گذاشت تا بتوان با تلاوت تقليدي از قراء مصري شروع كنيم بعد در محضر اساتيد و بحث وقف، تجويد، صوت و لحن و تا مرحله‌اي كه برسد مقدمات يك تلاوت حرفه‌اي را ياد بگيرد.
قاريان براي ترويج و توسعه فرهنگ قرآني از رسانه‌ها چه توقعي دارند؟
در اينجا اشاره كنم كه مدتي قبل يك خبرگزاري قرآني همين سئوال را از من كرد كه جواب دادم، كدام شخصيت قرآني در كشورمان واقعا به معناي واقعي شناخته شده است. شما مقايسه كنيد با چهره‌هاي ورزشي و چهره‌هاي هنري و هنري كه در كشور ما تعريف شده است و در واقع در بحث تلاوت قرآن ما هيچ تعريفي از هنر نداريم يعني از ديد مردم عوام ما اين طور نيست كه قاري موفق را هنرمند خطاب كنند.
اين در حالي است كه پيچيده‌ترين هنرها، هنر تلاوت قرآن است كه شما به صورت زنده و بدون هيچ سيستم صوتي و ساز پيشرفته‌اي تلاوت قرآن مي‌كني ولي هيچ جايگاهي براي قاريان قرآن در كشور ما و حتي رسانه‌ها از نظر معرفي، ترويج و توسعه فرهنگ قرآني تعريف نشده است.
در درجه اول اين وظيفه به دوش رسانه‌ها و جرايد است كه به اين قضيه اهميت بدهند و آن هم در جايي كه ما مي گوييم كشور ما، كشور اسلامي هست، ولي هيچ توجه اي به بحث تلاوت كه بسيار مي تواند تاثيرگذار باشد در ارشاد جوانان جامعه ما كه هم اكنون تحت تاثير و تهاجم فرهنگ غربي هستند، حمايت و تقويت برنامه‌هاي قراء جوان كشورمان موثر است.
موسساتي كه در سطح كشور و به‌صورت بين المللي فعاليت مي كنند چقدر مي‌توانند تاثيرگذار باشند؟
تاثيرگذاري اين دست موسسات تا اندازه‌اي خوب و مفيد است، ولي تاثيرگذاري بيشتر موسسات، سازمان‌ها و ارگان‌هاي دولتي ما كه دارند كار قرآني مي‌كنند، كار قرآني خيلي پيش پا اقتاده‌اي را در پيش گرفتند، مثلا در حد نهضت قرآن آموزي و آشنايي با روخواني و روانخواني، تجويد 1 و 2 ، يك سري مواردي در بين موسسات و ارگانها تعريف شده است كه بيشتر فكرشان درگير اين مسئله هست، ولي ما هيچ برنامه خاصي براي قراء كه به مراحل خوبي از تلاوت رسيدند و يا واقع مستعدند و به زودي به اين مراحل مي رسند نداريم.
تلاوت قرآن در ايران از قبل از انقلاب تا كنون بعد از يك مدتي قاريان به بن بست مواجه مي شوند و قاريان ما تا يك درجاتي مي آيد و طبق تجربه اي كه از اساتيد دارد و ياد مي گيرد و حضور در جلسات و موسسات و بعد از آن مي رسد به يك مرحله اي كه قراء متوقف مي شود كه نهايتش اين است كه مي شود قاري بين المللي ولي خيلي از قاريان بين المللي كشور ما هستند كه كيفيت تلاوت و قرائت نسبت به قاريان استان بوشهر ضعيف تر است و يا بالفطره داشتن صداي خوش، گرمي لحن داخل بچه‌هاي استان‌هاي محروم، خيلي بهتر از قراء بين‌المللي استان‌هاي مركزي و بزرگ كشور هست ولي متاسفانه هيچ برنامه‌اي براي اينها نيست.
با توجه به ابلاغ رهبر معظم انقلاب اسلامي به شوراي عالي قرآن، شما به عنوان استاد و قاري چقدر اين شورا در كارها چقدر موفق و پيشرفت داشته اند؟
در مدتي كه فعاليت شوراي عالي قرآن شروع شده بايد مسئولان امر در خصوص كارنامه اين شورا نظر دهند و صحبت كنند و آن چيزي كه برداشت ما هست، بايد اينطور بيان كنم آن رشدي كه پايه اي در بحث تلاوت قرآن كار مي‌شود كه هسته اين قضيه شوراي عالي قرآن بايد باشد، ما كه چيزي در اين مورد در كشور نمي‌بينيم.
بحث فعاليت‌هاي قرآني در كشور ما اصلا يكپارچه و هدفمند نيست، هم نظرات اساتيد با هم خيلي مختلف است و هم سازمان‌ها و موسسات در اجراي برنامه‌ها يا موازي كاري و يا اينكه با هم مشكل دارند و در واقع كار اصلا اصولي و ريشه‌اي جلو نمي‌رود.
با توجه به اينكه مصاحبه شما را قاريان نوپايه و تازه كار مي‌خوانند چه توصيه و نصيحتي براي نسلي جواني كه تازه وارد اين عرصه كاري شده اند، داريد؟
اولا در نسل جديد خيلي عجله مي‌بينيم در اينكه سرعت داشته باشند در رسيدن به درجات بالاي تلاوت و فكر مي‌كنند با شش يا هفت ماه تمرين داشتن بايد برسند به درجات يك قاري موفق كه تلاوتش را دارند گوش مي‌دهند، واقعا اين چنين نيست كه در اين مدت كم بتوانند موفق شوند بلكه نياز به كار، تلاش و همت بيشتر هست و تواضع بيشتر در محضر اساتيد و اينكه هميشه احساس تشنگي و دريافت مطالب از اساتيد داشته باشند كه خيلي مهم است و اينكه ابتداي كار تقليد هست سعي كنند از اين شاخ به آن شاخ بپرند و يك مسير مستقيم و با تلاوت يكي از قراء مصري آغاز شود و پس دادن درس در محضر استاد، مواردي هست كه در شروع راه لازمه كار هست و به مرور خودشان راه را پيدا مي كنند.
همايش تجليل از مرتلين قرآني و خانواده‌هاي موفق قرآني كه در بوشهر برگزار شد را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
برگزاري اين همايش‌ها بسيار اثرگذار است و اين مهم هميشه مي‌بايست تداوم داشته باشد و براي من اين قسمت همايش بسيار تازگي داشت كه به عنوان يك برنامه جديد ديديدم، اين بود كه براي اولين بار در كشور از خانواده هاي موفق قرآني در بوشهر تجليل شد و بايد اين مسير و برنامه‌ها در تمامي استانها صورت پذيرد و تا بتوانيم خانوادهاي قرآني بيشتري را شناسايي و سازماندهي كنيم.
نگاه شما به مجالس مرتلين قرآني كه در ماه مبارك رمضان برگزار مي شود، چیست و انتظار شما از مسئولان در اين راستا چيست؟
هر جا كه مومنين به صورت جمعي و وحدت آفرين كنار هم باشند از نقاط مثبت و موفقيت‌آميز خواهد بود و جلسات قرآني ماه مبارك رمضان بسيار خوب ارزيابي مي‌كنم و مي‌طلبد مسئولان ارشد و مديران فرهنگي تمامي استانها از ابتداي ماه رجب براي جلسات مرتلين قرآني ماه مبارك رمضان به فكر باشند و برنامه‌ريزي كنند و كارها را براي دقيقه 90 نگذارند و انتظاري كه من از مسئولان و مديران فرهنگي و امور قرآني كشور دارم كه در حيطه وظايفشان هست اين است كه مي‌بايست تمامي قاريان موفق را مورد حمايت مادي و معنوي قرار بدهند و خدمات ويژه بيمه‌اي و تسهيلات را فراهم كنند تا شاهد افتخارات بيشتر و پيشرفت كاري اين عزيزان باشيم.