به گزارش خبرنگار مهر، روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی در دوره دولت نهم و دهم بیشترین چالش و برخورد را با خبرنگاران داشته است در این مدت هفت مدیر به حکم پنج رئیس سازمان در سمت مدیریت روابط عمومی قرار گرفتند و هر کدام در تنگ تر کردن روابط میان خبرنگاران و مجاری اطلاع رسانی در این سازمان نقش پررنگ تری را ایفا کردند.
به دنبال آغاز دولت نهم و در آبان ماه سال 84 به حکم اسفندیار رحیم مشایی، رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی، محمد رضا مهر اندیش، کارشناس سینما و ادبیات، مدیرکل روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی شد.
در این زمان، خبرنگاران حوزه میراث فرهنگی و رسانه هایی که به تازگی صفحه میراث و گردشگری را در خبرگزاری و نشریات خود به عنوان صفحه ای مستقل جای داده بودند، اجازه حضور در برنامه ها را داشتند این رویه به دنبال سیاست مدیران قبلی سازمان میراث فرهنگی در ورود خبرهای حوزه میراث به رسانه ها و تغییر جایگاه آن از صفحه حوادث به صفحات فرهنگی و اجتماعی بود.
مهر اندیش در این دوران اگر چه با تحریم خبرنگاران از برنامه ها مخالف بود اما پس از انتشار مطلبی در مطبوعات درباره جابه جایی های پی در پی مدیران سازمان میراث فرهنگی، نخستین برخوردهای غضب آلود با خبرنگاران با اولین شکایت از این رسانه ها را آغاز کرد در این دوره مصاحبه مدیران سازمانی منوط به کسب اجازه از روابط عمومی سازمان شد.
تقدیر و توبیخ رسانه ها
تا اینکه در امرداد سال 86 سید رضا موسوی با پییشنه فعالیت در رادیو به عنوان مدیر روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی منصوب شد و اساس بدخلقی با خبرنگاران منتقد نیز از همین دوره شکل دیگری به خود گرفت.
در این دوره، نه تنها تعداد شکایت از رسانه های منتقد بیشتر شد بلکه وی نامه ای را به ادارات کل میراث فرهنگی نوشت که هیچ مدیر و کارشناسی حق مصاحبه با خبرنگاران منتقد این سازمان را ندارد اما در لوای این اتفاقات، شوراي راهبردي رسانه اي و جشنواره های متعدد میراث فرهنگی و رسانه برگزار می شد تا از خبرنگاران تقدیر شود اما بعدها نیز برگزاری این جشنواره به دلیل قهر روابط عمومی با خبرنگاران از اساس تعطیل شد!
از همین دوره بود که رحيم مشايي در سخنراني هاي خود با اينكه در مقام يك مسئول در سازمان ميراث فرهنگي سخنراني مي كرد اما صحبتهاي طولاني او اندکی از ميراث شروع و به مسائل سياسي و مذهبي ختم مي شد تا جايي كه حجم بيشتر سخنراني هاي وي مطالبي خارج از حوزه كاريش بود و خبرنگاران نیز طبق وظیفه همان سخنان را نوشتند اما از آنجا که انتقادات به مشایی زیاد شد، روابط عمومی نیز رویه خود را با خبرنگاران با توهین و افترا پیش برد.
ادبیات جدید سخنگوی یک سازمان فرهنگی
رييس وقت سازمان ميراث فرهنگي، طي حكمي در مرداد سال 88 حسن محسني را به عنوان مديركل جديد روابط عمومي و سخنگوی اين سازمان منصوب كرد وی در مراسم معارفه خود گفته بود دست ياري به سمت مطبوعات دراز مي کنم. شمشيري که براي گردن من باشد با گردن موسوي فرق دارد. شمشيرها را براي گردن من غلاف کنيد!
با این وجود وی ادبیات ناسزاگونه ای را وارد جوابیه هایش کرد و هر مخاطبی را جدا از اینکه چه سخنگویی در کدام سازمان فرهنگی می تواند چنین ادبیاتی داشته باشد را به خنده ای تلخ از سر تاسف وا می داشت به عنوان مثال در یکی از این مطالب خطاب به نماینده مجلس شورای اسلامی آمده است که "جناب آقاي دکتر واقعاً که گلي به گوشه جمالتان چه ادب و تربيت و نزاکتي....از خدا خواهيم توفيق ادب ....بي ادب محروم ماند از لطف حق"!
در مطالبي ديگر به برخي از رسانه ها که درباره ارتباط بقايي (رئیس بعدی سازمان) با خريدار پژوي احمدي‌نژاد مطالبي نوشته بودند مهلت 24 ساعته براي ارائه مدرک داد هر چند که مشخص نيست از چه موضعي اينگونه با رسانه ها صحبت مي شود اما بعد از اتمام اين مهلت در مطلب ديگري پيشنهاد داد: "مسئولان چند رسانه که به بيماري هاي خطرناکي مبتلا هستند به پزشک متخصص مراجعه کنند و البته گاهي معالجه گياهي و رجوع به دکتر علفي نيز چاره‌ساز خواهد بود!"
| مدیرکل روابط عمومی | دوره فعالیت | عملکرد |
| محمدرضا مهراندیش | از آبان 84 تا امرداد 86 | آغاز شکایت از رسانه ها، هماهنگ شدن اخبار و رسانه ها تنها از طریق روابط عمومی |
| رضا موسوی | از مرداد 86 تا امرداد 88 | برگزاری جشنواره تقدیر از خبرنگاران در کنار ارسال نامه به تمامی ادارات کل میراث فرهنگی برای بستن درهای اطلاع رسانی و ممنوعیت مصاحبه کارشناسان با خبرنگاران |
| حسن محسنی | از مرداد 88 تا خرداد 90 | جوابیه های توهین آمیز با ادبیات جدید، حذف خبرنگاران منتقد، افزایش شکایات، خبرگزاری نامیدن پایگاه اطلاع رسانی سازمان (میراث آریا) |
| حسین کوچکیان | از خرداد 90 تا امرداد 90 | فرصت فعالیت نداشت |
| محسن طالع زاری | از امرداد 90 تا آذر 90 | فرصت فعالیت نداشت |
| مسعود شریفی | از آذر 90 تا اسفند 91 | برگزاری جلسه تعامل با رسانه ها در کنار حذف تدرجی آنها |
| سالومه پوریامین | از اسفند 91 تا کنون | حذف کامل خبرنگاران منتقد، رصد نوشته خبرنگاران، رودر رو کردن حراست سازمان با خبرنگاران دعوت نشده به برنامه ها |
جوابیه ها و یادداشت ها و مطالب دیگری نیز با همین ادبیات در پایگاه میراث آریا که البته مدتی به نام خبرگزاری سازمان میراث فرهنگی فعالیت می کرد، به نوشته مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی دیده می شد که دلیل آن انتشار مطالبی در رسانه ها درباره نقد عملکرد سازمان میراث فرهنگی آن هم در رسانه ای خاص نبود بلکه اگر هر مطلب دیگری نیز منتشر می شد که باب میل ایشان نبود، آنها کنایه خود را می زندند حال چه این موضوع به مدیر روابط عمومی مربوط باشد و یا نباشد. مانند درج مطلبی درباره نقد "تبلیغ مسیحیت در شمال تهران" و یا "کمبود نقدينگي در یک نهاد مردمی" و از این دست مطالب!
دزد نامیدن خبرنگاران
برخورد با خبرنگاران محدود به این مطالب نبود، خبرنگاران منتقد میراث فرهنگی در چند رسانه که از دوره رضا موسوی اجازه مصاحبه با کارشناسان و مسولان سازمانی را نداشتند، در این دوره نیز نه تنها درهای اطلاع رسانی به روی آنها باز نشد بلکه با برخورد دیگری مواجه شدند. حمید بقایی، رئیس وقت سازمان در آخرین نشست خبری خود گفت: اخیرا چند خبرنگار را در نیاوران یافتیم که دزدی می‌کردند!
وي زماني كه با اصرار خبرنگاران برای اینکه اگر چنين موضوعي صحت داشته باشد بايد حداقل از سوي شما معرفی شوند گفت: صلاح نیست منتشر شود آن طرف مرزها این موضوعات را مسخره می‌کنند!
بعد از رفتن محسنی از سازمان در خرداد ماه سال 90 او به روابط عمومي حوزه معاونت اجرايي رئيس جمهور رفت و اکنون در روابط عمومی شورای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی همان رویه قبلی خود را با خبرنگاران منتقد، این بار در حوزه مناطق آزاد، ادامه می دهد.
بعد از او، حسين كوچكيان؛ معاون سابق محسنی، سرپرست روابط عمومي اين سازمان شد اما در این سمت زیاد دوام نیاورد با رفتن کوچکیان، محسن طالع زاری با حکم احمدزاده کرمانی، رئیس بعدی سازمان، مدیریت روابط عمومی را برعهده گرفت اما او نیز فرصت فعالیت پیدا نکرد تا اینکه فردی به نام مسعود شریفی رئیس کاخ موزه گلستان، مدیریت این بخش را نیز بر عهده گرفت.
با آمدن وی نیز شرایط در باطن تغییری نداشت اما در ظاهر با روی کار آمدن حسن موسوی در جایگاه ریاست، یک نشست خبری در آخر سال 90 برگزار شد که به دستور رئیس از تمامی خبرنگاران رسانه ها دعوت به عمل آمد. این دعوت برای آغاز دور جدید ارتباط و تعامل با خبرنگاران منتقد بود اما طولی نکشید که دوباره شرایط به روال قبل برگشت!
رصد شدن نوشته های خبرنگاران منتقد
با این حال شریفی، در روزهای پایانی مدیریتش، فردی را معاون خود کرد که برخورد با خبرنگاران منتقد را به او سپرده بود. سالومه پوریامین به حکم ملک زاده، سرپرست این بخش شد با اینکه او رویه مدیران قبلی را طی می کند اما برخی اظهار نظرات وی در برخورد با خبرنگاران جالب توجه است به عنوان مثال وی در باره اینکه چرا خبرنگاران را به صورت گزینشی به برنامه ها دعوت می کنید پاسخ می دهد که سالن های اجرای برنامه، جای حضور خبرنگاران بیشتر را ندارد به همین دلیل هر بار از یک تعداد خبرنگار دعوت می کنیم.
چندی پیش در جشن بزرگ استادیوم آزادی خبرنگارهای منتقد در حوزه میراث فرهنگی از فهرست خبرنگارها حذف شده بودند و آن تعداد که توانستند با هدف انجام وظیفه اطلاع‌رسانی در آن جشن پرحاشیه حضور داشته باشند انتقاد خود را به وی اعلام کردند. اما پاسخ این بود: اگر قرار باشد خبر بد منتشر شود من ترجیح می‌دهم اصلا هیچ خبری منتشر نشود!
روبه رو کردن حراست سازمان با خبرنگاران
در مراسم بزرگداشت فردوسی هم، برخی کارکنان بخش روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی با تصمیم مدیر جدید آن مجموعه، مجبور شدند تا با نشستن کنار دست خبرنگارهای منتقد،نوشته‌های آنها را رصد کنند! اما انتقادهای خبرنگاران در مطالب منتشر شده آنها درباره این مراسم، منجر به حذف کامل آنها از تمامی برنامه های سازمان شد این درحالی است که ملک زاده در گفتگوی هایش نمره 20 را در نقدپذیری به خود و سازمانش می دهد!
تا اینکه در برنامه دیگر سازمان با عنوان دستاوردهای ثبت جهانی میراث فرهنگی، خبرنگاران منتقد دعوت نشدند اما بازهم آنان برحسب وظیفه به مراسم رفتند در این مراسم از حراست سالن همایش های صدا و سیما گرفته تا محافظان رئیس سازمان سعی داشتند از حضور این خبرنگاران جلوگیری کنند اما آنها بلاخره اعتراض خود را از عملکرد مدیر تازه کار روابط عمومی به ملک زاده انتقال دادند و پاسخ شنیدند که این موضوع حتما پیگیری می شود.
هر چند که اطلاع رسانی در حوزه روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی به نادرست تعریف شده اما خبرنگاران این حوزه بازهم امید دارند تا در روزهای پایانی دولت حداقل خاطره بد هشت سال اخیر در روابط میان خبرنگاران و متولیان اطلاع رسانی در سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری به خاطره ای خوب از این افراد تبدیل شود.
...........
گزارش از فاطیما کریمی