به گزارش خبرنگار مهر، شبکه موجود ارتباطی برای استفاده حداکثری از ارتباط با دنیای اینترنت پیاده سازی شده است در حالی که حدود 90 درصد ارتباطات و تبادل اطلاعات در داخل کشورها صورت می‌گیرد. از این رو استفاده از شبکه جهانی وابستگی به اینترنت جهانی در کلیه خدمات الکترونیکی را برای کشورها ایجاد می‌کند.
از این رو کشورهای پیشرویی چون سنگاپور، کره، مالزی، آمریکا، ژاپن، انگلیس، آلمان، فرانسه، استرالیا، کانادا، سوئد و چین اقدام به ارائه برنامه‌های راهبردی شبکه ملی باند پهن کردند به گونه‌ای که کشورهای هند، استرالیا و قطر از سال 2009 ایجاد NBN (شبکه ملی باند پهن) را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
در حال حاضر شبکه موجود در کشور به شدت وابسته به شبکه جهانی است و مدیریت و حاکمیت این شبکه با مشکلاتی مواجه است. این وابستگی نه تنها هزینه‌های زیادی را بر کشور تحمیل می‌کتد بلکه از نظر پایداری و امنیت غیر قابل اعتماد و در سطح پایینی از اطمینان پذیری قرار دارد.
از این رو طرح کلان توسعه فناوری‌های پایه شبکه ملی اطلاعات در شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری تصویب شد. مجری این طرح دانشگاه صنعتی امیرکبیر است که با همکاری دانشگاه صنعتی شریف، سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران و پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات با هدف رشد اقتصادی ملی و حفظ محیط زیست، افزایش بهره وری، افزایش اشتغال پایدار، همگرایی کلیه شبکه‌ها و اپراتورهای دسترسی پهن باند، استقلال از اینترنت جهانی اجرایی شده است.
شبکه ملی اطلاعات ابر شبکه باند پهن و مستقل از اینترنت جهانی است. این شبکه توانایی تفکیک ترافیک داخل و خارج و توانایی اعمال سیاستگذاری و مدیریت در لایه هلی مختلف را دارد.
زیر بنایی بودن، ارزان و اقتصادی، دسترسی پرسرعت، امن و مطمئن و پایدار، قابلیت توسعه از ویژگی‌های این شبکه است ضمن آنکه امکان دسترسی مدیریت شده به شبکه جهانی ولی کاملا مستقل از آن را فراهم می کند.
در این طرح 5 فناوری پایه برای ایجاد شبکه ملی اطلاعات تعیین شده است که شامل موارد ذیل است:
طراحی و ساخت تجهیزات دسترسی نوری (GPON)/ مجری: دانشگاه صنعتی شریف
طراحی و ساخت سامانه‌های چند رسانه‌ای (OTT)/ مجری: دانشگاه صنعتی امیرکبیر
درگاه جامع شبکه و خدمات درگاهی شامل موتور جستجی شبکه ملی (SE)/ مجری: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات
طراحی و ساخت تجهیزات و زیر سامانه‌های چند رسانه‌ای (IMS)/ مجری: داتشگاه صنعتی امیرکبیر
توسعه فناوری‌های پایه مراکز داده ملی (IDC)/ مجری: سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران
بومی سازی این 5 فناوری پایه ضمن ارتقای توامندی علمی کشور در حوزه ارتباطات نسل جدید، به لحاظ گستردگی شبکه تبعات اقتصادی بسیار بزرگی در کشور دارد.
خدمات ارائه شده از 5 فناوری مورد نیاز این طرح
خدمات این فناوری شامل سرویس‌های آنلاین مانند TV، ویدئو و صدا مبتنی بر درخواست، امکان جستجو بر روی ویدئوها، ذخیره سازی ویدئوهای مشاهده شده، برقراری ارتباط بین کاربران آنلاین بر بستر IP و خدمات دیگر بر روی سخت افزارهای موبایل، تبلت، کامپیوترهای شخصی و تلویزیون می‌شود.
علاوه بر این امکان ایجاد موتور جستجو، پست الکترونیکی، شبکه‌های اجتماعی، جستجوی نقشه، پردازش زبان طبیعی و جستجوی تصویری در کشور فراهم می‌شود.
میزان پیشرفت طرح کلان شبکه ملی اطلاعات
فاز صفر پروژه کلان توسعه فناوری‌های پایه شبکه ملی اطلاعات که شامل مطالعات امکان سنجی می‌شود به طور کامل اجرایی شده است و فاز یک این پروژه که معادل 9 درصد از کل پروژه است نیز به شرح ذیل اجرایی شده است:
| عنوان فعالیت | مجریان | پیشرفت فیزیکی | هزینه کرد مالی |
| OTT | دانشگاه صنعتی امیرکبیر | 70 درصد | 60 درصد |
| IMS | دانشگاه صنعتی امیرکبیر | 70 درصد | 60 درصد |
| GPON | دانشگاه صنعتی شریف | 55 درصد | 30 درصد |
| SE | پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات | 35 درصد | 30 درصد |
| IDC | سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایرن | 35 درصد | 40 درصد |