حجت الاسلام والمسلمین دکتر عبدالکریم بهجت پور، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد انتظار جامعه دانشگاهی از رئیس جمهور منتخب مردم در مسائل فرهنگی و دینی چیست؟ گفت: عمدتا انتظاری که از دولتمردان در بخش فرهنگ وجود دارد، این است که عدالت فرهنگی را برقرار کنند.
وی با بیان اینکه عدالت فرهنگی به این معناست که سهم شخصیتها و سهم نهادهای فرهنگی را مطابق ظرفیتهایی که آنها دارند، اعطا شود و آنها را حمایت کنند، افزود: فرض کنید اگر حوزه های دیگری مانند برخوردهای تمدنی و فناوری و دانشگاه ها در حوزه دین، مؤثرند باید به آنها هم پرداخته شود. هر دانشگاهی قاعدتا صاحب رشته های مختلف است و با توجه به اولویتهای نظام اسلامی، باید رشته های مختلف امتیاز بندی شوند و براساس امتیازات به آنها رسیدگی شود. انتظاری که از رئیس جمهور آینده در این حوزه وجود دارد این است که اولا سهم هر یک را به جا به آنها بدهد. مثلا به جای حوزه وارد موضع گیری نشود یا به جای دانشگاه ها تصمیم گیری نکند. اجازه بدهد کارشناسان حوزه دانشگاهی وظیفه شان را انجام دهند. اجازه بدهد که کارشناسان عرصه دین وظیفه شان را انجام دهند و بعد به دستاوردهای این حوزه ها و این مجموعه های پژوهشی حرمت بگذارد.
وی با تأکید بر اینکه بزرگترین کسانی که باید ارزش دانش را رعایت کند دولتمردان هستند، تصریح کرد: بزرگان و حاکمان یک کشور شایسته ترین افراد به رعایت حرمت دانش و دانشمندان و دانشورزی هستند و انتظار از اینها این است که در این حوزه رعایت حرمت را بکنند و مانعی بر سر ابراز نظراتشان نباشند و اجازه دهند اینها بدون هیچ گونه فشار و احساس تنگی نظراتشان را ارائه دهند و بپذیرند که جامعه علمی متکثری است و هر جامعه ای که متکثر باشد، به طور طبیعی در آن اختلاف نظر وجود دارد و به اختلافات به عنوان پله ترقی نگاه کنند. فکر می کنم اگر دولتها این مسائل را حرمت نگاه دارند بر سرعت پیشرفت کشور چه در حوزه دین، چه در حوزه فناوریها و چه در حوزه تمدن سازی چندین برابر افزوده خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه نکته دوم که به نظر می رسد باید مورد توجه قرار گیرد حمایت جدی و همراه با سعه صدر از جریان دانش است، گفت: نمی توان با دانش و دانشمند برخورد تجاری کرد، باید دانشمندان و نهادهای توسعه دهنده دانش و تربیت چه در حوزه دین و چه در حوزه فناوری و علمی حمایت شوند. حمایتی که با انگیزه ای مثلا انگیزه های سیاسی و امثالهم عجین شوند. حمایت این مجموعه ها به همت پاسخ مثبت به خواسته های سیاسی حاکمان و دولتمردان منجر به سیاست زدگی حوزه دانش و تربیت می شود و در نتیجه کاستن توان تأثیرگذاری حوزه دانش در روند به صعود جامعه است. بنابراین مناسب است که دولتمردان از اینها حمایت کنند و هیچ چشم داشتی نداشته باشند و در این حمایتی که انجام می دهند تلاش کنند خویشتندارانه و کریمانه این امر اتفاق بیفتد که استقلال نهادهای علمی و پژوهشی و دینی خدشه دار نشود.
این محقق و نویسنده کشورمان بیان کرد: نکته سومی که به نظرم می رسد باید در این جهت مورد عنایت دولتمردان آتی باشد این است که مسأله آموزش و پرورش مسأله بسیار جدی است، خصوصا برای نظامی که در دهه عدالت و پیشرفت قرار دارد. عدالت و پیشرفتی که در آموزش و پرورش طنین می اندازد و ما پژواک آنرا در آموزش های پایه ای مشاهده نکنیم نخواهیم رسید. ما باید با تدبیر مناسب و مطالعه دقیق نسبت به آن چیزی که در آینده اتفاق خواهد افتاد و باید اتفاق بیفتد مخصوصا با توجه به سند چشم اندازی که برای کشور ترسیم شده است دقیقا در حوزه آموزش و پرورش طوری کشور را سامان دهیم به خوبی بتواند در انتهای سند چشم انداز بیست ساله به اهداف سند تأمین شود.
وی تأکید کرد: اگر بخش آموزش و پرورش، خود را نسبت به سند چشم انداز بی تعهد ببیند و آموزش در کشور همگام با این سند که میثاق ملی همه ماست قرار نگیرد، مسلم است که ضرر خواهیم کرد و بزرگترین ضرر این خواهد بود که به اهداف سند نخواهیم رسید. ممکن است دولتها با توجه به اینکه دوره چهارساله یا هشت ساله ای بیشتر سر کار نیستند، سرمایه گذاری در آموزش و پرورش را سرمایه گذاری درازمدتی بدانند که خودشان، ثمره اش را نمی بیینند و به همین دلیل ممکن است انگیزه کافی برای بعضی از دولتمردها وجود نداشته باشد اما باید بپذیریم که همه ما در این کشور خانواده ای هستیم که باید با هم و در کنار هم به اعتلای کشور چه در دوره ای که مستقیما و رأسا در حکومت هستند و چه زمانی که در حاکمیت نیست توجه کنند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: نکته چهارم در این خصوص این است که رفتار دولتمردان می تواند زحمت حوزویان و مبلغان و مروجان را دچار چالش کند. خدایی نخواسته عدم صداقت با مردم، مدارا نکردن با مردم، دادن اطلاعاتی که مطابق با واقع نیست و ایجاد سیاه نمایی و ناسپاسی راجع به زحماتی که صورت گرفته است. تلاش برای نادیده گرفتن و بی توجهی نسبت به زحمات گذشتگان و زحمات حال، کم بها قائل شدن برای تلاشهایی که صورت گرفته و ... تأثیرخود را بر رفتار اجتماعی مردم خواهد گذاشت. ما نباید این مطلب را دور از انتظار ببینیم که رفتار حاکمان حتی بیش از توصیه های دین مداران و مروجان دین در شکل گیری رفتار دینی مردم مؤثر باشد.
وی در پایان سخنانش اذعان کرد: انتظار این است که دولتمردان هم در رفتار و هم در منش و هم در نحوه برخوردشان با گذشته و تعاملشان با گروه ها و طبقات مختلف مردم و موافقین و مخالفان نه چنان شیفته موافقین شوند که بدیها را نبییند و نه چنان دور از مخالفان باشند که خوبیهای آنها را نبینند، اگر به این روایت که «حب به اشیاء انسان را کور و کر می کند» توجه کنند و مراقب باشند محبت بیش از اندازه به افراد نداشته باشند و علاقه و بریدگی شان نسبت به دیگران را مدیریت کنند، به نظر می رسد کشور ما از نظر اخلاقی در تراز یک کشور شیعی متدین خواهد بود.