به گزارش خبرگزاری مهر، اين كتاب دستاورد پژوهشي طرحي در پژوهشكده ارتباطات فرهنگي بين الملل پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است كه توسط دكتر هوشنگ نايبي، عضو هيئت علمي دانشگاه تهران و محمدحسن آغاز انجام گرفته است؛ ناظر علمي اين پژوهش دكتر سيدمجتبي رضوي طوسي و ارزياب آن دكتر عباس كشاورز شكري بوده است.
اين كتاب در هفت فصل تدوين شده است: فصل یکم به طرح سؤال اصلي اين کتاب، اهداف و اهميت آن اختصاص دارد. در فصل دوم مباني روششناسي (روش پژوهش، روش گردآوري داده ها، جامعۀ آماري، روش نمونه گيري و تعريف عملياتي متغيرها) مطرح شده است. در فصل سوم وضعيت فرهنگی و اجتماعی زرتشتيان ؛ در فصل چهارم وضعيت فرهنگی و اجتماعی ارامنه، در فصل پنجم وضعيت فرهنگی و اجتماعی آشوريان و در فصل ششم وضعيت فرهنگی و اجتماعی كليميان مورد بررسي و مطالعه قرار گرفته است.
فصل هفتم هم به مقايسه وضعيت فرهنگی و اجتماعی اقليت‌هاي ديني اختصاص دارد. با توجه به دستور دين مبين اسلام در رعايت حرمت و حفظ مودت با اهل کتاب و همچنين با عنايت به اصول متعدد قانون اساسي، اين کتاب در پي آن است كه مشخص كند منويات و مقاصد مدنظر قانون دربارۀ اقليت‌هاي ديني در ايران تا چه حد رعايت شده و اين اقليتها به لحاظ فرهنگي و اجتماعي در چه جايگاهي قرار دارند و خود را در چه جايگاهي ميبينند. به عبارت ديگر، سؤال و مسئله اصلي نوشتار حاضر اين است که وضعيت اجتماعي و فرهنگي اقليت‌هاي ديني ايران چگونه است؟ همچنین هدف اين کتاب سنجش و توصيف وضعيت فرهنگي و اجتماعي اقليت‌هاي ديني ايران و مقايسه آنها با یکدیگر است.
بررسي هاي انجام شده در اين كتاب نشان مي‌دهد در كل وضعيت فرهنگي و اجتماعي هر چهار اقليت ديني زرتشتيان، ارامنه، آشوريان و كليميان بسيار نزديك به هم است و تفاوتهاي اندكي بين آنها وجود دارد. از ديگر نتايج اين تحقيق مي توان به اين موارد اشاره كرد:
- آشوريان بيش از همه به مطالعه روزنامه و مجله مي پردازند و زرتشتيان و كليميان كمتر. در عوض كليميان بيش از همه كتاب غيردرسي مي خوانند و ارامنه كمتر از همه.
- بيشتر اقليت‌هاي ديني از وضع سلامتي و محله سكونت و ميزان آزادي مذهبي اقليتها راضي اند، اما از وضع مالي خود و وضعيت اقتصادي كشور چندان راضي نيستند. در كل رضايتمندي از ابعاد گوناگون زندگي و احساس خوشبختي در ارامنه از همه بيشتر و در آشوريان از همه كمتر است.
- گرايش به تعامل با همكيشان، همكيش بودن دوستان، همكاران يا همسايگان يا دادوستد اقتصادي در بين زرتشتيان از همه بيشتر و در بين كليميان از همه كمتر است.
- گرايش به مليت كه مبين افتخار كردن به ايراني بودن خود و تمايل نداشتن به ترك ايران است، در بين زرتشتيان بيشتر و در بين ارامنه و كليميان كمتر است.
- كليميان بيش از همه عملكرد دولت را در ايجاد امنيت در جامعه، افزايش رفاه مردم، حفظ ارزشهاي ديني و اخلاقي و حمايت از آزادي اقليت‌هاي ديني موفقيتآميز ميبينند و ارامنه كمتر از همه.
كتاب «ارزش‌ها و نگرشهاي اقليت‌هاي ديني ايران» نوشته دكتر هوشنگ نايبي و محمدحسن آغاز با همكاري پژوهشكده باقرالعلوم(ع) در شمارگان هزار نسخه با قيمت 6000 تومان وارد بازار نشر شده است.