به گزارش خبرنگار مهر، فعالیتهای قرآنی در سطح کشور و به طبع آن استان همدان گرچه قابل توجه و در بسیاری موارد بی نظیر است اما به اعتقاد کارشناسان این فعالیت باید آسیب شناسی شود چراکه آسیب شناسی فعالیت های قرآنی مانند دیگر فعالیت های اجتماعی می تواند راهگشای بهتر انجام شدن و زمینه فراگیر شدن این گونه فعالیت ها باشد.
سازمان تبلیغات اسلامی و اداره اوقاف و امور خیریه به عنوان یکی از بزرگترین متولیان امر ترویج قرآن، نقش بسزایی در گسترش فعالیت های قرآنی دارند که بر همیند که بر همین اساس در این میزگرد تلاش شده تا در گفتگو با مسئولان اداره تبلیغات اسلامی همدان و مدیر کل اوقاف و امور خیریه این استان برخی از مسائل مرتبط با این حیطه به بحث گذاشته شود.
حجت الاسلام محمدصالحی مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان همدان، حجت الاسلام احد آزادیخواه مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی استان همدان و حجت الاسلام محمد جمشیدی سرپرست تبلیغات اسلامی شهرستان همدان با حضور در دفتر خبرگزاری مهر در این میزگرد حاضر شدند.
حجت الاسلام صالحی در پاسخ به این سئوال که گفته می شود موازی کاری ها در امور قرآنی دست و پاگیر شده است، گفت: در زمینه قرآن در عمل می بینیم که ادارات فرهنگی و دینی به خوبی وارد شده اند و با وجود عمل همه این ادارات باز هم در حوزه قرآن مشکلاتی داریم حال تصور کنید اگر اداره تبلیغات اسلامی، اوقاف و ارشاد اسلامی در این زمینه کار نکند چه مشکلاتی پیش خواهد آمد؟
صالحی خاطرنشان کرد: ارشاد اسلامی، تبلیغات اسلامی و اوقاف در زمینه مباحث قرآنی مرتبط هستند و هیچ یک کم نگذاشته اند و باید بدانیم قرآن درسا و وسیع است و شاید قابل جمع شدن نباشد اما برنامه های اجرایی در یک هدف و راهبرد و یک مسیر است. ممکن است شتاب های کاری در این زمینه کم و زیاد باشد اما مسیر واحد است و در زمینه بحث مسابقات قرآنی شاهدیم که مسابقات از مرحله شهرستانی تا بین المللی برگزار می شود و این مراحل نیز تداخلی با یکدیگر ندارند چون اگر بتوانیم حتی روزی یک مسابقه هم برگزار کنیم کار قرآنی کرده ایم.
در زمینه اجرای برنامه های قرآنی در سطح شهر به واسطه بنرها نیز اطلاع رسانی می شود که بر این اساس مردم در بین برندهای مختلف تبلیغی که در طول روز با آن موجه می شوند شاهد بنرهای قرآنی نیز خواهند بود و بسیار مهم و تاثیرگذار است.
بنابراین اینگونه نیست که اوقاف، تبلیغات اسلامی یا ارشاد بخواهند از مباحث قرآنی استفاده آماری کنند چراکه هدف اصلی اوقاف در مباحث قرآنی برگزاری منسجم مسابقات قرآنی است.
حجت الاسلام صالحی در خصوص میزان موفقیت امور پژوهشی قرآنی در وقف اظهار داشت: با توجه به اهمیت و ارزش پژوهش در زمینه‌های مختلف به خصوص زمینه‌های قرآنی، فرهنگی و دینی و کمبود وقف در این زمینه نیازمند توجه واقفان به این مهم هستیم چراکه پژوهش رهاوردی در راستای بارور کردن و ارائه راهکار در زمینه پیشبرد اهداف است که تعالی جامعه را موجب می شود.
وی افزود: پویایی هر جامعه در گرو توجه به علم، دانش آموزی و پژوهش همه جانبه است. پژوهش در همه ابعاد و زوایا سبب می‌شود همگامی منسجمی در طبقات مختلف جامعه شکل گیرد که این روند به نوبه خود موجب بارور شدن کشور می‌شود. با توجه به نیازهای روز جامعه و تغییر نیازها در حال حاضر احساس می‌شود موقوفات و نیات واقفان خیراندیش باید به سمت وقف‌هایی با نیت پژوهش، فعالیتهای علمی با رویکرد دینی و قرآنی سوق داده شود.
مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی استان همدان در ادامه در خصوص برنامه ریزیهای سازمان تبلیغات اسلامی همدان بر ترویج فعالیت های قرآنی و موازی کاری های احتمالی گفت: هر کدام از دستگاه های فرهنگی فعالیت مشخصی در زمینه مباحث قرانی دارند و طبق قانون درست است که موضوع عام یکی است اما موضوعات خاص را کاملا تفکیک کرده اند مثلا بحث مسابقات قرآنی همه دستگاه های دولتی اگر کمترین تاملی داشته باشند می دانند که به جز سازمان اوقاف هیچ نهاد دیگری متولی مسابقات استاندارد ملی و بین المللی قرآنی نیست.
حجت الاسلام آزادیخواه کار سازمان تبیلغات اسلامی و سازمان دارالقرآن که زیرمجموعه سازمان تبلیغات است نظارت بر چاپ قرآن، نشر آن و ترجمه های قرآنی، آموزش های عمومی و آموزش های تخصصی و صدور گواهی های قرآن است و امروز در بحث صدور گواهی های قرآنی تنها دارالقرآن کریم می تواند وارد شود.
وی افزود: کار آموزش و پرورش در حوزه فرزندان و افرادی که در حال تحصیل هستند، است بنابراین تداخلی در برنامه های سازمانی اوقاف و تبلیغات اسلامی ایجاد نمی شود.
این مسئول ادامه داد: رفاقت و صمیمیتی که امروز بین مسئولان و متولیان فرهنگی در استان همدان حاکم است خوشبختانه این مباحث حل شده است. قبول داریم که دستگاه های متولی قرآن در جامعه زیاد هستند و باید در یک قرارگاهی مهندسی شوند و در این راستا تقسیم کار شود کمااینکه قانون نیز برای آنها تقسیم کار کرده است و برنامه ها باید مشخص و مدیریت شود و خروجی مطلوب خود را نشان دهد که این هدف به دست نمی آید مگر در شورای قرآنی استان همدان.
حجت الاسلام آزادیخواه در خصوص توقف برگزاری شورای عالی قرآن گفت: در شورای قرآنی استان همدان کارهای مهمی در سال های قبل انجام شد اما مدتی است که با توجه به اینکه مشغله هایی برای مسئولان نهادی استان همدان وجود داشته این شورا متوقف شده است
وی تاکید کرد: اگر با نگاه فرهنگی استاندار شورای قرآن مجددا فعال شود در استان طبیعتا این بحث رفع خواهد شد و ما می توانیم مرتبط تر این کارها را با سایر دستگاه های فرهنگی انجام دهیم و در شورا تقسیم کار انجام شود و نظارت بر برنامه ها انجام شود تا خروجی مطلوب رقم بخورد.
این مسئول یادآور شد: مدت بسیار زیادی است که شورای قرآن استان همدان برگزار نشده است در حالیکه نهادهای بالادستی اصلی ترین دستورالعمل ها هستند و می توانند مصوبات را داشته باشند که یکی از این نهادهای بالادستی همین شورای قرآن است همدان است.
شورای فرهنگ عمومی، شورای ایثار و شهادت در استان همدان به خوبی فعال شده اما متاسفانه شورای قرآن استان همدان فعال نیست و قابلیت ارتقا دارد.
در ادامه سرپرست تبلیغات اسلامی شهرستان همدان در خصوص فعالیت های قرآنی انجام شده در همدان عنوان کرد: در بحث مسائل قراني شهرستان همدان داراي 18 موسسه قراني و 10 خانه خانه قرآن است و يكي از برنامه هايي که به جد پيگيري مي شود بحث اضافه كردن خانه هاي قرآني در روستا ها و بخش هاي قرآني به خصوص در بخش قهاوند و شراء است.
حجت الاسلام جمشیدی گفت: خوشبختانه با رايزني هاي كه انجام گرفته چندين خانه قرآني در دست ثبت و شروع به كار است. همچنين در محلات حاشيه شهر همدان نيز بحث راه اندازی خانه هاي قرآني و موسسات قرآني به طور جدي پيگيري مي شود.
حجت الاسلام جمشیدی در خصوص دسترسی راحت تر شهروندان به خانه های قرآنی یادآور شد: سعي مي كنيم كه فرآيند ها را كوتاه كنيم و به صورتي كه مردم بتوانند در بحث قرآني و دسترسي به خانه هاي قرآني راحتر عمل كنند. با توجه به نزديكي ماه مبارك رمضان نيز ثبت خانه هاي قرآني در دستور كار اداره تبليغات اسلامي شهرستان همدان قرار دارد.
حجت الاسلام جمشیدی در خصوص نحوه فعالیت های خانه های قرآنی افزود: در هر موسسه قراني چندين كلاس درس و آموزش قرآن وجود دارد كه در هر كدام از اين كلاسها در هر دوره مي توان 100 نفر را آموزش داد. در خانه هاي قرآني در روستا ها نيز روحانيون مستقر در خانه هاي قرآني و يا روحانيون اعزامي كلاسها و جلسات متعددي را براي آموزش قرآن آموزان برگزار كرده كه اين فعاليت ها در ماه رمضان افزايش مي يابد.
قرآن بزرگترين كتاب تربيت افراد جامعه است و اين دوره‌ها برای سنين چهار سال به بالا و ويژه خواهران و برادران بوده و شركت برای عموم آزاد است.
حجت الاسلام جمشیدی در زمینه آموزشهای این مراکز یادآور شد: از جمله آموزش هاي قرآني انجام شده در اين موسسات مي توان به حفظ و قرائت قرآن، آموزش ترتيل و تجويد و تفسير قرآن براي قرآن آموزان اشاره كرد و هر موسسه بيش از 150 قرآن‌آموز را تحت پوشش قرار می دهد. اهداف اين موسسات قرآنی آشنايی با قرآن كريم به عنوان كلام الهی و كتاب آسمانی، تقويت انس و علاقه به قرآن كريم و يادگيری آن و آشنايی با مفهوم برخی از پيام‌های قرآن است.
این مسئول ادامه داد: قرآن روش درست زيستن را به انسان می‌آموزد و برنامه‌ای را كه در برگيرنده تمام ابعاد زندگی انسان و تضمين‌كننده سعادت فردی، اجتماعی، دنيوی و اخروی اوست ارائه می‌دهد و به ميزانی كه انسان آموزه‌ها و دستورات قرآن را در زندگی به كار ببندد موفقيت كسب خواهد كرد اما هر اندازه از قرآن فاصله بگيرد، دچار خسارت و ضرر خواهد شد.
حجت الاسلام احد آزادیخواه در خصوص ترویج فعالیتهای قرآنی در همدان اظهار داشت: در مباحث قرآنی کشور خیزش قابل اعتنایی در چند سال اخیر در مباحث مختلف هم در سطح آموزش عمومی هم تخصصی و هم پژوهش های قرآنی صورت گرفته و به تبع آن استان همدان نیز به عنوان یکی از مدعیان فرهنگ و آموزه های قرآنی در کشور توانمندی های بالقوه خود را توانسته در چند سال اخیر بالفعل کند و فرهنگ قرآنی را به جامعه سرایت دهد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان همدان امروز ما با یک جامعه قرآنی مواجه هستیم و خانواده هایی که فرزندان خودشان را به سمت آموزش سوق می دهند از سال های قبل از شروع دبستان عموما به دنبال مراکز قرآنی هستند و وجود مراکز حفظ و آموزش و مراکز آموزشی مرتبط با قرآنی در شهر و استان همدان محسوس است.
حجت الاسلام احد آزادیخواه: در همدان معدود افرادی را داشتیم در دهه های قبل مثل "حاج آقا مسکین" که جلسات جاندار و قوی قرآنی برگزار می کرد و انصافا هر چه سرمایه قرآنی داریم مدیون این افراد هستیم.
این مسئول تاکید کرد: محافل قرآنی که بزرگان ما برگزار و شاگردان خوبی در این حوزه تربیت می کردند خیلی معدود بود اما به لحاظ کمی اصلا قابلیت احصا نداشت که امروز به برکت همان محافل کیفی با مراکز، موسسات و خانه های قرآنی در سطح استان که در مجموعه سازمان تبلیغات اسلامی و دارالقرآن تعریف می شود، مواجهیم.
حجت الاسلام احد آزادیخواه عنوان کرد: 150 مرکز فعال قرآنی در سطح استان همدان وجود دارد که چهار سال پیش یک سوم این مراکز را داشتیم و اکنون این مراکز فعال بوده و کار قرآنی انجام می دهند.
وی تاکید کرد: برنامه هایی در حوزه های مختلف از جمله در سطح مدارس و آموزش و پرورش برای معلمان و مربیان پرورشی برگزار می شود و دوره های بازآموزی برای دانش افزایی قرآنی مربیان در سطح استان در حال انجام است که بی بدیل بوده است.
این مسئول یادآور شد: تجمیع مربیان و حفاظ و متخصصان امور قرآنی در قالب یک سازمان مردم نهاد مستقل نیز امسال سال دوم خود را می گذراند و توانسته برکات خوبی داشته باشد. همه متخصصان امور قرآنی هر چند گاهی در قالب یک تشکل قرآنی جمع شود و برنامه های خود را جرح و تعدیل و نیازمندی های خود را احصا می کنند که نمونه این کارها در جزءخوانی قرآن برای دومین سال در استان شاهد بودیم
آزادیخواه گفت: پژوهش های قرآنی در سطح دانشگاه ها و حوزه های علمیه و رشته تفسیر و علوم قرآن در مقطع کارشناسی ارشد حوزه علمیه تجربه ای کاملا ابتکاری و دست نخورده است.
حجت الاسلام صالحی در خصوص برنامه های قرآنی اوقاف و امور خیریه اظهار داشت: در زمینه مباحث قرآنی ادارات فرهنگی وظایف خاصی دارند اما در این زمینه رسمی ترین مسابقات از مرحله شهرستانی تا بین المللی مربوط به اوقاف است و هر ساله نیز برگزار می شود.
مدیرکل اداره اوقاف و امور خیریه استان همدان اضافه کرد: شاید در سال های قبل این مسابقات در سال دو سه هزار نفر شرکت کننده داشت اما در سال 90 حدود 10 هزار نفر و سال 91 نیز حدود 30 هزار نفر در این مسابقات شرکت کردند و هدفگذاری ما برای سال 92 نیز بالاتر از 100 هزار نفر است. از دیگر وظایف سازمانی اوقاف اجرای برنامه های قرآنی در مناسبت هایی چون رمضان است که در این زمینه از قاریان بین المللی و مصری نیز بهره گرفته می شود.
به گفته وی، شاهکار سازمان اوقاف در سال گذشته طرح تربیت حافظان قرآن کریم است که تعهدی سازمانی است و سالیانه نیز سهمیه بندی خواهد شد.
حجت الاسلام صالحی همچنین عنوان کرد: سهمیه استان همدان در سال گذشته تربیت پنج هزارو 650 نفر حافظ قرآن بود در مرحله ثبت نام 98 درصد از این تعداد را ثبت نام کردیم و هرچه در این راستا گام برداریم بازهم حق مطلب را ادا نکرده ایم چون خیلی از موارد برخوردها، عمل ها و عکس العمل ها با آنچیزی که قرآن از ما انتظار دارد، یکی نیست. با این تفسیر پرواضح است که هر چه محافل انس را بیشتر کنیم ثمره و برکتش در خود جامعه نمود پیدا کند و می طلبد تمام دستگاه های فرهنگی استان همدان همپا و همراه با یکدیگر بیش از این در این راستا فعالیت کنند.
_________
گزارش از: زهرا مرادوند - پروین قادری دانشمند
عکس: زهرا ذوالفقاری