محمد كايا، رايزن فرهنگي تركيه در ايران، در گفتگو با خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر"، در ابتداي سخنانش با اشاره به اين مطلب كه رايزني فرهنگي تركيه در تهران موسسه تازه تاسيسي است و در نظر دارد اهداف خود را بسيار گسترده نمايد اظهار داشت : ما اگرچه از روابط دوجانبه بسيار طولاني برخوردار هستيم به طوري كه از قرن هفدهم به بعد مرزهاي ما تغييري نكرده است اما هدف ما نزديك كردن مردم تركيه و ايران در بهترين سطح است. ما قصد داريم روابطمان را تا سطوح عالي گسترش داده به نحوي كه بتوانيم در توريسم، تجارت و مسايل گسترده فرهنگي روابط حسنه اي داشته باشيم.
رايزن فرهنگي تركيه در ايران در ادامه با اشاره به سخن رايزن فرهنگي ايران در آنكارا كه ايران را همواره پشتيبان تركيه مي داند گفت : ما هم همواره ايران را پشتيبان و حامي خود در كليه مسائل خصوصا در جهان اسلامي مي دانيم.
وي ايران و تركيه را دو كشوري كه نقش مهمي در جهان اسلام ايفا مي كنند ارزيابي كرد و اظهار داشت : چندي پيش كه در كنفرانس توريسم و جهان اسلام كه با حمايت سازمان كنفرانس اسلامي برگزار شده بود ايران و تركيه را به دو كشوري كه همانند قطار كه دائما در رفت آمد هستند تشبيه كرديم. ما به عنوان رايزن فرهنگي تركيه در ايران وظيفه داريم كه توريستهاي بيشتري را در سطوح مختلف دانشگاهي، علمي، فرهنگي و هنري به تركيه بفرستيم تا با فرهنگ تركيه بيشتر آشنا شوند و اين در حالي است كه رايزن فرهنگي ايران در تركيه هم، چنين كاركردي را براي خود در نظر دارد. طبيعتا با ارتباطات گسترده اي كه ميان دو كشور برگزار مي شود ما مي توانيم در جهان نه تنها نقش محوري ايفا كنيم بلكه مي توانيم در سطوح مختلف علمي و فرهنگي هم با يكديگر تعامل داشته باشيم و بدين ترتيب احساس غربت نزد هر دو كشور كاهش و از بين برود.
محمد كايا در پاسخ به پرسش خبرنگار "مهر" كه در جهت برگزاري نشستها و دعوت از استادان تركيه جهت تبادل آراء و انديشه هاي خود در زمينه هايي مانند : جهان اسلام، اسلام و غرب، گفتگوي اديان و فرهنگها چه برنامه هايي در نظر داريد اظهار داشت : ما در اين زمينه كمتر تلاش كرده ايم. اميدواريم در آينده اي نه چندان دور بتوانيم در اين موارد از ظرفيتهاي موجود در دو كشور بيشتر استفاده كنيم. فعاليت ما فعلا بيشتر در مورد هنر، صنايع دستي، موسيقي صوفيانه و اصيل است.
وي خاطر نشان كرد : از آنجا كه در ايران ما شاهد برگزاري انتخابات رياست جمهوري بوديم لذا در نظر داريم كليه فعاليتهاي بنيادي را در سطوحي كه مطرح كرديد پس از استقرار رئيس جمهور جديد و انتخاب وزاري خارجه و فرهنگ گسترش دهيم.
رايزن فرهنگي تركيه در تهران با اشاره به سيستم حاكميت لائيك و جدايي دين و سياست در تركيه نيز گفت : فعاليتهاي مذهبي در تركيه كاملا مستقل عمل مي كند و فرقي بين مذاهب شيعي، سني، علوي و مسيحيت نيست و آنها آزادانه عمل مي كنند. چرا كه ما اين گونه مسائل را امري شخصي و انساني مي دانيم. فعاليت هاي ما در زمينه اديان و مذاهب بر عهده سازمان ديانت در تركيه است و آنها در اين زمينه تلاش مي كنند. همچنين موسسات خصوصي و نهادهاي فرهنگي در اين زمينه نيز فعال اند، اين مسائل چندان دولتي نيستند. فعاليت مسيونرها و علويان در تركيه نيز تحت قانون است و اگر مسايل غير مشروع و غير قانوني گسترش يابد قطعا هر كشوري با آن برخورد مي كند.
محمد كايا با تاكيد بر اين مطلب كه ما به روابط حسنه بين دو كشور اهميت مي دهيم و در نظر نداريم مسائلي را كه دو كشور در آن حساس هستند را پيگيري نماييم گفت : اين گونه عملكردها روابط ما را مخدوش مي كند.
وي با اشاره به برنامه هاي فرهنگي در آينده به بر گزاري همايش " ياد شهريار" اشاره كرد و گفت : اين همايش در پاييز امسال در تركيه از سوي موسسه فرهنگ و تاريخ آتاتورك برگزار مي شود. چرا كه شهريار يك شخصيت ادبي و فرهنگي برجسته اي است. از استادان ايراني نيز قطعا در اين همايش دعوت خواهيم كرد. همچنين اولين نمايشگاه توريسم در قالب كشورهاي سازمان كنفرانس اسلامي اواخر آذر ماه (نوامبر) در تركيه برگزار مي شود.
محمد كايا يكي ديگر از اهداف گسترش روابط فرهنگي ميان ايران و تركيه را اجراي پروژه بين المللي تدا (TEDA) عنوان كرد. وي گفت در اين پروژه در نظر داريم آثار نويسندگان برجسته دنيا را ترجمه كنيم. اين طرح در قالب امضاء همكاري ميان ايران و تركيه واقع شده است. لذا مهمترين آثار برجسته دو كشور ايران و تركيه به زبان فارسي و تركي ترجمه مي شود. پروژه تدا به نشر و مسائل نوشتاري كمك مي كند. اگر چه ايرانيان با برخي از آثار نويسندگان تركيه مانند ياشار كمال و سماوي ايجي كه به فارسي ترجمه شده اند آشنايي دارند.
وي همچنين با اشاره به دو روشنفكر ايراني، سيد حسين نصر و داريوش شايگان گفت : من تا حدودي با بيوگرافي علمي دكتر نصر آشنايي دارم. در كشور من علاقه خاصي به ايشان در جريان است و من معتقدم كه اين گونه انسانها موجبات انتقادهاي سازنده در جهت پيشرفت را فراهم مي آورند.
رايزن فرهنگي تركيه در تهران كه دانش آموخته زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه استانبول است، در پايان سخنانش نسبت به اهميت و تاثير گذاري رسانه در تعامل فرهنگي ميان كشورها اظهار داشت : رسانه ها يكي از مهمترين وسايل دنياي مدرن اند كه مي توانند روابط فرهنگي ميان دو كشور را در بهترين سطح قرار داده و اهداف بلندي را براي كشورهاي متبوع خويش محقق سازند. به عبارت ديگر ، رسانه تنها وسيله اي است كه اخبار و اطلاعات را يه سريعترين نحو ممكن به سراسر دنيا و براي مخاطبان گوناگون ارسال مي كند. به همين دليل هدف رايزني فرهنگي تركيه در ايران تعامل مناسب و ايجاد بسترهاي گفتگويي با رسانه هاست .