پژوهشگران دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان با بررسی و شناخت پتانسیل محوری نوعی ابزار آزمایشگاهی توانستند ‏امکان بررسی خواص مکانیکی سلول‌های ‏زیستی را در کشور فراهم کردند.

به گزارش خبرگزاری مهر، در محیط آزمایشگاهی می‌توان با استفاده از خواص ویژه لیزر، سلولی را بدون تماس فیزیکی با آن حرکت داد این امر با استفاده از ابزاری با نام انبرک‌های نوری انجام می‌شود. این ابزار از پرتو های لیزر به منظور تولید نیروهای پیکو نیوتنی که برای جابجایی مواد در ابعاد میکرو کافی است، بهره می‌گیرند.

استفاده از انبرک نوری برای نیروسنجی اجسامی در ابعاد نانو متری برای محققان در زمینه‌های مختلف از جمله علوم ‏زیستی، می‌تواند جذاب باشد. به کار بردن انبرک نوری در این زمینه مستلزم شناخت درست و جامع از پتانسیل آن است.

از این رو ‏محققان دانشگاه تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان در تحقیقاتی به شناخت و انبرک نوری پرداختند. هدف اصلی این پروژه بررسی و شناخت پتانسیل محور انبرک نوری و فراهم کردن امکان استفاده از آن در آزمایش‏‌های نیروسنجی همانند کشش ‏DNA‏ و بررسی خواص مکانیکی سلول‌های زیستی بوده است.

برای این منظور ابتدا تصویر خروجی از میکروسکوپ را با استفاده از چینش خاصی از ‏عدسی‌ها و دوربین به اندازه مورد نیاز بزرگ‌نمایی شد و تصویر ایجاد شده بر روی دوربین از طریق یک برنامه پردازش ‏تصویر  نوشته شده تحلیل می‌شد و نتایج آن روی سیستم ثبت ‌شد.

خروجی ‏برنامه مکان ذره بر حسب پیکسل بود که با توجه به نتایج مراحل درجه‌بندی پیکسل در نهایت مکان ذره در هر لحظه بر ‏حسب نانومتر به دست می‌آمد.

این محققان در بررسی‌های خود، به جای استفاده ازفوتودیود چهارتایی (وسیله معمول برای اندازه‌گیری مکان ذره در تله ‏نوری) برای مکانیابی نانومتری ذره از ابزارهای بزرگنمایی تصویر و تصویربرداری با سرعت بالا استفاده کردند.‏

از کاربردهای این ابزار می‌توان به نیروسنجی در آزمایش‌هایی با محیط سیال و در ابعاد میکرو-‏نانومتری و بررسی و شناخت خواص مکانیکی سلول‌های زیستی اشاره کرد.