به گزارش خبرنگار مهر در شيراز، وقتي از ازدواج هاي فاميلي و خانوادگي صحبت مي شود همگان در ابتدا به ازدواج انسانها فكر مي كنند كه همواره پزشكان تاكيد دارند كه احتمال اختلالات ژنتيكي را در فرزندان اين زوجها بيشتر مي كند.
اما اين روزها گوزنهاي زرد ايراني نيز با خطر ازدواج فاميلي مواجه هستند، خطري كه از محدوديت زيستگاه آنها نشات گرفته است.
محدوديت زيستگاه و نگهداري آنها در شرايط اسارت به عقيده كارشناسان امر باعث ايجاد مشكلاتي ازجمله احتمال بيماريهاي ژنتيكي در نسلهاي آينده اين گونه محافظت شده خواهد شد ضمن اينكه اين مناطق به خاطر اينكه پوشش گياهي متنوعي ندارند براي تغذيه گوزنها نيز چندان مناسب نيست.
يك كارشناس حوزه محيط زيست در استان فارس در گفتگو با خبرنگار مهر با بيان اينكه گوزن زرد ايراني از گونه هاي در خطر انقراض اين استان است، گفت: اين گونه از گونه هاي منحصر به فرد ايران است كه در زيستگاه هاي محدودي كه محصور شده وجود دارد.
علمدار علمداري گفت: تا حدود يك قرن پيش گوزن زرد پراكندگي زيادي در حوزه زاگرس در ايران، عراق، سوريه و فلسطين داشت اما در حال حاضر شرايط تغيير كرده و اين گونه از جمله گونه هاي در خطر انقراض به شمار مي رود.
وي ادامه داد: شرايط از بين رفتن گوزن زرد ايراني به گونه اي پيش رفت كه حدود 60 سال قبل احساس مي شد كه اين گونه كاملا از بين رفته اما ناگهان در جنگلهاي دز كرخه خوزستان مشاهده شد.
اين كارشناس حوزه محيط زيست استان فارس اظهار داشت: پس از مشاهده اين گونه در خوزستان براي حفاظت و نگهداري از آن تعدادي از آنها را زنده گيري كرده و به جنگلي در ساري منتقل كردند و بعد از آن از ساري به عنوان مخزن حفظ گونه ياد مي شود.
وي بيان كرد: پس از بهبود شرايط افزايش اين گونه، تعدادي از گوزنهاي زرد ايراني در ساري زنده گيري و به جزيره اي اطراف درياچه اروميه منتقل شدند در اين ميان در سال 72 نيز تعداد 16 راس گوزن از ساري نيز به منطقه ميانكتل فسا انتقال يافت.
علمداري با بيان اينكه اين گوزنها در منطقه ميانكتل فسا در حدود 100 هكتار فنس كشي نگهداري شده اند، افزود: با توجه به تنوع زيستي بسيار بالا در منطقه ميانكتل فسا حفاظت و نگهداري از گوزن زرد در اين منطقه مطلوب بود اما آن مسئله اي كه هم اكنون از اهميت زيادي برخوردار است مربوط به اين است كه در هيچ كجاي دنيا اين گونه ها در منطقه محصور كه بيشتر به باغ وحش شبيه است نگهداري نمي شود.
وي با تاكيد بر اينكه بايد به منظور نگهداري اين گونه منحصر به فرد در يك زيستگاه بزرگ اقدام شود، اظهار داشت: در حال حاضر شرايط به گونه اي است كه احساس مي شود كه اين گونه ها در حال اسارت هستند از اين رو بايد محيط بزرگ و امني براي گوزن زرد ايراني در نظر گرفته شود.
وي با بيان اينكه بايد با ايجاد يك زيستگاه امن بزرگ اقدام شود، اظهار داشت: مي توان با ايجاد و احياي يك زيستگاه بزرگ در زاگرس براي گونه گوزن زرد ايراني اقدام كرد زيرا اين گونه يك سرمايه بزرگ ملي است.
اين كارشناس حوزه محيط زيست در استان فارس با اشاره به اينكه بايد از اين سرمايه براي جذب گردشگر نيز استفاده كرد، گفت: نگهداري اين گونه در محيطي محصور و در اسارت مي تواند در از بين رفتن آنها موثر باشد كه در اين راستا بايد اقداماتي انجام شود.
علمداري به گوشه اي از مشكلات اين گونه در منطقه اي محصور اشاره كرد و افزود: يكي از مسائل مورد توجه اين است كه با توجه به اينكه گوزن زرد ايراني ميانكتل در منطقه اي محصور نگهداري مي شود تنوع گونه هاي گياهي در منطقه محدود است كه در اين راستا تغذيه آن را با مشكل روبه رو مي كند.
وي با بيان اينكه امكان خروج از منطقه براي اين گونه در ميانكتل وجود ندارد، ادامه داد: يكي ديگر از مشكلات مربوط به جفت گيري آنهاست زيرا ازدواجهاي اين گونه ها فاميلي مي شود و اين امر سبب مي شود كه نسلهاي آينده در مقابل بيماريها از جمله بيماريهاي ژنتيكي آسيب پذير باشند.
اين كارشناس حوزه محيط زيست در استان فارس ادامه داد: در اين راستا تداخل جنسي براي اينگونه ها به وجود مي آيد كه در آينده مي تواند مشكل آفرين باشد.
وي با اشاره به اينكه اين گونه ها نسبت به بيماريها و حوادث مقاوم نيستند، گفت: در اين خصوص بايد يك زيستگاه بالاي 100 هكتار براي انتقال اين گونه هاي امن شود تا گوزنها به آن منطقه منتقل شوند كه اين امر در شادابي و سلامت نسلهاي آينده تاثيرگذار است.
علمداري با بيان اينكه تعدادي از اين گونه ازميانكتل به منطقه ارسنجان منتقل شده اند، افزود: با توجه به اينكه اين گونه در منطقه محصور شده هستند، امكان افزايش جمعيت آن نيز با مشكلاتي روبه روست در صورتيكه مي توان با اينگونه اقدامات نسبت به نگهداري و حفاظت از اين گونه اقدام كرد.
..........................
گزارش: ه‍ژير فتحي