به گزارش خبرنگار مهر، ناصر حاجیان جمعه شب در چهارمین همایش جغرافیدانان پژوهشگاه شاخص پژوه که در محل پژوهشگاه مهندسی بحرانهای طبیعی شاخص پژوه در دانشگاه اصفهان برگزار شد افزود: از لحاظ زیست محیطی زنده بودن تلابها مهم است و تالاب گاوخونی به 200 میلیون متر مکعب آب نیاز دارد.
وی اظهار داشت: پیش بینی میشود ریزگردها در اثر خشک شدن این تالاب به اصفهان بیایند و اصفهان با مشکل ریزگردها روبرو شود.
حاجیان با اشاره به لزوم رعایت حق آبه حق آبه داران زاینده رود بیان داشت: حق آبه مربوط به زمین است و مربوط به شخص نیست و از لحاظ قانونی نیز مالکیت دارد و حدود 1.2 میلیارد حق آبه کشاورزان را نمیتوان برای جاهای دیگر استفاده کرد چون از لحاظ قانونی به رسمیت شناخته شده است.
به گزارش مهر حاجیان در بخش دیگری از سخنان خود به دلایل خشک شدن زاینده رود پرداخت و بیان داشت: بدیهی است شرایط داخل یک حوضه آبریز از منظر آب و خاک متفاوت است و بخش های بالادست حوضهای ابریز که اغلب مرتفع هستند دارای پتانسیل نزولات جوی و استحصال آب بیشتری بوده ولی پتانسیل خاک و شرایط رشد گیاه کمتری دارند و شرایط پائین دست حوضه بالعکس لذا حوزه آبریز رودخانه زاینده رود نیز از این قانون مستثنا نبوده و محدودههای سرچشمه آن دارای پتانسیل نزولات جوی بیشتر و شرایط کشت و زرع کمتر و بالعکس در بخشهای پایین دست آن شیبها کمتر و پتانسیل خاک و رشد در آن بیشتر است.
وی بیان داشت: بر همین اساس و با توجه به پتانسیل آب تجدیدپذیر حوزه (حدود2.4 میلیارد متر مکعب آب در سال) توسعه پایدار حوضه شکل گرفته و شهرهای در طول مسیر رودخانه احداث گردیده است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در سالهای اخیر به دلیل برداشت بیش از حد آب رودخانه برای کاربریهای مختلف از قبیل شرب، صنعت و کشاورزی و برداشت از چاههای حریمی، شاهد اختلال در توازن منابع و مصارف آب رودخانه دائمی زاینده رود بودهایم که مسئله فوق باعث خشک شدن زاینده رود شدهاست.
حاجیان در ادامه سخنان خود به دلایل کمبود آب در حوزه زاینده رود نیز اشاره کرد و گفت: محدود بودن پتانسیل آب تجدیدپذیر چانچه به طور متوسط کل نزولات جوی سالانه در حوضه حدود هفت تا هشت میلیارد متر مکعب است که از این میزان در هر سال حدود 2 الی 2.5 میلیارد متر ملعب آب قابل استحصال است.
وی همچنین افزایش مصرف آب شرب را با توجه به افزایش جمعیت از دیگر دلایل کمبود آب در حوضه زاینده رود دانست و بیان کرد: افزایش مصرف سالانه آب نعت و انتقال آب به خارج از شهرهای حوزه از قبیل یزد، کاشان، نائین و... در مجموع رقمی بیش از یک میلیارد متر مکعب را شامل میشود.
این استاد دانشگاه در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه مجموع دلایل فوق سبب شده است که سطح زیر کشت در حوضه زاینده رود کاش یابد بیان داشت: کاهش سطح زیر کشت سبب میشود تا زمینهایی که پیشتر کشت میشده و تولید اکسیژن میکرده است اکنون تولید اکسیژن آن کمتر شود و این زمینها نیز تبدیل به کویر شود.
حاجیان بیان داشت: لذا با در نظر گرفتن کاهش سطح زیر کشت فوق مشکلات زیست محیطی زیادی را به همراه داشته است و دلیل نیاز به تولید اکسیژن در حوزه و کنترل شرایط زیست محیطی، اب را نمیتوان به بخشهای صنعتی که خود آلودگی تولید میکند اختصاص داد.
این استاد دانشگاه در ادامه سخنان خود تاکید کرد: حفظ تالابها به خصوص تالاب ثبت جهانی شده گاوخونی از نظر ثبت قوانین زیست محیطی امری الزامی است و حتی در مطالعات احداث سدها در مناطقی که تالاب در پایین دست آنها وجود دارد بر اساس استانداردهای موجود حفظ تالاب از اهمیت تعیین کنندهای برخوردار است.
حاجیان تاکید کرد: بر همین اساس مطالعات مورد نیاز انجام میشود و به دنبال آن حق آبه تالاب محاسبه میشود.