خرم آباد - خبرگزاری مهر: نامش "هشتاد پهلو" است، رگه هایی که پهلوهای آن را از هم مجزا می کند زیبایی خارق العاده ای به این کوه بخشیده است؛ زادگاه مرتفع ترین آبشار لرستان که این روزها زخم های زیادی بر پهلوهایش خودنمایی می کند.

به گزارش خبرنگار مهر، روایت "هشتاد پهلو"، روایت تاریخ دیار خرم آباد است، روایت جغرافیایی که با نام و برکات هشتادپهلو گره خورده است و حال حمایت از این داشته مهم و حیاتی نیازمند همت متولیان است.

طبیعت بکر و منحصر به فرد هشتاد پهلو با مساحتی بالغ بر سه هزار هکتار در جنوب غربی خرم آباد واقع شده است، منطقه ای که برای مرکز لرستان نقش حیاتی را ایفا می کند. حداقل ارتفاع در این منطقه هزار متر و حداکثر ارتفاع دو هزار و 800 متر از سطح دریاست.

با این اوصاف زیبایی ها و اهمیت منطقه هشتادپهلو تنها در این جملات خلاصه نمی شود چرا که در این قطعه از طبیعت لرستان حیات بی بدیلی از گونه های مختلف گیاهی و جانوری در جریان است.

هشتادپهلو؛ زادگاه بلندترین آبشار لرستان

حیات گونه های مختلف جانوری، گیاهان دارویی منحصر به فرد، منابع آبی ذی قیمت، دیوار حفاظتی شهر خرم آباد و ... تنها بخشی از اهمیت این منطقه بکر و استراتژیک است.

این در حالیست که به لحاظ اکوتوریسم نیز این منطقه دارای اهمیت زیادی برای مرکز لرستان است. منطقه هشتادپهلو طبیعتی است که در آن می توان هم آبشار یافت و هم کوه های سر به فلک کشیده ای که در این فصل سال خنکی را به طبیعت گردان هدیه می کنند.

لرستان سرزمین آبشارهای بی نظیر است اما در این بین آبشار معروف تاف (نوژیان) که یکی از بلندترین آبشارهای کشور - معروف به انجل ایران - محسوب می شود در ۵۱ کیلومتری جنوب شرقی خرم آباد و در قلب منطقه هشتادپهلو قرار گرفته و مثل رگ جوشانی در غرب کشور، به این منطقه تازگی و طراوت می بخشد.

آبشار تاف جایی در ارتفاع ۹۵ متری زمین قرار گرفته است و به نوعی یادگاری از روزگاران کهن لرستان است و درست به همین دلیل است که به این نام خوانده می شود.

گردشگاه جنگلی نوژیان در بالای کوه تاف و در منطقه هشتادپهلو مامن و رویشگاه انواع گیاهان دارویی است که طبیعت بکر این منطقه در کنار وجود آبشار زیبای نوژیان تکمیل کرده است.

در طول سال و به ویژه فصل پرآبی آبشار نوژیان بسیاری از مردم برای تماشای این آبشار زیبا و برای جمع آوری گیاهان دارویی به این ناحیه می روند و اوقات فراغت خود را در آنجا سپری می کنند.

محافظ شهر خرم آباد چشم به راه حفاظت

با همه اوصاف شمرده شده برای منطقه هشتادپهلوی خرم آباد متاسفانه سالهاست ارتقا سطح حفاظت این منطقه در میان متولیان پاسکاری می شود تا مهم ترین عنصر در پایداری شهر خرم آباد همچنان از گزند تهدیدهای مختلف انسانی و طبیعی در امان نماند.

روایت کبک هایی که هر ساله در کنار چشمه تشنه جان می دهند، روایت همین هشتادپهلو است و گونه هایی که به دست سودجویان از صحنه این زیستگاه منحصر به فرد محو می شوند.

این در حالیست که عدم حفاظت جدی از منطقه منجر به وقوع آتش سوزی های متعدد، شکار گونه های منحصر به فرد جانوری منطقه، تخریب جنگلها و مراتع و مشکلات متعدد دیگر شده است؛ تا سالها پیش موضوع ارتقا سطح حفاظت این منطقه در دستور کار متولیان قرار گیرد.

این در حالیست که علی رغم آماده بودن طرح تبدیل منطقه هشتاد پهلو به منطقه حفاظت شده و آمادگی سازمان حفاظت محیط زیست همچنان متولیان امر در منابع طبیعی استان همکاری جدی در این زمینه ندارند.

حفاظت از داشته های طبیعی هشتادپهلو حیاتی است

یک کارشناس ارشد محیط زیست در این رابطه می گوید: با توجه به قرارگیری شهرستان خرم آباد در یک موقیعت خاص اقلیمی باید برای حفاظت از پایداری های زیستی مناطقی همچون هشتاد پهلو که یک منطقه استراتژیک زیستی محسوب می شود برنامه جدی در دستور کار متولیان باشد.

محسن تیزهوش معتقد است که یکی از شاخص های مهم و تاثیرگذار در حفظ پایداری های زیستی این شهرستان منطقه راهبردی هشتادپهلو است، عنوان کرد: این منطقه از لحاظ پوشش جنگلی و مرتعی نقش بسیار موثری در نگه داشت منابع آبی و خاکی شهرستان خرم آباد دارد.

وی با یادآوری اینکه حفاظت از داشته های طبیعی هشتادپهلو امری ضروری و حیاتی است، عنوان کرد: در همین راستا تلاش برای ارتقای این منطقه به سطح حفاظت شده راهبردی مهم و تاثیرگذار در حفاظت از غنای زیستی این منطقه خواهد بود.

هشتادپهلو را از گزند تخریب های گاه و بی گاه نجات دهیم

این فعال محیط زیست تصریح می کند که بالا بردن سطح حفاظت از این منطقه نه تنها در کوتاه مدت اثرات مثبتی همچون تعدیل دمای هوا بر عهده دارد بلکه از سوی دیگر در دراز مدت می تواند اسباب پایداری زیستی منطقه را فراهم آورد.

تیزهوش یادآور می شود که در سالهای اخیر به دلیل پوشش ضعیف حفاظتی این منطقه ارزشمند مورد سوء استفاده های برخی سودجویان قرار گرفته و پوشش جنگلی این منطقه از بین رفته است.

وی ادامه می دهد: در همین راستا باید از سوی مسئولین مرتبط با حوزه محیط زیست و منابع طبیعی شرایط برای ارتقای سطح حفاظت این منطقه افزایش یابد.

این کارشناس محیط زیست برنامه ریزی صحیح برای نگداشت ظرفیت های اقلیمی به طریق راهبردهای علمی و اجرایی را از جمله ضرورت ها در این منطقه دانست و بیان داشت: این در حالی است که یکی از ضعف های عمیق این منطقه پایش ناصحیح و نظارت ناکافی از سوی دستگاه های مرتبط است.

تیزهوش عنوان می کند که با همکاری بین بخشی و کمک سازمان ها و نهاد های دولتی و غیر دولتی باید این منطقه را از گزند تخریب های گاه و بی گاه نجات داد چرا که بدون شک نگه داشت چنین مناطق ارزشمندی می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات زیستی استان باشد.

منطقه هشتاد پهلو حافظ شهر خرم آباد

محمد حسین بازگیر مدیر کل محیط زیست استان لرستان نیز در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به وضعیت منطقه هشتاد پهلو می گوید: متاسفانه این منطقه در وضعیت مطلوبی به سر نمی برد و در حال تخریب است.

وی با بیان اینکه منطقه هشتاد پهلو حافظ خوبی برای شهر خرم آباد محسوب می شود ادامه می دهد: این منطقه تامین کننده بخشی از منابع آبی شهر خرم آباد محسوب می شود.

مدیر کل محیط زیست استان لرستان با بیان اینکه برای جلوگیری از تخریب منطقه هشتاد پهلو نامه نگاری ها و رایزنی های فراوانی را منابع طبیعی استان انجام داده ایم عنوان می کند: متاسفانه این در حالیست که با عوض شدن چهار مدیرکل منابع طبیعی هنوز در زمینه ارتقا سطح حفاظت این منطقه اقدام خاصی صورت نگرفته است.

وعده های مدیران منابع طبیعی عملی نشد

بازگیر با یادآوری اینکه تا کنون از سوی مدیران کل منابع طبیعی لرستان قولهای مساعد فراوانی برای واگذاری منطقه هشتاد پهلو به محیط زیست به عنوان منطقه حفاظت شده داده شده است، می گوید: این در حالیست که هیچ کدام از این قولها هنوز عملیاتی نشده است.

وی با بیان اینکه چندین سال است که محیط زیست به دنبال این است که منطقه هشتاد پهلو را به عنوان منطقه حفاظت شده تبدیل کند یادآور می شود که محیط زیست لرستان برای منطقه هشتاد پهلو حتی ایجاد یک پاسگاه محیط بانی را نیز تصویب کرده است.

بازگیر می گوید همچنین با اقدامات صورت گرفته از سوی محیط زیست مراحل اولیه تصویب منطقه هشتاد پهلو به عنوان منطقه صید و شکار ممنوع نیز انجام شده است و نهایی شدن ارتقا سطح حفاظتی این منطقه در گرو همکاری متولیان امر است.

...................................

گزارش: فاطمه حسینی