به گزارش خبرنگار مهر، سیدرضا صالحی امیری رئوس برنامه‌های خود را در دو حوزه ورزش و جوانان تشریح کرد. وی ابتدا با اشاره به اینکه ورزش جایگاه تداخل عرصه‌های مختلفی است، گفت: می‌توان هر جامعه یا نظام اجتماعی را در چهار ساحت اقتصاد، اجتماع، فرهنگ و سیاست تحلیل کرد. برای نگریستن به ورزش نیز چنین تقسیم‌بندی کارآمد است، زیرا تصویری از بایسته‌های مواجهه ما با ورزش ارائه می‌کند.
وی افزود: در ضمن می‌توانیم از این تقسیم‌بندی برای برنامه‌ریزی و تحلیل اقداماتی که باید در عرصه ورزش انجام دهیم استفاده کنیم. این اقدامات در کلی‌ترین سطح، شامل شناخت وضع موجود، تحلیل آسیب‌ها و قوت‌های وضع موجود، توصیف مطلوب‌ها، شناخت ظرفیت‌ها و امکانات، برنامه‌ریزی برای تحقق مطلوب‌ها و اجرای برنامه می‌شود. اما قبل از طی کردن این مراحل، باید ابعاد مختلف ورزش را بر اساس همان تقسیم‌بندی مشخص کرد.
سرپرست وزارت ورزش و جوانان، ورزش را امری اجتماعی و فرهنگی دانست که مستقیماً با رابطه میان انسان‌ها مرتبط است؛ وی تاکید کرد: ورزش فعالیتی است که می‌تواند هدف اقتصادی نداشته باشد و قبل از تجاری شدن ورزش، ماهیت اجتماعی آن بیشتر مد نظر بوده است. البته ورزش به عنوان بخشی از میراث بشری و شامل نظام پیچیده‌ای از الگوها و معانی، ماهیت فرهنگی نیز دارد.
وی که با پایگاه خبری وزارت ورزش و جوانان گفتگو می‌کرد، ادامه داد: اما ورزش وجه اقتصادی نیز دارد که نیازی به شرح و بسط آن نیست. ورزشکاران، صنایع تولید محصولات ورزشی، رسانه‌ها و پخش تصاویر ورزشی، صنعت تبلیغات و بسیاری مقولات دیگر ذیل اقتصاد ورزش قابل بحث‌اند.
صالحی امیری همچنین با بیان اینکه ورزش ماهیت سیاسی نیز دارد، اضافه کرد: از سیاسیون که بسیار علاقمند هستند در ورزش سهمی داشته باشند (داخل و خارج ایران) تا نقش مسابقات ورزشی در عرصه سیاسی، و تاثیر آنها بر دیپلماسی عمومی در سطح جهان، ابعاد سیاسی ورزش قابل بحث و بررسی است. ورزش می‌تواند بخشی از دیپلماسی فرهنگی باشد. حضور در لیگ جهانی والیبال، جام جهانی فوتبال و حضور زنان ما در عرصه‌های جهانی و بسیاری از حضورهای دیگر می‌تواند بخشی از دیپلماسی فرهنگی باشد.
وی گفت: جهان امروز را نمادها و نشانه‌ها شکل می‌دهند و ورزش معرکه‌ای از نشانه‌ها و نمادهاست و بخش مهمی از رسانه‌های جهان را به خود اختصاص می‌دهد. در همین مسابقات لیگ جهانی والیبال شاهد بودیم که چگونه مصاحبه خولیو ولاسکو سرمربی تیم ملی والیبال ما در نشست مطبوعاتی‌اش در ایتالیا، بیش از آنکه بر حول محور ورزش باشد، بر بازگویی روایت ولاسکو از ایران و توصیف فرهنگ و مردم ایران متمرکز بود.
سرپرست وزارت ورزش و جوانان ادامه داد: ولاسکو گویی به سفیر فرهنگی ما تبدیل شده بود. ما می‌توانیم این نقش دیپلماسی فرهنگی را به شدت تقویت کنیم. همین امروز، حضور ما در لیگ جهانی والیبال، چقدر تبلیغ برای ماست؟ ما چقدر باید خرج می‌کردیم تا رسانه‌های جهان نام ما را ببرند و تصاویری از ما پخش کنند؟ چقدر باید خرج می‌کردیم تا بگوییم تصویری که گاه از ما در جهان ساخته می‌شود نادرست است و ما گونه دیگری هستیم؟ مسابقات المپیک و جهانی، جایگاهی برای خودنمایی فرهنگی ماست، البته باید دانش این کار را به خوبی تولید و ازآن بهره‌برداری کنیم.
وی در عین حال با اشاره به اینکه ورزش در قالب ورزش همگانی و ورزش قهرمانی، بر سلامت جامعه مؤثر است، افزود: اگر ورزش را عنصری نشاط‌بخش تلقی کنیم، در این صورت وارد مبحث مهمی چون «اقتصاد شادی» خواهیم شد که در دنیای امروز بسیار مهم است. ورزش و رفع بیماری‌های روانی و کمک به سلامت روانی جامعه را نیز باید لحاظ کرد. ضمن آنکه در جامعه ایران با رنج و هزینه گزاف ناشی از بیماری‌های مزمن، واقعاً باید به ورزش با دقت نظر توجه شود.
صالحی امیری در ادامه به صحبت‌های رئیس جمهور ایران اشاره کرد و یادآور شد: دکتر روحانی در مصاحبه‌ای قبل از برگزاری انتخابات و در هنگام تبلیغات انتخاباتی گفته بودند که «انسجام اجتماعی را هم در ورزش می‌بینید. من اساساً ورزش را یکی از مؤلفه‌های تقویت انسجام جامعه می‌دانم. مثال واضحی را بگویم تا مقصودم مشخص شود. من چون سال‌ها سابقه حضور در پست‌های مربوط به امنیت ملی داشته‌ام، می‌خواهم حضور تیم تراکتورسازی تبریز در لیگ فوتبال ایران را تحلیلی از نگاه امنیت ملی کنم تا اهمیت ورزش روشن شود. حضور این تیم در صحنه فوتبال ما باعث شده هموطنان عزیز ما در آذربایجان احساس کنند هر هفته در رسانه‌ها هستند، احساسات‌شان دیده و شنیده می‌شود، و آنها بیش از گذشته نماینده‌ای در سطح افکار عمومی دارند. اصلا تیم تراکتورسازی چیزی بیش از یک تیم فوتبال شده، نماینده احساسات مردم شده است و من واقعاً نوع احساس مردم نسبت به این تیم را عمیقاً دوست دارم و معتقدم کم‌هزینه‌تر از این راه برای ایجاد امنیت شاید وجود نداشته باشد. همین عامل پیوند بیشتر قلب‌های ملت ایران شده و این خیلی صحنه زیبایی است. تیم‌های مختلف ورزشی در جای جای این مملکت می‌توانند چنین نقشی ایفا کنند».
وی با بیان اینکه یکی از عوامل عدم توازن در جامعه ما این است که مرکز کشور و چند کلانشهر دارای همه جور امکانات و انواع سرمایه‌ها هستند و مابقی شهرها بالاخص در پیرامون کشور فاقد بسیاری از سرمایه‌ها هستند، اظهار داشت: همه سرمایه‌ها که مالی و اقتصادی نیست. برخی سرمایه‌ها از جنس نمادین و دارای وجوه انسانی‌تر هستند. امروز تیمی مثل تراکتورسازی تبریز، سرمایه‌ای برای مردم آذربایجان است. به کمک ورزش می‌توان برای مردم سرمایه ایجاد کرد. حتی می‌توان از این سرمایه برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی استفاده کرد.
سرپرست وزارت ورزش و جوانان افزود: همه موارد مورد اشاره مقدمه‌ای است برای اینکه بگوییم ورزش در جایگاهی راهبردی قرار دارد. ورزش جایی است که سلامت جسمی و روحی، ارتباطات اجتماعی، شادی و نشاط، اقتصاد، اشتغالزایی، صنعت تبلیغات، رسانه‌ها، دیپلماسی فرهنگی، غرور ملی و خیلی عناصر دیگر به هم می‌رسند. از همین منظر است که باید ورزش را در چارچوب نگاه راهبردی مد نظر قرار داد. با این نگاه، می‌توانیم بازنگری در وظایف، رویکردها و تأکیدات وزارتخانه را هم در دستور کار قرار دهیم.
وی با رویکرد به عرصه جوانان گفت: به نظر من، یکی از دلایل پیروزی روحانی در انتخابات 24 خرداد، مطالبات جوانان جامعه بود، و جوانان به این باور رسیدند که ایده‌های وی بهتر می‌تواند به مطالبات آنها پاسخ دهد. از این منظر، نقش وزارتخانه در عرصه جوانان بسیار حساس است. اما هم‌زمان باید به این واقعیت نیز توجه داشته باشیم که حل مشکلات جوانان، منوط به اقدام ملی و همکاری در سطح بسیاری از وزارتخانه‌هاست.
صالحی امیری اضافه کرد: برای مثال، ایجاد شغل که وظیفه وزارت ورزش و جوانان نیست. بهبود در متغیرهای کلان اقتصادی، بالا رفتن نرخ سرمایه‌گذاری، رفع تحریم‌ها و خیلی عوامل دیگر بر وضعیت اشتغال جوانان مؤثر است. در چنین شرایطی ما باید به بازتعریف مشخصی از وظایف وزارتخانه در عرصه جوانان برسیم. این یک هدف راهبردی است که ما مشخص کنیم در وضعیت فعلی که جوانان مسائل زیادی دارند، وزارتخانه چه اقداماتی می‌تواند انجام دهد که نوعی هماهنگی فرابخشی میان دستگاه‌هایی که وظایفی در قبال جوانان دارند ایجاد کند. البته وظایفی که در قانون برای بخش جوانان تصریح شده باید مورد توجه قرار گیرند.
وی با اشاره به اینکه بر اساس نگاه راهبردی، می توان چند رویکرد اساسی به بخش جوانان داشت آنها را اینگونه بر شمرد:
1. گسترش مطالعات درباره جوانان؛ برای شناخت دقیق وضعیت جوانان در عرصه‌های مختلف، از نگرش‌ها و باورهای ایشان گرفته تا وضعیت آسیب‌های اجتماعی، سطح مهارت‌ها، مشکلات جسمی و روحی، و ظرفیت‌های آنها برای مشارکت اجتماعی به مطالعات درباره جوانان نیازمندیم.
2. تحلیل راه‌های ایجاد مشارکت جوانان در سطح نهادهای مدنی؛ نیازمند آنیم که بدانیم چگونه می‌شود ظرفیت جوانان کشور را برای ارتقای مشارکت اجتماعی مؤثر جهت حل مشکلات کشور به‌کار گرفت. سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند تضمین کننده مشارکت باشند. مسائل بسیاری در کشور داریم که باید در کنار رویکرد کلی دولت به مشارکت بخش خصوصی در اقتصاد، نقش اجتماعی و فرهنگی جوانان را نیز از طریق سازمان‌های مردم‌نهاد، برای حل این مشکلات پررنگ کنیم.
سرپرست وزارت ورزش و جوانان ادامه داد: در ضمن، وزارت ورزش و جوانان باید نقش تأمین کننده شناخت‌های لازم درباره جوانان، برای سایر نهادها را به عهده بگیرد. اگرچه ما نمی‌توانیم مستقیماً وارد ایجاد شغل یا تسهیل امر ازدواج به صورت ساختاری و کلان بشویم و این وظایف اگر واقع‌بین باشیم، باید در دستگاه‌های دیگر سامان یابد، اما ما می‌توانیم شناخت‌ها و سیاست‌های لازم را در این عرصه‌ها تولید کنیم.
وی با تاکید بر اینکه ما نیازمند بازنگری در رویکردهای اجرایی در این وزارتخانه هستیم، گفت: اینجا وزارتخانه‌ای با رویکرد فرهنگی و اجتماعی، و سیاست‌گذار است. باید سیاست‌گذاری فرهنگی و اجتماعی در این وزارتخانه را جدی بگیریم. من خودم متخصص سیاست‌گذاری فرهنگی و اجتماعی هستم و با نگاهی راهبردی این مسئله را در وزارتخانه دنبال خواهیم کرد.
صالحی امیری ورزش را عرصه‌ای کاملا تخصصی توصیف کرد و افزود: همانگونه که هر کسی نمی‌تواند طب ورزشی یا مربیگری ورزش را انجام دهد، مدیریت ورزش نیز امری تخصصی است و باید این تخصص‌گرایی را در ورزش، احیا و تقویت کنیم.
وی با اشاره به آسیب‌هایی جدی ورزش، افزود: ناراحت کننده است که در برنامه پربیننده تلویزیون، یا در صحبت‌های اهالی ورزش از فساد در ورزش خبر داده می‌شود. فساد هر عرصه‌ای را به زانو در می‌آورد و باید در ورزش نیز به شدت با آن مبارزه کرد.
سرپرست وزارت ورزش و جوانان با تاکید بر اینکه ورزش ما بیش از حد عملگرایانه شده و از مطالعه و تحقیق دور مانده است، تصریح کرد: در هر دو عرصه ورزش و جوانان باید مطالعات را گسترش دهیم. همان گونه که اهالی فرهنگ و هنر در کشور جایگاه ویژه‌ای دارند و مخاطب تخصصی وزارتخانه‌ای مثل فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند، هر کدام از اهالی ورزش نیز شخصیت‌های اجتماعی شناخته شده و سرمایه اجتماعی به حساب می‌آیند. باید تکریم این گروه‌ها، و جاری کردن همه سرمایه‌های ایشان (اعم از دانش، تجربه، سرمایه اجتماعی، و حتی سرمایه‌های اقتصادی) در خدمت ورزش و جوانان کشور را در دستور کار قرار دهیم.
وی بازسازی نیروی انسانی در عرصه ورزش و جوانان را مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: امروز در جهان توسعه به کمک مغزهای متفکر، مدیران کارآمد، و با توسعه نیروی انسانی کارآمد، صورت می‌گیرد. در وزارت ورزش و جوانان نیز ما به توسعه نیروی انسانی نیاز داریم. فراموش نکنیم ورزش و جامعه ورزش ایران امروز بیش از همه نیازمند اخلاق و فضیلت است.
صالحی امیری در پایان گفت: سرمایه بزرگ جامعه ورزشی در ایران تولید و بازتولید اخلاق در کشور است، چراکه این قشر در جامعه بعنوان الگو و نماد سایر طبقات اجتماعی خصوصاً جوانان ظهور و تجلی پیدا می‌کنند.