به گزارش خبرنگار مهر، سیزدهمین جشن سالانه کانون ملی منتقدان تئاتر ایران شب گذشته شنبه اول شهریورماه با معرفی برگزیدگان خود در تالار قشقایی تئاترشهر برگزار شد.
قادر آشنا مدیر کل مرکز هنرهای نمایشی، اتابک نادری رئیس تئاتر شهر، میر جلال الدین کزازی، رحمت امینی، دانیال حکیمی، محمد حسین ناصربخت، محبوبه بیات، افسانه ماهیان، جواد روشن، محمد یعقوبی، اکبر زنجانپور، بهرام جلالی پور، فرزان سجودی، مهرداد رایانی مخصوص، سعید ذهنی، محمود عزیزی، بهرام شاه محمدلو، حمید رضا نعیمی، نصرالله قادری و ...از جمله هنرمندان و مدیرانی بودند که در برنامه شب گذشته حضور داشتند.
در ابتدای این جشن مهدی نصیری رئیس هیات مدیره کانون منتقدان در سخنانی کوتاه عنوان کرد: در حال حاضر 43 کشور عضو کانون بین المللی منتقدان تئاتر هستند که کشور ایران یکی از اعضای فعال این کانون است. این جشن برای اولین بار در سال 77 برگزار و آخرین دوره اش در سال 88 برپا شده بود. بعد از سه سال وقفه هیات مدیره جدید تصمیم به برپایی دوباره این جشن برای سیزدهمین بار گرفتند که با مساعدت قادر آشنا مدیر کل مرکز هنرهای نمایشی این امر میسر شد.
در ادامه این جشن میرجلال الدین کزازی که به عضویت افتخاری کانون ملی منتقدان درآمده است درباره نقد عنوان کرد: من سر آن ندارم که به فراخی سخن بگویم چون جشن جای سخن گفتن نیست. ما در کانون ملی نقد هستیم. پرسمان نقد در کشور ما پرسمانی است که داستانی دراز و دردآلود دارد. پرسمانی که هنوز چاره‌ای برای آن نیافته ایم و همچون گره‌ای کور است که گشوده نشده است.
وی افزود: به گستردگی می‌توان از آسیب ها و ناهنجاری های نقد سخن گفت اما من امروز می خواهم به یکی از پرسمان های اساسی نقد اشاره کنم. معتقدم کسی می تواند آفریده هنری را به درستی دریابد و نقد کند که افزون بر آن، آگاهی و دانش داشته باشد و با دبستان های هنری آشنا باشد. بهترین واژه ای که می توانم برای کلمه بیگانه مدرسه و اسکول بیابم همان دبستان است.
کزازی متذکر شد: کسی که نقد می کند اگر با نقص‌های آفریده هنری آشنا نباشد نمی داند آن پدیده چطور شکل گرفته پس به بیراهه می رود و نمی تواند آن نمایش را به درستی ارزیابد. کسی درباره یکی از کتاب های من که درباره حافظ بود نقدی نوشته بود اما به جای اینکه کتاب را نقد کند شیوه گفتار من را که پارسی گرایی است، نقد کرده بود. نقد هنری افزون بر دانش و آزمودگی به بایسته دیگری هم نیاز دارد و آن هنر نقد کردن است چون نقد کاری است آفرینش گرانه.
وی در پایان صحبت هایش عنوان کرد: ما نمونه هایی از نقد را در جهان می شناسیم که دبستانی نو را آزموده اند پس نقد کردن کار هر کسی نیست و بدون دانش و آگاهی نمی توان نقد کرد. از همین روست که پرسمان نقد در جامعه ایرانی به سامان و سرانجام نرسیده است البته این گونه کانون ها ما را اندک اندک به سوی نقد به آیین و سازنده ره می نماید.
در ادامه برنامه مراسم اهدای کارت افتخاری کانون ملی منتقدان به میرجلال الدین کزازی و فرزان سجودی با حضور مهدی نصیری و صمد چینی‌فروشان برگزار شد.
فرزان سجودی نیز در سخنانی کوتاه با اشاره به حضور مفید نهادهایی چون کانون ملی منتقدان و نشریات تخصصی در زمینه نقد عنوان کرد: نقد یک نهاد مدنی و مدرن است. نمی شود از نقد حرف زد در صورتی که همسو با نهاد نقد، جامعه مدنی به کفایت رشد پیدا نکرده باشد. منتقد اگر احساس آزادی نکند و نتواند با جسارت و بی پروایی به نقد آثار بپردازد درگیر چرخه تعارفات می‌شود. پس کانون ملی منتقدان نشان‌دهنده یک جامعه مدنی در زمینه نقد است.
سجودی درباره رابطه بین نقد آکادمیک و نقد ژورنالیستی که این روزها بسیار مطرح می شود، توضیح داد: ما باید بدانیم متناسب با جایی که می‌نویسیم مطالبمان را تنظیم کنیم و جای نقد آکادمیک و نقد مطبوعاتی را تشخیص دهیم. هر دوی این نقدها به رشد و بالندگی نقد کمک خواهد کرد. نقد مطبوعاتی به بالا بردن ظرفیت های نقد کمک و برای جامعه و جذب مخاطب و نمایش های روی صحنه مفید است. اگر نقدی تحلیلی نباشد و اگر تحلیلی انتقادی نباشد نمی توان به هیچ‌کدام نقد گفت.
در بخش دیگری از این مراسم نماهنگی در ارتباط با نصرالله قادری نویسنده، کارگردان و منتقد شناخته شده تئاتر پخش شد و سپس با حضور قادر آشنا، اکبر زنجانپور و حسین مسافر آستانه تقدیر از این هنرمند و منتقد تئاتر به عمل آمد. قادری بعد از دریافت لوح تقدیرش گفت: اگر کاری کردم به همت کسی است که همیشه کنارم بوده؛ همسرم ناهید.
قادر آشنا نیز درباره برگزاری این جشن گفت: از زمانی که متوجه شدم این جشن سه سال است که برگزار نشده تلاش کردم به برپایی آن کمک کنم چون کانون مکانی برای تفکر و اندیشه است البته درست است که نقد گزنده است اما ما باید خودمان را با آن وفق دهیم چون نقد مکمل یک اثر نمایشی است و اذهان مردم و اندیشمندان را نسبت به آن موضوع حساس می کند و قطعا به هر شکلی که باشد کمک کننده است.
محمود عزیزی در سخنانی کوتاه با اشاره به نشستی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای هنرمندان برگزار کرده است، گفت: متاسفم برای مشاور وزیر که برای سینما دو نشست گذاشتند اما برای سایر هنرها یک نشست برگزار کردند. اگر بخواهند این دولت به این شکل شروع شود، می‌شود گفت سالی که نکوست از بهارش پیداست. دلم گرفته است و متاسفم که ما باز داریم همان راه را می رویم. حضور یک نماینده از هر هنر در این مراسم بسیار کم بود چون هنرهای نمایشی، تجسمی و ... زیرشاخه های فراوانی دارند. اگر همین طور پیش برویم دکتر باید برای انتخابی که نسبت به وزیرانش داشته تجدید نظر کند.
در پایان مراسم برگزیدگان رشته های مختلف نمایشی در سال 91 معرفی شدند. بر این اساس دیپلم افتخار، تندیس و جایزه نقدی به برگزیدگان اهدا شد.
برگزیدگان سیزدهمین جشن سالانه کانون منتقدان عبارتند از:
منتقد برگزیده سال 91 : امید بی نیاز
عکاس برگزیده تئاتر: اختر تاجیک
چهره پرداز برگزیده: افسانه قلی زاده برای نمایش "خرس"
آهنگساز برگزیده: سیاوش لطفی برای نمایش "درخشش در ساعت مقرر"
طراح صحنه برگزیده: منوچهر شجاع برای نمایش های "ترن" و "هملت"
بازیگر زن برگزیده: شیوا مکی نیان برای نمایش"شب روی سنگفرش خیس"
برگزیده بازیگری مرد: دانیال حکیمی برای نمایش "پلکان"
نمایشنامه نویس برگزیده: سید محمد مساوات برای نمایش"بازیخانه قیاس الدین مع الفارغ"
کارگردان برگزیده: حمید رضا نعیمی برای نمایش "درخشش در ساعت مقرر"
نمایش کودک برگزیده: نمایش "قصه تاج عروس، خاله و خروس" به کارگردانی احمد سلیمانی.
نمایش برگزیده سال 91 از نگاه اعضای کانون ملی منتقدان تئاتر به نمایش "خشکسالی و دروغ" به کارگردانی محمد یعقوبی اهدا شد.
حمیدرضا نعیمی بعد از دریافت جایزه اش گفت: همه ما داریم برای یک هدف می جنگیم. امیدوارم تئاتر ما از بحران خارج شود و به چیزی که استحقاقش را دارد برسد. از دولت جدید خواهشمندم به گروه های تئاتری که با هدف، برنامه و پژوهش و بدون هیچ چشم داشتی برای تئاتر تلاش می کنند توجه کند چون حرکتهای پراکنده در تئاتر ما را به بیراهه برده است. این جایزه به گروه تئاتر شایا تعلق می گیرد که همیشه همراه هم بودند.
محمد یعقوبی نیز بعد از دریافت جایزه اش گفت: نمایش "خشکسالی و دروغ" در سال 90 اجرا شد نه 91 ولی این باعث نمی شود که من جایزه ام را پس بدهم این جایزه را به حساب این می‌گذارم که این نمایش قرار بود در شیراز اجرا شود اما با بی مهری و بی احترامی مسئولان فرهنگی این شهر مواجه شد و مخاطبان شیرازی نتوانستند این کار را ببینند.
در این مراسم کارت افتخاری کانون ملی منتقدان تئاتر نیز به میرجلال الدین کزازی استاد زبان و ادبیات فارسی و فرزان سجودی نویسنده و استاد زبان شناسی و نشانه شناسی اهدا شد.