به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری ثبت 3 تن از شخصیت‌های برجسته کشورمان در برنامه مشاهیر و رویدادهای فرهنگی جهان برای سال 2014 و 2015 در فهرست یونسکو پیش از ظهر امروز سه‌شنبه 5 شهریور، با حضور محمدرضا سعیدآبادی دبیرکل کمیسیون یونسکو در ایران، عبدالمهدی مستکین، مدیر بخش فرهنگی این کمیسیون، محمدرضا درویش، محقق حوزه موسیقی و احمد پاکت‌چی پژوهشگر فرهنگ و مشاهیر در سالن اجتماعات کمیسیون ملی یونسکو در تهران برگزار شد.
سعیدآبادی در ابتدای این برنامه گفت: سازمان یونسکو مکانیزم و بسترهای مختلفی را برای معرفی دستاوردهای تمدن بشری به حوزه جهانی، در اختیار کشورهای مختلف قرار می‌دهد. این مکانیزم‌ها به ثبت میراث فرهنگی، ثبت میراث طبیعی، ثبت میراث مکتوب یا حافظه جهانی و ثبت میراث معنوی یا ناملموس ملت‌ها می‌انجامند. یونسکو به دنبال این است که از طریق ثبت این آثار در فهرست جهانی، خدمتی را که صاحبان آثار به تمدن بشری داشته‌اند، ماندگار کند.
وی افزود: این کار یونسکو موجب تبادل فرهنگی، آگاهی و شناخت میان کشورها میشود. موفقیت‌های امروز جامعه جهانی، مدیون یک تمدن، قوم یا کشور نیست، بلکه تمدن امروزی جهان، مدیون دستاورهای تمدن‌ها، فرهنگ‌ها و کشورهای مختلف به ویژه کشورهای مشرق‌زمین است. یکی از بسترهایی که یونسکو ایجاد کرده، ثبت مشاهیر و مناسبت‌های کشورهای مختلف است که کشورها می‌توانند با مراحل و معیارهایی که در این سازمان وجود دارد، مفاخر و مناسبت‌های خود را ثبت کنند.
دبیرکل کمیسیون یونسکو در ایران گفت: اضافه شدن اسامی جدید در پی ثبت‌شان، هر دو سال یک بار انجام میشود. به این ترتیب میشود با چتر و برند یونسکو روی این چهره‌ها و مشاهیر کار کرد، کلاس آموزشی گذاشت و فعالیت‌های دیگری صورت داد. در برنامه امروز می‌خواهیم درباره دوره دو ساله 2014 تا 2015 صحبت کنیم. توجه به این نکته ضروری است که باید معیارهای مشخصی را رعایت کنیم تا بتوانیم چهره‌ها را به نام کشورمان ثبت کنیم. اولین معیار این است که باید مناسبت‌ها به نوعی با ایده‌آل‌های یونسکو در ارتباط باشند؛ به عنوان مثال مشخصه‌هایی چون صلح، آموزش، تقارب یا توسعه پایدار. ما تا به حال 27 شخصیت و مناسبت ایرانی را در فهرست یونسکو ثبت جهانی کرده‌ایم.
سعیدآبادی گفت: ایده‌آل‌های کلی یونسکو برای ثبت 5 مولفه است که عبارتند از: «آموزش»، «علوم طبیعی»، «فرهنگ»، «علوم اجتماعی و علوم انسانی» و «ارتباطات». این مولفه‌ها باید به زندگی فعال، تولد، وفات یا سرایش و تولید یک اثر شخصیت مورد نظر، مربوط باشند. در این زمینه معیار ریاضی نیز وجود دارد. یعنی سال‌های تولد یا وفات شخصیت باید مضربی از 50 سال و سده یا ترکیبی از آن‌ها باشد. مثلا نمی‌توانیم صد و دومین سال تولد فخرالدین عراقی را ثبت کنیم.
وی ادامه داد: به هیچ عنوان نمی‌توان استقلال یا کودتای نظامی یا مناسبت‌های این‌چنینی را که صرفا ملی هستند، برای ثبت پیشنهاد کرد. یونسکو به دنبال چنین مناسبت‌هایی نیست. ممکن است بسیاری از موارد در گروه میراث ناملموس جا داشته باشند. با توجه به این که این موارد دارای زمان خاص و مشخصی نیستند، در چارچوب مواردی که قابل ثبت هستند، قرار نمی‌گیرند. با توجه به معیارهای محتوایی و شکلی هر کشور، یونسکو می‌تواند در هر دوره دو ساله پیشنهاد ثبت بدهد. اما این‌گونه نیست که با ارائه پیشنهاد کار تمام شود. بلکه شورایی در یونسکو، مسئولیت بررسی این پیشنهادات را به عهده دارد که بعد از جمع‌بندی، پیشنهادات قبول شده را به شورای اجرایی یونسکو پیشنهاد می‌کنند. در نهایت، پیشنهادات نهایی شده در مجمع جهانی یونسکو بررسی می‌شوند.
دبیرکل کمیسیون یونسکو گفت: در سال‌های اخیر، علی‌رغم این‌که بسیاری از سازمان‌ها که مسئولیت معرفی مشاهیر را دارند و کار خود را به خوبی انجام نداده‌اند، جمهوری اسلامی ایران و یونسکو تمام تلاش خود را کردند تا از طریق ارتباطاتی که وجود دارد، چهره‌ها و مناسبت‌ها ثبت شوند. ایران در سال‌های اخیر با ثبت حداقل 3 و حداکثر 4 موردی در این عرصه حضور داشته است. برخی از کشورها اصلا حضوری به هم نرسانده‌اند اما حضور ایران در 5 تا 6 سال اخیر به این صورت بوده است. ما در دوره دو ساله 2012 تا 2013 هزارمین سال نگارش «قانون» ابن سینا، هزارمین سال دستاوردهای ابوسعید ابوالخیر، هزار و صدمین سال تالیف علائق‌النفیسه ابن رسته در حضور جغرافیا و پانصدمین سال تولد عبدالعلی بیرجندی دانشمند عرصه نجوم را ثبت کردیم.
سعیدآبادی در ادامه گفت: برای دوره دو ساله 2014 تا 2015 نیز 5 شخصیت و مناسبت به سازمان یونسکو معرفی شده است که امروز اعلام می‌کنم در کمیته اول بررسی که کار اصلی را انجام می‌دهد، 3 شخصیت‌شان تائید شده‌اند. 3 مورد تائید شده عبارت‌اند از: هشتصدمین سال زندگی فعال نجم‌الدین کبری، هشتصدمین سال تولد فخرالدین عراقی و ششصدمین سال زندگی فعال عبدالقادر مراغه‌ای اولین ردیف‌شناس موسیقی اصیل ایرانی.
وی در پایان سخنانش گفت: اجلاس عمومی سازمان یونسکو، آبان‌ماه امسال برگزار میشود و بحث تائید موارد پیشنهاد شده، عملیاتی خواهد شد. ما 2 شخصیت دیگر هم معرفی کردیم اما هنوز در حال تکمیل اطلاعات مربوط به آن‌ها هستیم و نظراتی که یونسکو خواسته، درباره آن‌ها دنبال می‌کنیم. این دو مورد هم عبارت‌اند از: یکصد و پنجاهمین سال وفات شیخ مرتضی انصاری عالم شیعه و دیگری هفتصدمین سال تولد میرسیدعلی همدانی شاعر و عارف، اما این دو مورد همان‌طور که اشاره کردم، هنوز نهایی نشده‌اند.