به گزارش خبرگزاری مهر، توبه به معناي بازگشت و رجوع به خداوند و دوري از منهيات الهي است. توبه در هر حال واجب و انجام دادن آن فوري است و شرط صحت اين است كه فقط براي خدا باشد و براي تحصيل مال يا جاه و ترس و يا اين كه چون اسباب نافرماني خدا فراهم نيست، صورت نگيرد. بايد تائب از گناهان خويش حقيقتا پشيمان شده باشد. ندامت،حالتي است كه قلب را متاثر و اندوهناك مي سازد و توبه حقيقي همين است و موجبات توبه تائب علم و ايمان اوست. توبه بايد قلبي باشد نه زباني.خداوند در قرآن مي فرمايد؛ اي مومنان! همه شما به سوي خدا باز گرديد شايد رستگار شويد.
بايد دانست حقيقت توبه سه چيز است: اول قوت ايمان و نور يقين، چون اگر بنده ايمان به خدا و پيامبر داشته باشد و بداند گناهي كه از او صادر مي شود حجابي است بين او و آنچه خدا از سعادت هاي اخروي و عده داده اين اعتقاد زمينه را براي بازگشت به طرف خدا و دوري از گناهان مساعد مي گرداند. دوم، پشيماني و ندامت از كرده خود، اين حالت نتيجه يقين سابق است، زيرا اگر به يقين نمي رسيد پشيماني براي او حاصل نمي شد و سوم، ترك گناهان و تصميم قطعي بر عدم ارتكاب معاصي که اين نيز نتيجه پشيماني است. چنين توبه اي موجب رستگاري است.
خداوند بندگان خود را به توبه تشويق مي نمايد و مي فرمايد: "بگو، اي بندگان من كه بر خود اسراف و ستم كرده ايد از رحمت خداوند نا اميد نشويد كه خداوند همه گناهان را مي آمرزد". اين آيه از اميد بخش ترين آيات قرآن در مورد گناهكاران است. تعبير به "يا عبادي" آغازگر لطفي است از پروردگار كه خداوند با مهرباني خاصي از بندگان گنهكاري كه بر خود ستم كرده اند مي خواهد از رحمت پروردگار مايوش نشوند، زيرا خداوند همه گناهاني كه مرتكب شده اند مي آمرزد. روايت شده از پيامبر(ص) كه فرمود؛ كسي كه از گناه توبه كند همانند كسي است كه اصلا گناه نكرده است.
بايد دانست كه معاصي قلب را كدر و انسان را به انجام دادن آن گستاخ مي نمايد. معصيت مانند غذاهاي زيانبار و زهرآلودي است كه تندرستي انسان را به خطر مي اندازد. ايمان را سست و شخص را بي بندو بار مي نمايد. نسبت معاصي و گناهان به ايمان مانند نسبت غذاهاي مضر و طعام هاي زهرآلود به بدن انسان است. همان گونه كه غذاهاي فاسد به تدريج شخص را مريض مي كند و سپس از بين مي برد معاصي نيز اندك اندك نفس را فاسد مي گرداند و اصل ايمان را از بين مي برد.
انسان براي از بين بردن گناهان بايد از آنها دوري كند و توبه نمايد. پس بايد به دامن توبه و انابه چنگ زد، پيش از آن كه زهر گناه روح ايمان را تباه سازد، پيش از آن كه كلمه عذاب در حق ما ثابت شود و پرده غفلت چشم و گوش ما را بگيرد و اين آيه درباره ما صدق مي كند؛ و راه خير را از پيش و پس بر آنها سد كرديم و بر چشم هوش شان هم پرده افكنديم كه هيچ راه حق نبينند.
حقيقتا اگر در توبه به روي گناهكاران باز نبود و پاره اي از عبادات مانند نماز و حج كه اگر با شرايط و آداب انجام گيرد پاك كننده گناهان است نبود انسان با خواندن اين آيه شريفه از خود مايوس مي شد و غم و غصه هلاكش مي كرد. لكن خداوند رئوف و رحيم و توبه پذير است و آلودگي هاي بندگانش را پاك مي گرداند، اما كسي كه از روي عناد و نافرماني خدا معصيت نمود و از آن پشيمان نشد و هنگام مرگ از روي ناچاري و يادآوري گناهانش به زبان بگويد توبه كردم اين توبه سودي ندارد، زيرا توبه هنگامي پذيرفته است كه شخص ازنافرماني خداوند از صميم دل پشيمان و واقعا براي فرمانبرداري آماده باشد.
توبه اي كه قابل پذيرش نيست مانند گفتگوي دوزخيان است كه مي گويند دانستيم بد كرديم ما را به دنيا برگردان تا كار نيك كنيم. پيامبر (ص) فرمود: براي هر دردي دوايي است و دواي گناهان استغفار است.
اگر بنده عاصي و طاغي بود و اصلا به فكر توبه نيفتاد و تمام زندگي او با معصيت و نافرماني خداوند گذشت و اي به حالش، چگونه در قيامت در مقابل عدل الهي حاضر خواهد شد.توبه و انابه هر گاه با شرايط انجام شود وسيله قاطعي است براي جدا شدن از زندگي گذشته و آغاز زندگي جديد.
در نتيجه مي توان گفت بعد از آن كه بنده از گناهان گذشته پاك شد بايد پايه هاي ايمان و اعتقاد را كه بر اثر گناه فرو ريخته بود بازسازي كند كه در اين صورت دل او مركز محبت الهي مي شود و شيريني عبادت را حس مي كند و از راز و نياز با خداوند لذت برده و از گناه و گنه كار متنفر مي شود.