به گزارش خبرنگار مهر، خراسان رضوی در کوران تند باد حوادث شاهد غفلت و بی توجهی و عدم سرمایه گذاری مسئولان در بخش غارها است طوری که هنوز کارگروه‌های استانی غارشناسی و حفاظت از آن به طور جدی در دستور کار قرار نگرفته و با وجود اینکه بسیاری از متولیان امر بر شیپور توجه به غارهای استان و جذب گردشگر و توریست و محافظت از این سرمایه های عظیم می دمند اما همچنان در تأمين اعتبارات لازم برای رسیدن به این مهم عاجزند.
مطابق بررسی اولیه، خراسان رضوی با ۲۲۰ غار شناسایی شده می تواند در حوزه جاذبه هاي غارنوردي، داراي ظرفيتهاي عظيمي باشد اما اكنون به دلیل کم لطفی مسئولان امر این ظرفیتها به دست فراموشی سپرده شده و کمتر کسی به پتانسیل گردشگری این مکانها توجه می کند.
محفاظت و بهره برداری از ظرفیت غارها
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی با اشاره به تشکیل کارگروه غارشناسی در این استان می گوید: این کارگروه در این استان با هدف مدیریت، محفاظت و بهره برداری از ظرفیت غارها و توسعه گردشگری تشکیل شده است.
محمد حسن واحدی بیان می کند: توجه به این جاذبه‌های طبیعی و زیبا باید هرچه بیشتر مورد توجه قرار بگیرد زیرا این امر در توسعه گردشگری و رونق درآمدزایی در این بخش موثر است.
به گفته وی هیئت دولت با محوریت سازمان حفاظت از محیط زیست به تصویب و ابلاغ آیین نامه‌ای اجرایی با هدف محفاظت و استفاده از ظرفیت غارها اقدام کرده و در این راستا خراسان رضوی کارگروه‌های استانی غارشناسی را تشکیل داده است.
تعیین حریم حفاظت از غارها و پیش بینی اعتبارات مورد نیاز
وی تصریح می کند: معاونت هماهنگی امور عمرانی و مدیر کل دفتر فنی استانداری، مدیرکل حفاظت از محیط زیست، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، مدیر امور زمین‌شناسی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت، مدیرکل منابع طبیعی، نماینده دانشگاه فردوسی، فرمانده ارشد نظامی، مدیرکل ورزش و جوانان، رئیس جمعیت هلال احمر، مدیر کل امور نقشه برداری، نماینده هیئت کوهنوردی استان و نماینده بخش خصوصی از اعضای یازده گانه کارگروه غارشناسی خراسان رضوی هستند.
واحدی عنوان می کند: شناسایی غارهای جدید، تعیین حریم حفاظت از غارها، پیش بینی اعتبارات مورد نیاز و حمایت از فعالیت‌های پژوهشی در حوزه غارهای استان از مهم‌ترین وظایف این کارگروه خواهد بود.
پاك شدن سيماي تاريخي غارها
یک پژوهشگر تاریخ نیز در رابطه با اهمیت غارها می گوید: فقدان انگيزه لازم براي حفاظت از غارها به عنوان میراث فرهنگي و تاريخي موجب شده تا روز به روز شاهد پاك شدن سيماي تاريخي و از دست رفتن نمادها و نشانه هاي باستانی غارها در این استان پهناور باشیم.
ابراهیم میبدی می افزاید: غارها دارای ارزشهای تاریخی فراوانی هستند بنابراین می توان از این ظرفیت برای رونق گردشگری طبیعی استفاده و با برنامه ریزی صحیح گردشگران بسیاری را به این استان جذب کرد.
وی معتقد است، سرمايه گذاران علاقه مند برای توسعه و ترویج فرهنگ گردشگری در غارها اغلب به در بسته برمي خورند و این امر در حالی است که مسئولان بايد بدانند كه اهمیت دادن به غارها موجب درآمدزايي و اشتغالزايي شده و در حوزه صادرات غیرنفتی گامی بزرگ و ارزشمند برای این استان محسوب می شود.
جذب سرمایه‌گذاری‌های خصوصی و محلی
این پژوهشگر تاریخ با تاکید بر اینکه خراسان رضوی در حوزه غارها باید به یکی از قطبهای جذب گردشگر در کشور تبدیل شود، بیان می کند: جذب سرمایه‌گذاری‌های خصوصی و محلی در حوزه غارها نقش موثری در ایجاد اشتغال و درآمدزایی دارد و بی تردید به دلیل جاذبه‌های ویژه، این حوزه می‌تواند در جذب گردشگران به ویژه در ایام فصل بهار موفق باشد.
میبدی اظهار می کند: امروزه گردش در غارها يكي از بخش هاي رو به رشد صنعت گردشگري جهان است كه سبب شده كشورهاي علاقه مند به توسعه گردشگري توجه خود را به اين بخش از صنعت توريسم جلب كنند و در این راستا كشورهای بسیاری از وجود غارهای خود براي جذب توريست و گردشگر استفاده مي كنند اما در كشور ما به ویژه این استان هنوز برنامه ريزي دقيقي به منظور جذب گردشگر داخلي و خارجي انجام نگرفته و اين ظرفيت به دلیل سهل انگاری مسئولان مورد غفلت واقع شده است.
غار درمانی رونق اقتصادی را به دنبال دارد
وی در بخش دیگری از سخنانش تاکید می کند: غاردرمانی نیز یکی از مقولاتی است که در حوزه گردشگری سلامت می توان با تکیه بر آن به رونق اقتصاد کمک کرد.
وی ادامه می دهد: غاردرماني بسیار مورد توجه گردشگران سلامت است و می توان با سرمایه گذاری دقیق بر روی این بخش از غارهای خراسان رضوی به بهترین شکل ممکن استفاده کرد.
این پژوهشگر تاریخ بیان می کند: تمامي اقشار اعم از كم درآمد و پردرآمد به غار درمانی تمایل دارند و بيشتر در پي بهره مندي از طبيعت شفابخش و گذراندن دوران نقاهت در کنار غارهای زیبا و جاذبه های طبیعی هستند بنابراین باید با توجه بیش از بیش، به یکی از قطبهای گردشگری و توریسم درمانی در این حوزه مبدل شد.
وی تاکید می کند: توریسم درمانی از رو به رشدترین بخش‌های صنعت گردشگری جهان است که با توجه ویژه سازمان‌های دست‌اندرکار این استان به عنوان یکی از قطبهای مهم گردشگری سلامت می تواند در این راستا نقش تاثیرگذار و به هنگامی داشته باشد.
از غار بزنگان تا مزدوران
به گفته وی در خراسان رضوی 220 غار شناسایی شده است که غارهای بزنگان، درونه، زری، سیر، قباد، کارده، مزدوران، مغان، سلیمان و فارس از غارهای معروف این استان است.
میبدی با توضیح مشخصات بخشی از غارهای این استان عنوان می کند: غار سلیمان، در غرب شهر شیروان و در نزدیکی روستای قشلاق کاوه واقع شده و دارای دهانه وسیع و سقفی از سنگ یکپارچه به طول ۲۵ و عرض ۶ متر است.
به گفته وی طول این غار ۵۰ متر است و از نوع غارهای خشک است.
قدمت غار بزنگان به پيش از ميلاد باز می گردد
غار بزنگان در شش كيلومترى جنوب غربى دهكده بزنگان واقع شده و قدمت آن به پيش از ميلاد باز می گردد.
این غار آهكى و داراى ستونهاى استالاگتيت و استالاگميت است و به لحاظ قدمت تاريخی تحت شماره ۶۵۹ در زمره آثارتاريخی به ثبت رسيده است.
غار درونه نیز به سده ۶ تا ۸ هجری قمری مربوط است و در شهرستان بردسکن واقع شده و دهانه آن در دامنه کوه و در ارتفاع حدود صد متری قرار گرفته است.
عرض دهانه غار حدود ۲ متر و ارتفاع آن ۱۱۰ سانتی متر بوده و مکان اصلی غار فضایی است دایره‌ای شکل که در وسط آن چشمه آبی وجود دارد و در داخل غار تزئینات آهکی طبیعی به چشم می خورد.
غار زری، در ۹ کیلومتری جنوب غربی شهر مشهد و در مسیر روستای گلستان و کوه‌های اطراف قرار دارد و دهانه غار در ارتفای ۱۰ متری از سطح زمین و به سمت غرب قرار دارد.
غار سیر در گذشته مسکونی بوده است
غار سیر نیز در روستای سیر از توابع بخش مرکزی شهرستان بردسکن است و این غار در دوران گذشته مسکونی بوده و به عنوان پناهگاه از آن استفاده می شده است.
دهانه غار حدود ۱۵ متر بالاتر از پای دیواره و حدود ۱۵۰ متر بالاتر از کف دره است و این غار ۶۴ متر طول دارد و دارای ۲ سوراخ ورودی است.
غار قباد، غار آهکی است و مسیر این غار از قوچان به سوی روستای شیخ کاتلو واقع است.
غار کارده، در ۳ کیلومتری روستاری کارده و در ۴۸ کیلومتری مشهد قرار دارد و عرض آن ۳ متر و طول آن ۱۰۰ متر است.
غار مزدوران که قدمت آن به هزاره دوم پیش از میلاد می‌رسد نیز در ۲ کیلومتری شرق مزداوند بین شهر سرخس و مشهد واقع شده وعرض دهانه ورودی آن به ۲ مترو ارتفای آن به ۵/۲ متر می‌رسد.
غار مغان در ۳۵ کیلومتری شهر مشهد و در جنوب روستای مغان واقع شده و درون این غار آثار استالاگمیت و استالاکتیت و چندین حلقه چاه وجود دارد.
غار فاس نیز در دشت بیاض در استان خراسان رضوی قرار دارد و ارتفاع دهانه آن تا زمین ۴۰ متر و عرض آن ۶۰ متر است.
.................
گزارش: مرضیه صاحبی