سایت شبکه تلویزیونی ABC آمریکا با عنوان "ایران کلید پرونده اوباما برای حمله به سوریه"، مینویسد: "ایران به صورت روزافزونی تبدیل به اصلی ترین موضوع بحث دولت اوباما در پرونده اقدام نظامی علیه سوریه شده است.
جان کری، وزیر خارجه این کشور در گفتگو با اعضای کمیته روابط خارجی سنا گفت ایران امیدوار است آنها به نحو دیگری به مساله نگاه کنند و "انفعالمان" باعث میشود آنها به این نتیجه برسند که گزینه نظامی وجود خارجی ندارد.
در این مطلب آمده است: "با وجودی که اوباما در صحبتهای خود ... حتی یک بار هم نام ایران را نیاورده بود اما بصورت غیر مستقیم با این که پیامی به "دولتهایی که ممکن است تصمیم به ساخت سلاح هستهای بگیرند" است، اشاره کرد."
اما روز گذشته، کری چهار بار در مقدمه کوتاه خود در برابر کمیته، از ایران نام برد و هر بار مدعی شد اقدام آمریکا علیه سوریه، "بازدارنده تهدید هستهای ایران است". وی حمله آمریکا به سوریه را "پیام روشنی در زمینه مخالفت جدی آمریکا با سلاحهای کشتار جمعی" معرفی کرد.
این مطالب در حالی مطرح شد که تاکنون غرب موفق به ارائه اسنادی در زمینه ادعای خود نشده است.
هنگامی که از وی سوال شد که آیا امکان دارد دولت اوباما از مجوز هدف قرار دادنِ سلاح کشتار جمعی سوریه برای مقابله با تهدیدات دیگر کشورها -همچون برنامه هستهای ایران- استفاده کند، کری با صراحت گفت: "نه"
چاک هیگل نیز در این زمینه مدعی شد: "عدم پذیرشِ اقدام، باعث لطمه به اعتبار آمریکا درباره دیگر تعهدات امنیتی آمریکا -از جمله تعهد رئیس جمهوری به ممانعت از دست یابی ایران به سلاح هستهای- خواهد شد.
به گفته ABC، به نظر می رسد که دیگر اعضای کمیته در سنا از هر دو جناح نیز با نظر فوق موافق بودند.
باربارا باکسر از ایالت کالیفرنیا نیز گفت اگر اقدامی نکنیم، "ایران ما را یک ببر کاغذی خواهد دانست."
نیویورک تایمز با ذکر مباحث مربوط به آنچه آنها به عنوان "تهاجم هواییِ تنبیهی" علیه سوریه نامیدهاند، یکی از اصلیترین دلیلِ مدافعان پاسخ نظامی را "فرستادنِ پیام به یک کشور دیگر: ایران" دانسته است.
اما این روزنامه، چنین پیامی را در تضاد با فعالیتی که در حال حاضر مقامات آمریکا برای بررسی گفتگو با رئیس جمهوری جدید ایران انجام میدهند، میداند.
نویسنده، دو اقدام دیپلماتیک هفته گذشته را باعث تقویت این گمان دانسته است که در پشت پرده، ارتباطاتی برقرار شده است. سفر جفری فلتمن -یکی از مقامات ارشد وزارت خارجه در دور اول ریاست جمهوری اوباما که در حال حاضر فرستاده ارشد سازمان ملل است- به تهران برای ملاقات با محمد جواد ظریف درباره "واکنشها به حمله هوایی احتمالی آمریکا به سوریه"؛ اولین اقدام بود.
از سوی دیگر سلطان عمان که بارها نقش واسطه را میان دو کشور بازی کرده بود، در تهران با مقام معظم رهبری ملاقات کرد.
نیویورک تایمز مدعی شد که نه آقای قلتمن و نه سلطان قابوس بن سعید آل سعید از عمان حرفی از انتقال پیام میان دو کشور نزدهاند. با این حال، چنین مقدماتی به همراه عدم واکنش شدیدالحن مقامات ایران در زمینه احتمال حمله به سوریه، "این امید را به وجود آورده است که واشنگتن بدون مشکلی بتواند به خواسته خود دست یابد."
از سوی دیگر، ویلیام هیگ -وزیر خارجه انگلیس- نیز روز گذشته اعضای حزب کارگر که خواستار نقش آفرینی ایران در گفتگوهای صلح شده بودند را مورد سرزنش قرار داد.
به نوشته روزنامه گاردین، وی در صحبتهای خود مدعی شراکت ایران در اقدامات نظام سوریه دانست که حاضر به پذیرش "دولت انتقالی" سوریه نشده است.
داگلاس آلکساندر، وزیر خارجه در سایه انگلیس، خواستار تشکیل گروه تماس سوریه شده بود که شامل کشورهای کلیدی منطقه -از جمله ایران و عربستان- باشد تا با سرعت دور دوم گفتگوهای ژنو آغاز شود.
هیگ نسبت به ملاقات وزیر خارجه جدید ایران در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل ابراز تمایل کرده است اما نسبت به "خوش بینی بیش از حد" نمایندگان نسبت به دیپلماسی ایران انتقاد کرده است.
-----------------------
حامد نعمت اللهی