خبرگزاری مهر ـ گروه فرهنگ و ادب: برگزاری هفته کتاب در ایران سابقهای طولانی دارد؛ در سال 1345 آئیننامهای از سوی دولت وقت صادر شد که بر اساس آن قرار بود هر ساله در هفته آخر آبان ماه مراسمی به این نام اجرا شود. این آئیننامه 11 مادهای البته اجرا نشد تا اینکه بیش از یک دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، نخستین دوره هفته کتاب در آبان ماه سال 1372 برگزار شد. از آن زمان تاکنون 20 دوره از این مناسبت برپا شده و هدف از این کار هم همواره «توسعه فرهنگ مکتوب و ایجاد علاقه در میان مردم به کتاب و کتابخوانی» عنوان شده است.
در سالهای اخیر، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در برپایی برنامههای عدیده با همین هدف با وزارتخانهها و دستگاهها و تشکلهای مختلف دیگر از جمله وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت کشور، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان تبلیغات اسلامی، هیئت امنای کتابخانههای عمومی، سازمان صدا و سیما، شهرداریها، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، حوزههای علمیه، دانشگاهها، جهاد دانشگاهی، هیئت امنای مساجد، سازمان تربیت بدنی، مؤلفان، مؤسسات نشر و کتاب فروشیها همکاری کرده است.
همچنین برگزاری نمایشگاههای کتاب در داخل و خارج از کشور، برگزاری گردهماییها و جلسات بحث و بررسی و گفتگوهای مختلف در زمینه فرهنگ مکتوب و گسترش کتابخوانی، بزرگداشت مشاهیر، نویسندگان و علما، برگزاری جشنهای مختلف کتاب کودک، نوجوان و جوان، اجرای مسابقات کتابخوانی، چاپ و نشر برخی جزوات و مجلات ویژه کتاب و کتابخوانی و نیز چاپ اطلاعیهها، خبرنامهها و اوراق تبلیغی، از جمله برنامههای هفته کتاب بوده است.
انتشار تمبر و تهیه لوح یادبود برای اهدا به بهترین پدیدآورندگان و تولیدکنندگان کتاب، تکمیل و تجهیز کتابخانههای عمومی، کتابخانههای مساجد، حوزههای علمیه، مدارس و روستاها و ارایه آخرین دستاوردهای علمی و فنی در حوزه اطلاعرسانی کتاب و نشر هم از تبعات برنامههای موسوم به هفته کتاب بوده است.
همه مردان معاونت فرهنگی در اختتامیه دوره بیستم هفته کتاب
اما امسال و در شرایطی که کمتر از دو ماه به زمان معمول آغاز سلسله برنامههای هفته کتاب (هفته آخر آبان) باقی مانده، نه تنها دبیر و اعضای شورای سیاستگذاری این مناسبت، از سوی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی نشدهاند، بلکه قرائن حاکی از آن است که برگزاری این مناسبت ـ حداقل به شیوهای که تاکنون متداول بوده ـ در هالهای از ابهام قرار گرفته است.
البته این موضوع متاثر از بلاتکلیف بودن معاونت فرهنگی وزارت ارشاد هم هست؛ تنها معاونتی که هنوز مسئول آن از سوی علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت جدید معرفی نشده است، معاونت فرهنگی است و در همین حال این معاونت از بیش از یک سال پیش به این طرف (دقیقاً 380 روز) با سرپرست اداره میشود.
به نظر میرسد یکی دیگر از دلایل مبهم بودن برگزاری هفته کتاب در سال جاری، علاوه بر نامشخص بودن معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، احتمال ایجاد تغییرات اساسی در ادارات حساس و کلیدی این معاونت از جمله اداره کتاب باشد. کما اینکه در سالها اخیر دبیر هفته کتاب، همواره مدیر اداره کتاب وزارت ارشاد بوده است.
همچنین این احتمال وجود دارد که بازخورد منفی تعیین مسئولان برخی رویدادهای مهم در دوره فعالیت دولت جدید از سوی مسئولان دولت قبل ـ تجربه تعیین رئیس نمایشگاه کتاب سال 93 ـ مسئول فعلی معاونت فرهنگی را که وزیر ارشاد در روزهای اخیر از قطعی بودن تغییر او خبر داده، مجبور کرده بیشتر دست به عصا راه برود و باعث شده در همین نمونه اخیر، از انتخاب دبیر هفته کتاب و یا اعضای شورای سیاستگذاری اجتناب کند.
بنا بر اعلام علی اسماعیلی، سرپرست معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال گذشته، بیش از 1500 برنامه برای اجرا در بیستمین دوره هفته کتاب به شورای سیاستگذاری آن ارائه شده بود. وی البته گفته بود که هفته آینده (هفته اول آذر 91) بررسی خواهد کرد تا ببیند چه تعداد از این برنامهها اجرا شده است؟ سخنی که با گذشت حدود یک سال، در حد یک وعده باقی مانده است.