به گزارش خبرنگار مهر، بی تردید هرکس که با واژه استعمار و استعمارستیزی به خصوص در مناطق اسلامی کوچکترین برخوردی داشته باشد نامی از سید جمال الدین اسدآبادی را در ذهن دارد چراکه او بنیانگذار پیوند جهانی اسلام بود.
سیدجمال الدین اسدآبادی در سال 1254 هجری قمری در اسدآباد از توابع استان همدان چشم به جهان گشود و در محل تولد خود به یادگیری زبان عربی و مقدمات علوم دینی پرداخت و سپس راهی عراق شد تا در نجف نزد شیخ مرتضی انصاری تحصیلات خود را ادامه دهد.
سیدجمال به مدت چهار سال نزد شیخ انصاری به ادامه تحصیل پرداخت و زندگی سیاسی و اجتماعی وی با فراخواندن جهان اسلام به خیزش علمی و ادبی و همبستگی و پایداری در برابر استعمار غرب آغاز شد.
سید جمال برقراری و پایدار کردن پیوند جهانی اسلام را در پی گرفت
در این راستا، سید جمال با سفرهای پی در پی به کشورهای اسلامی و اروپایی، برقراری و پایدار کردن پیوند جهانی اسلام و طرح رویکردهای نو در زمینه های اجتماعی و دینی را پی گرفت.
سیدجمال در این راه، فعالیت گسترده و گوناگونی را مانند انتشار روزنامه، برگزاری نشستهای علمی، نوشتن مقالات و انجام سخنرانی های ادبی و سیاسی، از خود به جای نهاد.
در این میان از جمله مهمترین آثار هر فرد شاگردانی است که در مکتبخانه خود می پروراند و به جامعه بشری تحویل می دهد که از این جهت سید جمال دارای پرونده ای بسیار روشن و پرافتخار است چرا که در مکتبخانه وی مردان بزرگی چون محمد عبده، عبدالرحمن کواکبی و سعد زغلول در مصر و بزرگان دیگری در پهنه جهان اسلام، به عنوان پرچمداران حرکت به جهان بشریت تحویل داده شدند.
از سوی دیگر پرواضح است که به تبع همین افکار بزرگ و اصلاحی بود که رویکردهایی نظیر جمهوری خواهی و مشروط کردن قدرت سلطنت در ایران شکل گرفت.
زندگی سید جمال آمیخته به سفرها و اخراجهای سیاسی متعددی است که البته این بی مهری ها نتوانست در اراده پولادین این رادمرد اصلاحگر خللی وارد کند.
سید پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی به قزوین و تهران رفت و سپس از آنجا عازم عراق شد و پس از چهار سال ماندن در عراق و شاگردی نزد شیخ مرتضی انصاری و آخوند ملاحسینقلی همدانی به درجه اجتهاد رسید.
در ادامه از عراق به ایران آمد و از راه بوشهر راهی هند یعنی جایی که فرصت آشنایی با علوم جدید و فرهنگ اروپایی را پیدا کرد، شد.
پس از هند به مکه رفت و سپس از راه عراق و ایران وارد افغانستان شد و در طول پنج سال ماندن در آنجا به سمت وزارت رسید.
پس از افغانستان به بمبئی و قاهره و سپس به استانبول رفت و در آنجا توانست با پیشروان نهضت اصلاح طلبی(تنظیمات) آشنا شود.
سید زندگی پرفراز و نشیبی پشت سر گذاشت و بیشتر عمر خود را در سفر به اقصی نقاط دنیا گذراند ولی علی رغم همه این مشغله های فکری و روحی از خود آثاری علمی به جای گذاشت که از جمله آنها کتاب تارخ الافغان، انتشار روزنامه عروه الوثقی در پاریس، انتشار روزنامه ضیا الخافقین در لندن، همکاری با روزنامه های اختر، قانون، حبل المتین، تدریس فلسفه ابن سینا در الازهر مصر وتدریس در افغانستان را می توان نام برد.
شناساندن جایگاه سید جمال جزو اولویت های کاری دغدغه‌مندان باشد
ناگفته پیداست که شناساندن جایگاه سید جمال از طریق ابزارهای مختلف رسانه‌ای و فرهنگی باید جزو اولویت های کاری دغدغه‌مندان در تبیین جایگاه مبارزان برجسته برای ارتقا و اعتلای دین در جهان باشد چرا که سید جمال الدین اسدآبادی نقشی اصولی در حرکت اصلاحی و بیداری مشرق‌زمین داشته و محور وحدت خواهی و توجه به مشکلات مسلمانان جهان توسط سید جمال کلید خورد و این یک افتخار برای ایران اسلامی محسوب می شود.
پرواضح است که سید جمال الدین اسدآبادی فرصتی طلایی برای توسعه همه جانبه اسدآباد است و باید از این ظرفیت علمی و روحانی بیشترین بهره برداری صورت گیرد.
از سوی دیگر نقش آموزش و پرورش و دانشگاهها در ترویج افکار سید جمال و آشنایی نسل جوان با تفکرات بیدارگر مشرق زمین بسیار مهم است چراکه شناساندن شخصیت ملی، اسلام‌خواه و شجاع سیدجمال‌الدین اسدآبادی به نسل جوان و مردم به عنوان یک الگوی مناسب در بیداری آنان موثر است.
اما مسئله ای که اخیرا ذهن همه را معطوف به خود کرده است اینکه با پیشنهاد افغانستان و پشتیبانی ایران رویداد "یک‌صد و پنجاهمین سالگرد زندگی فعال سید جمال‌الدین اسدآبادی" درفهرست یونسکو ثبت شده اما در این پرونده نام سید جمال الدین اسدآبادی، "سید جمال‌الدین افغانی" درج شده است.
در همین زمینه یکی از کارشناسان ادبی استان همدان با بیان اینکه آگاه سازی ملتها از ظلم و ستم و دشمن شناسی، افزایش آگاهی مردم و بینش سیاسی آنها و حرکت در مسیر ایجاد همبستگی در تمام کشورها از مهمترین شاخصه های سید جمال در بیداری اسلامی بوده است، افزود: امروز زحمات سید جمال بعد از یک و نیم قرن به ثمر نشسته و موج بیداری اسلامی در کشورهای منطقه برای حذف کامل دیکتاتورهای استکباری ادامه دارد.
ثبت نام "سید جمال الدین اسدآبادی" به عنوان یک افغانی ظلم به تاریخ است
محمد یگانه با بیان اینکه ثبت نام سید جمال الدین اسدآبادی به عنوان یک افغانی ظلم به تاریخ است، گفت: روحانیان در شناساندن افکار سید جمال در جامعه نقش مهمی دارند.
وی تنها راه نجات ملتهای مسلمان را بازگشت به تعالیم دینی و اسلامی دانست و عنوان کرد: شناساندن این شخصیت جهانی و برجسته به اقشار مختلف مردم و معرفی زادگاه ایشان به جهان باید پررنگ تر انجام شود.
یگانه ادامه داد: وی به عنوان شخصیتی فرهیخته و آگاه برای بیداری ایران اسلامی و کشورهای مسلمان به پاخاست و مرام، تفکر و فعالیت وی همیشه موجب وحشت استعمارگران و دشمنان بشریت بوده و است.
در معرفی شخصیت سیدجمال به عنوان یک اسدآبادی کوتاهی کرده ایم
وی به رونمایی از تمبر یادبود و کتاب الکترونیکی سید جمال الدین اسدآبادی در حاشیه برگزاری همایش بزرگداشت سید جمال اسدآبادی طی سال گذشته اشاره کرد و با بیان اینکه در معرفی این شخصیت به عنوان یک اسدآبادی کوتاهی کرده ایم، گفت: فرصت های استان همدان برای شناخته شدن در جهان یکی یکی از دست می رود.
وی از بی توجهی به ثبت نام مفاخر ملی و فرهنگی ایرانی به اسم دیگر کشورها انتقاد کرد و گفت: باید مطالعات پژوهشی در خصوص مفاخر ایرانی در دستور کار قرار گیرد تا مانع تکرار این مسئله برای سایر مفاخر ایرانی و همدانی شویم.
کارشناس مسائل شهری نیز با ابراز تاسف از اتفاق روی داده در خصوص ثبت نام سید جمال الدین اسدآبادی به نام افغانی گفت: متاسفانه بار دیگر کوتاهی ها امتیازی را از استان همدان ربود.
محمد قدیمی با بیان اینکه معرفی شخصیت سید جمال الدین اسدآبادی در زادگاهش تنها به برگزاری سالانه یک کنگره محدود شده بود، گفت: در این کنگره نیز افراد خاص و مدیران و مسئولان حضور می یابند و مردم عادی چندان شرکتی در کنگره ندارند.
وی که دانشگاه محل تحصیلش شهرستان اسدآباد بوده است، گفت: سیدجمال الدین اسدآبادی شخصیتی بین المللی است اما هنوز در کشور ایران نیز چندان شناخته شده نیست.
قدیمی با بیان اینکه باید ضمن نصب تندیس مفاخر در معرفی بیشتر این شخصیت ها، لازم است زندگینامه آنها و شاخصه های این چهره ها در جای جای استان همدان برای مردم عنوان شود، گفت: حتی در شهرستان اسدآباد که زادگاه سیدجمال است نیز به جز یک المان شهری و چند بنر تکراری و برگزاری برنامه های کلیشه ای تلاشی برای معرفی این شخصیت صورت نگرفته است.
محل زندگی سیدجمال الدین اسدآبادی باید به صورت یک قطب شهری مطرح باشد
وی با اشاره به وجود محله سیدان در شهر اسدآباد که آن هم خوب معرفی و شناسانده نشده است، گفت: در معماری شهری باید محل زندگی سیدجمال الدین اسدآبادی به صورت یک قطب شهری مطرح باشد و حتی از پتانسیل آن برای جذب گردشگر استفاده شود که تاکنون در این زمینه موفق عمل نشده است.
وی به خانه و محل زندگی امام خمینی(ره) در شهر خمین اشاره کرد و با بیان اینکه این محل به عنوان یک قطب ویژه در خمین دیده شده و روزانه میزبان گردشگران از اقصی مقاط دنیاست، گفت: در محله سیدان اسدآباد حتی نشانی برجسته از سیدحمال الدین اسدآبادی وجود ندارد.
دانشمند برجسته کشور نیز در گفتگو با خبرنگار مهر در زمینه ثبت نام سیدجمال الدین اسدآبادی بعنوان یک افغانی اظهار داشت: افغانستان در گذشته بخشی از کشور پهناور ایران بوده و بنابراین خیلی از کشورهایی که اطراف ایران هستند از نظر تاریخی وابسته به ایران بوده اند و برای اینکه ماهیت و هویت خود را حفظ کنند دست به چنین کارهایی می زنند.
محمدعلی زلفی گل عنوان داشت: انجام چنین کارهایی برای آن است که این کشورها در حقیقت نشان دهند که می خواهند ریشه دار باشند و برای خود ریشه سازی کنند.
زلفی گل بیان داشت: این کشورها در دستیابی به اهداف شوم خود عملا موفق نمی شوند و درست است که مولوی در ترکیه به خاک سپرده شده اما وقتی کتاب وی به زبان فارسی است آنها چطور می توانند این فرهیخته ایرانی را منتسب به خود کنند؟
وی ادامه داد: بقایای زندگی سیدجمال الدین اسدآبادی هنوز هم در شهر اسدآباد هویدا است و منتسب کردن وی به افغانستان عملا راهبردی ندارد.
زلفی گل به شائبه خلیج عربی به جای خلیج همیشه فارس اشاره کرد و گفت: این موارد همه نشان دهنده آن است که این کشورها ریشه و غنای اصیل و مستقل فرهنگی ندارند و درصدد ریشه سازی برای خود هستند.
این موارد باید از مسیر قانونی و حقوقی باید پیگیری شود
وی با تاکید بر لزوم حفظ مفاخر و ارزش های اصیل و اندیشمندان ایرانی، عنوان داشت: این موارد باید از مسیر قانونی و حقوقی باید پیگیری شود.
نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی نیز در این زمینه ضمن ابراز تاسف از رویداد چنین بحثی برای مشاهیر ایران زمین بر لزوم پیگیری این مهم صحه گذاشت.
ابراهیم کارخانه ای گفت: ایران اسلامی مهد تمدن و تاریخ در جهان است و مفاخر و مشاهیر نامی و گرانسنگی دارد که چشم همگان را به خود خیره کرده اند و با این وصف نیاز است که این مفاخر پاسداری شده و به نام خاک ایران اسلامی به ثبت برسند.
وی با تاکید بر اینکه مسئولان حفظ ارزشها و مفاخر جمهوری اسلامی ایران باید در راستای اهداف ترسیم شده از هیچ کوششی دریغ نکنند، گفت: ثبت نام اندیشمندان و مفاخری چون"سیدجمال الدین اسدآبادی" که هنوز هم ردپای زندگی وی در شهر اسدآباد محرز است، مطالبه ای مردمی و ملی است.
نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی عنوان داشت: مفاخر و مشاهیر دیار ایران اسلامی با توجه به سابقه علمی، ادبی و فرهنگی که داشته اند مورد توجه بسیاری از کشورها هستند تا بر این اساس برای خود شناسنامه سازی و یا تاریخ سازی کنند اما با این وصف باید مسئولان امر باید به این مهم توجه ویژه ای مبذول کنند.
وی در پایان گفت: استان همدان از دیرباز مهد پرورش عرفا، فضلا، پهلوانان و بزرگ‌مردان نامی بوده که در تاریخ چندین هزار ساله این خطه از ایران همیشه نام و یادی از آنان به گوش رسیده و جزو مفاخر همدان لقب گرفته‌اند.
سید جمال‌الدین اسدآبادی، ابوعلی‌سینا، باباطاهر عریان، میررضی آرتیمانی، میرزاده عشقی، مفتون همدانی، عین‌القضات همدانی، بدیع همدانی، غبار همدانی، خواجه‌رشیدالدین فضل‌الله همدانی، آیت‌الله حسینقلی همدانی، آیت الله آخوند ملاعلی معصومی همدانی، غمام همدانی، آیت‌الله حاج شیخ محمد بهاری و آیت الله مفتح شاید ذره‌ای از دریای عظیم مفاخر و مشاهیر استان همدان هستند که شاید کمتر شناخته شده باشند و باید قبل از آنکه کشوری نام آنها را به خود نسبت دهد اقدام کرد.
بر همین اساس لازم و ضروری است تا با تلاش در راستای معرفی هر چه بیشتر این نامداران از تکرار اتفاقی که برای سیدجمال الدین اسدآبادی رخ داد جلوگیری کنیم و قدردان مفاخر ملی خود باشیم.