خبرگزاری مهر ـ گروه فرهنگ و ادب: علی نیکوسخن رئیس هیئت مدیره اتحادیه صنف چاپخانه‌داران تهران در نامه‌ای به علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، با اشاره به اظهارات اخیر وزیر ارشاد پیرامون صنعت چاپ، به بیان وضعیت فعلی این صنعت در کشور و همچنین چشم‌انداز آن با توجه به توسعه نشر الکترونیک، پرداخته و اعلام کرده است که «دیراندیشی برخی دولتمردان، پایه‌های ایجاد فرآیند توسعه ناوگان صنعت چاپ کشور را سست کرده است». نیکوسخن همچنین هشدار داده است «بیم آن می‌رود این صنعت که بیشترین نقش را در توسعه پایدار و صادرات غیرنفتی ایفا می‌کند، مغفول واقع شود».
متن این نامه که برای انتشار در اختیار مهر قرار گرفته، به شرح زیر است:
جناب آقای جنتی
وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی
با سلام و احترام؛
در ابتدا لازم است انتخاب شایسته و امیدبخش جنابعالی که از دردآشنایان حوزه فرهنگ و دغدغه‌مند عزت و سربلندی و سرافرازی ایران اسلامی هستید را تبریک و شادباش گفته و بهروزی و توفیق روزافزون شما را از درگاه حضرت احدیت مسئلت نماید. چه، حضور و سکان‌داری شما در این عرصه می‌تواند موجب خیرات و برکات و نتایج قابل ملاحظه‌ای در جهت اعتلای فرهنگ و هنر این سرزمین محسوب شود. از آنجا که هرگز بر این عهد نبوده و نیستیم که وقت گرانبها و ذی‌قیمت مقام محترم وزارت را مصروف تکرار مکررات کرده و بر پایه تملقات، زبان و قلم بچرخانیم، لذا در ادامه به شرح دلایل نگارش این نامه سرگشاده که امیدوار است شاهدی تاریخی برای مدیران اتحادیه چاپخانه‌داران تهران قلمداد شود، می‌پردازیم.
جناب آقای جنتی؛ شاید یکی از دلایل اصلی قلمی کردن این اوراق، نگرانی و اضطرابی بود که از ناحیه فرمایشات شما در حاشیه مراسم گرامیداشت هفته دفاع مقدس، در خصوص توسعه و نوسازی صنعت چاپ کشور به بخش قابل توجهی از نخبگان، کارشناسان، فرهیختگان و فعالان صنعت چاپ کشور دست داد. اظهارات شما در این خصوص ما را بر آن داشت تا به نمایندگی از فعالان صنعت چاپ، نشر و بسته‌بندی کشور به ذکر نکاتی چند بپردازیم. نکاتی که عدم توجه به آن‌ها طی سه دهه گذشته، لطماتی جبران‌ناپذیر را بر پیکره نحیف صنعت چاپ کشور وارد آورده است.
جناب آقای وزیر؛ جنابعالی به درستی موضوع توسعه نشر الکترونیک و استفاده از فضای مجازی در میان مخاطبان آثار مکتوب را تشخیص داده و از این رو پیش‌بینی نموده‌اید که این بخش از صنعت با افت سرمایه‌گذاری در سال‌های آتی روبرو خواهد بود. جالب آنکه آمارهای معتبر بین‌المللی نیز بیانگر این مهم بوده و سیاستگذاران کشورهای توسعه‌یافته را متوجه خود کرده است. بر اساس این آمارها تا سال 2016 میلادی صنعت چاپ در بخش نشر با 11.1 درصد و در بخش مطبوعات با 14.5 درصد کاهش ارزش سرمایه در ابعاد جهانی روبرو خواهد بود.
جناب آقای جنتی؛ علیرغم این پیش‌بینی صحیح در بخش نشر و مطبوعات، به نظر می‌رسد محدود نمودن فراصنعت چاپ و بسته‌بندی به نشر آثار مکتوب، خطایی استراتژیک و نگرشی منفعلانه نسبت به صنعت چاپ طی 30 سال گذشته بوده است. بر اساس همان آمارها که توسط سازمان‌های معتبر بین‌المللی ارائه شده‌اند، بخش بسته‌بندی صنعت چاپ تا سال 2016 با رشد 22 درصدی ارزش سرمایه و مبادلات مواجه خواهد شد. همچنین ارزش بازار سرمایه صنعت چاپ نیز بالغ بر 845 میلیارد دلار در سال برآورد می‌شود.
باید توجه داشت که صنعت چاپ تنها محدود به کتاب و مطبوعات نیست. اگر نبود تأثیر مستقیم و وافر صنعت چاپ در تولید ناخالص ملی و توسعه صادرات غیرنفتی، هرگز صادرات 1050 میلیون دلاری صنعت شیرینی و شکلات در سال‌های گذشته و دستاوردهای صادراتی دیگر صنایع کشور فراهم نمی‌شد.
جناب آقای وزیر؛ بیش از 70 درصد از سرمایه در گردش فراصنعت چاپ در بخش بسته‌بندی متمرکز شده و می‌تواند زمینه‌های لازم به منظور توسعه اقتصادی و فرهنگی را فراهم آورد. به خاطر داشته باشیم در شرایط و موقعیتی هستیم که برخی از کشورهای همسایه، متأثر از سیاست بازی‌های دولت‌های غربی، با چاپ و عرضه دفاتر مشق، نوشت‌افزار و... کودکان، آینده‌سازان این مرز و بوم را هدف گرفته‌اند. مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) نیز با درکی هوشمندانه همه فعالان این عرصه را به مقابله با این پدیده شوم فراخواندند. آیا سربازان این نبرد، جز فعالان صنعت چاپ کشور خواهند بود؟
جناب آقای جنتی؛ در شرایطی که ممیزی‌های مختلف، تحریم‌های سیاسی و فشارهای متعدد اقتصادی در عرصه‌های گوناگون، موجب شده‌اند تا عرضه محصولات فرهنگی حوزه نشر و کتاب جمهوری اسلامی ایران با مشکلات و مسائل متعددی روبرو شود، به نظر می‌رسد حمایت از صنعت چاپ و بسته‌بندی می‌تواند یکی از راهکارهای اصلی برون‌رفت از این وضعیت، محسوب شود. جنابعالی به خوبی آگاهی دارید که بسته‌بندی هر محصولی علاوه بر بعد اقتصادی، می‌تواند حاوی پیام‌های متعدد فرهنگی باشد و خود به عنوان یک نشردهنده نمادهای فرهنگی ایران اسلامی عمل نماید. لذا استفاده از این ظرفیت و توجه به بازارهای منطقه‌ای نظیر
کشورهای خاورمیانه، کشورهای CIS و همسایگان غربی و شرقی، موقعیت استراتژیک و قابل تأملی را فراروی صنعت چاپ و بسته‌بندی کشور قرار می‌دهد.
جناب آقای وزیر؛ در این مجال اندک نه قصد زیاده‌گویی است و نه در پی تشریح و تبیین و توضیح تمام مسائل مربوط به صنعت چاپ هستیم. همان‌گونه که پیشتر نیز ذکر شد انگیزه اصلی نگارش این مطالب نتیجه نگرانی و دلمشغولی نخبگان و کارشناسان صنعت چاپ کشور بود. هر چند تلاش‌های خستگی‌ناپذیر و شبانه‌روزی معاون محترم امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در آخرین ماه‌های دولت دهم، نتایجی ارزنده در پی داشت و موجب خرسندی فعالان صنعت چاپ کشور گردید، لیکن دیراندیشی دیگر دولتمردان، پایه‌های ایجاد فرآیند توسعه ناوگان صنعت چاپ کشور را سست نموده و بیم آن می‌رود این صنعت که بیشترین نقش را در توسعه پایدار و صادرات غیرنفتی ایفا می‌کند، مغفول واقع شود.
به دیگر سخن، امید است در سایه تدبیر و دوراندیشی جنابعالی و همکاران محترمتان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت تدبیر و امید، زمینه‌های لازم به منظور تحقق «حماسه اقتصادی» در سایه «رونق اقتصاد فرهنگ کشور» فراهم آید. در پایان به یاد داشته باشیم یکی از روش‌های اصولی دستیابی به اهداف سند چشم‌انداز ایران 1404، توجه به توسعه، نوسازی و بهسازی ناوگان فراصنعت چاپ ایران است.