جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی سال 2013 به جیمز ایی روتمان، رند دبلیو شکمان و توماس سی شدهوف برای کشف یک سیستم مهم در سلولهای بدن اهدا شد.

به گزارش خبرنگار مهر، این جایزه به جیمز ایی روتمان آمریکایی استاد علوم بیوپزشکی در دانشگاه یل و رئیس دپارتمان بیولوژی سلولی دانشکده پزشکی دانشگاه یل است.

توماس شدهوف بیوشیمیست آلمانی است که برای تحقیقاتش در انتقال سیناپسی شناخته می شود. در حقیقت تلاشهای وی بنیاد درک کنونی علمی را از انتقال دهنده عصبی " vesicle-mediated" فراهم کرده است.

رندی وین شکمان آمریکایی زیست شناس سلولی دانشگاه کالیفرنیا و سردبیر سابق مجله مقالات آکادمی ملی علوم است.

در 27 نوامبر 1895 آلفرد نوبل آخرین وصیت خود را امضا کرد و بیشتر دارایی خود را به جایزه‌ای اختصاص داد تا همه ساله بدون توجه به ملیتی خاص، به افراد شایسته اهدا شود. براساس وصیت نوبل، بخشی از این جوایز به فردی اهدا می شود که مهمترین کشف را در حوزه فیزیولوژی یا پزشکی کرده است.

جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی یکی از جایزه‌های نوبل است که هر سال از سوی انستیتوی کارولینسکا اعطا می‌شود. جایزه امسال توسط "گوران کی. هانسون" دبیر کمیته فیزیولوژی یا پزشکی بنیاد نوبل اعلام شد.

تحقیق این 3 دانشمند به اینکه سلول چگونه سیستم انتقال خود را سازمان دهی می کند، پاسخ داده است.

تحقیقات برندگان نوبل پزشکی امسال که هر سه در دانشگاه های آمریکایی فعالیت می کنند، به توضیح فرآیندهای متنوعی چون آزاد شدن انسولین در خون، ارتباط بین سلولهای عصبی و نحوه آلوده شدن سلولها توسط ویروسها کمک می کند.

آنها به شیوه عملکرد وزیکولها که شبیه یک دسته کشتی که کالاهای خود را به یک نقطه مشخص می رسانند، پی برده اند. این کشف برای درک شیوه برقراری ارتباط مغز و آزاد کردن هورمون ضروری است.

براساس اعلام کمیته نوبل پزشکی این تحقیقات تأثیر مهمی بر درک ما از چگونگی انتقال محموله با زمان بندی و تعیین محل دقیق به خارج از سلول دارد، بدون این سازمان دقیق و فوق العاده سلول با آشفتگی و هرج و مرج رو به رو می شود.

برندگان سال 2012 و سال 2011

جان گوردن استاد موسسه گوردون در کمبریج انگلستان و شینیا یاماناکا استاد دانشگاه کیتو در ژاپن جایزه نوبل پزشکی سال گذشته را برای این کشف  که سلول‌های بالغ خاص می‌توانند با برنامه ریزی مجدد به سلول‌های بنیادی پرتوان تبدیل شوند که این سلولها قادر به تبدیل به انواع سلول‌های گوناگون هستند دریافت کردند.

کشف این دو محقق موجب تغییر انقلابی در شناخت انسان از چگونگی رشد و تکامل سلولها و اعضای بدن شده است.

این درحالی است که سال 2011 جایزه نوبل پزشکی به سه نفر اختصاص یافت. بروس بویتلر از آمریکا، ژول هافمن از لوکزامبورگ و رالف استاینمن از آمریکا و کانادا جایزه نوبل پزشکی سال 2011 رشدند.

بروس بویتلر از ایالات متحده آمریکا و ژول هافمن از لوکزامبورگ به خاطر اکتشافات فعال سازی سیستم ایمنی ذاتی بدن و همچنین  رالف استاینمن از ایالات متحده آمریکا و کانادا به خاطر کشف سلول‌های دندریتیک برنده جایزه پزشکی نوبل شدند. نیمی از این این جایزه به  بویتلر و هافمن و نیم دیگر به استاینمن اختصاص یافت.

تعداد جوایز نوبل در رشته فیزیولوژی یا پزشکی

از سال 1901 تاکنون 103 جایزه نوبل در رشته فیزیولوژی یا پزشکی اهدا شده است، این درحالی است که تعداد برندگان جایزه نوبل پزشکی 201 نفر بوده اند.
این جایزه در 9 سال در این میان اهدا نشد و علت آن جنگ جهانی اول و دوم بود، چرا که در دوره این جنگها تعداد محدودترین جایزه نوبل اهدا شد.

تعداد جوایز مشترک

38 جایزه پزشکی تنها به یک برنده اختصاص یافته است. 32 جایزه پزشکی بین دو نفر مشترک بوده است و 33 جایزه پزشکی به سه نفر اهدا شده است. براساس قوانین بنیاد نوبل جایزه را می توان به صورت مساوی بین دو کاری که هرکدام از شایستگی کافی برخوردارند، تقسیم کرد، اگر این کار توسط دو تا سه نفر انجام شده باشد جایزه به طور مشترک به آنها اهدا می شود. اما در هیچ موردی تاکنون جایزه به بیش از 3 نفر اهدا نشده است.

متوسط سنی، پیرترین و جوان ترین برنده جایزه نوبل پزشکی

طی تمام سالهایی که جایزه نوبل پزشکی اهدا شده متوسط سن برندگان 57 سال اعلام شده است. جوانترین برنده نوبل پزشکی فردریک جی. بانتینگ 32 ساله بود که در سال 1923 جایزه گرفت.

پیتون روس 87 ساله پیرترین برنده نوبل بود که در سال 1966 جایزه گرفت.

زنان برنده نوبل پزشکی

از تعداد 201 برنده جایزه نوبل پزشکی تنها 10 نفر زن بوده اند.

نوبل پزشکی خانوادگی

گرتی کوری و کارل کوری زوج متأهلی بودند که در سال 1946 جایزه گرفتند. هانس ون الر چلپین و الف ون الر پدر و پسری بودند که نوبل شیمی و پزشکی دریافت کردند. آرتور کرنبرگ و راجر کورنبرگ نیز پدر و پسری بودند که نوبل پزشکی و شیمی دریافت کردند.

جان تینبرگ برنده نوبل اقتصاد و نیکولاس تینبرگ برنده نوبل پزشکی نیز برادر بودند.