سوریه در سال 1936 به دنبال توافقی با فرانسه به استقلال رسید، اما سالها دستخوش بی‌ثباتی سیاسی و چندین کودتا بود. در سال ١٩۵٨ این کشور برای مدتی با پیوستن به مصر "جمهوری متحده عربی" را تشکیل داد که البته عمر آن سه سال بیشتر طول نکشید.
در سال ١٩٧١ حافظ اسد از افسران سرشناس حزب بحث و از علویان سوریه توانست به ریاست‌جمهوری برسد. پستی که نزدیک به سه دهه در اختیار او بود و پس از وی هم به پسرش، بشار اسد رسید. در همه این سالها مناقشه اعراب و اسرائیل مسئله اصلی سیاست سوریه بود و هر چند حافظ اسد در اواخر حکومت خود سیاست نرم‌تری نسبت به رژیم صهیونیستی در پیش گرفت، اما روابط این دو کشور هیچ‌گاه مسالمت‌آمیز نبوده است. بشار نیز همچون پدرش به اسرائیل روی خوش نشان نداده و سوریه در زمان ریاست جمهوری او در کنار ایران، حزب‌الله لبنان و حماس، محور مقاومت در مقابل رژیم صهیونیستی را تشکیل داده است.
موضع محکم بشار در قبال اسرائیل، سبب شد سران این رژیم، کشورهای غربی و همچنین کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس که رابطه خوبی با سوریه نداشتند، به فکر چاره‌ای برای خارج کردن سوریه از محور مقاومت بیفتند. بیداری اسلامی یا به گفته رسانه‌های عربی- غربی بهار عربی، فرصت خوبی برای مخالفان دولت اسد فراهم کرد تا در لوای این جنبش و با استناد به اعتراضات گاه و بیگاه مردم سوریه، نقشه‌های خود را برای سرنگونی دولت سوریه اجرا کنند.
اما اوضاع آن طور که آنها می‌خواستند پیش نرفت. با شروع بحران سوریه در سال 2011 تعدادی از افسران و سربازان ارتش سوریه از بدنه حکومت جدا شده و با هدف اصلاح نظام سوریه و دموکراسی‌خواهی، گروه موسوم به ارتش آزاد را راه‌اندازی کردند.
این گروه که مورد حمایت تسلیحاتی و مالی کشورهای غربی و عربی قرار داشتند، ابتدا پیروزی‌هایی کسب کردند، اما به مرور ارتش سوریه به اوضاع مسلط شده و شروع به بازپس‌گیری مناطق و شهرهای اشغالی کرد.
در چنین شرایطی کشورهای عربی و در رأس آنها عربستان و قطر، چاره کار را در اعزام نیروهای تروریستی‌های وابسته به القاعده و دیگر گروه‌های تکفیری و تندرو دیدند. حضور گروه‌های تروریستی نه تنها سودی برای مخالفان نداشت، بلکه نقض گسترده حقوق بشر و ارتکاب جنایات جنگی از جمله کشتار و شکنجه کودکان، صدور فتاوایی چون جهاد نکاح و... توسط آنها خشم و نفرت شدید مردم سوریه را برانگیخت و آنها را بیش از پیش از به حمایت از بشار اسد سوق داد.
اعمال گروه‌های تندرو و تکفیری به حدی غیرقابل قبول است که برخی از فرماندهان و نیروهای گروه ارتش آزاد تصمیم گرفته‌اند دوباره به ارتش سوریه پیوسته و حتی درگیری‌هایی میان گروه موسوم به ارتش آزاد و گروه‌های تروریستی رخ داده است.
.................................
دکتر مهدی گلجان، تحلیلگر مسائل بین الملل