به گزارش خبرنگار مهر، گرچه اعياد به ويژه اعياد مذهبي همه از جايگاهي خاص و والا نزد مردم يزد برخوردارند اما مردم اين ديار از ديرباز توجه و علاقه خاصي به عيد غدير داشته اند و به واسطه همين علاقه، ارادت ويژه اي به سادات دارند.
همين ارادت است كه يزديها، سادات را با القاب و عناوين خاصي خطاب قرار مي دهند و هرگز اسم آنها را به تنهايي صدا نمي كنند.
استفاده از عنوان "بي بي" براي بانوان سيده و استفاده از "مير" يا "آقا" در ابتداي اسم آقايان سيد، احترامي است كه يزدي ها همواره از قديم الايام تاكنون براي سادات قائل بوده اند.
احترام ويژه مردم يزد براي عيد غدير و سادات
همين احترام سبب شده تا عيد غديرخم در يزد رنگ و بوي ديگري داشته باشد و مردم با شور و علاقه خاصي در اين ايام به برگزاري مراسم هاي شب عيد غدير بپردازند.
با جستجويي در فرهنگ عامه مردم يزد نيز نگاه ويژه به جايگاه عيد غدير به چشم مي خورد و همانگونه كه مردم بسياري از نقاط براي اعياد ملي نظير عيد نوروز، ارزش قائلند و ديد و بازديد و خريد شيريني و .. انجام مي دهند، مردم يزد چندين برابر براي اين غدير اين جايگاه را قائل هستند و اين ارزش گذاري هنوز هم مشاهده مي شود.
صديقه رمضانخاني، محقق فرهنگ عامه مردم يزد در اين زمينه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: مردم از گذشته هاي دور برنامه ريزي خاصي براي عيد غدير داشتند و به برگزاري جشن هاي بزرگ مي پرداختند.
گردهمايي دراويش در خانقاه‌هاي يزد در گذشته هاي دور در شب عيد غدير
وي افزود: در گذشته ها در زيارتگاه ها، مساجد و حتي خانقاه ها جشن هاي ويژه اي برگزار مي شد و خانقاه ها شور و هيجان ويژه اي داشت زيرا دراويش از نقاط مختلف به خانقاه مي آمدند و در مدح حضرت علي (ع) به شعرخواني و دف زني مي پرداختند.
رمضانخاني بيان كرد: مردم به دليل ارادت خاصي كه به حضرت علي (ع) داشتند، مراسم هاي مهم و ويژه خود نظير خواستگاري، عقد يا عروسي را در روز عيد غدير انجام مي دادند و از مدتها قبل منتظر مي ماندند تا در چنين روزي مراسم هاي خود را برگزار كنند.
وي ادامه داد: خانواده هايي نيز كه نو عروس داشتند، در اين روز به ديدن عروس مي رفتند و براي او شيريني و طلا و گل و لباس و پارچه هديه مي بردند.
رمضانخاني با اشاره به ديگر آداب و رسوم مردم يزد در روز عيد غدير خم، يادآور شد: در اين روز از گذشته ها در خانه سادات به ويژه بزرگترهاي سادات، هياهوي خاصي بود و معمولا اغلب آنها در ظهر روز عيد غدير خم، اقوام و همسايگان خود را اطعام مي كنند.
سادات در عيد غدير وليمه مي دادند
وي افزود: در گذشته، گوسفندي در روز عيد غدير توسط سادات قرباني مي شد و از گوشت آن براي اقوام و همسايگان و افراد نيازمند محله، غذايي طبخ مي شد و آن سادات آن روز را وليمه مي داد.
رمضانخاني يادآور شد: رسم بود سادات هديه اي براي همه مهمانان خود تهيه مي كردند كه اين هديه بسته به وسع او از بسته اي نقل كه با تور سبز پيچ مي شده شروع مي شد تا اسكناس هاي رايج هر زمان.
وي بيان كرد: در برخي مناطق نيز رسم بر اين بود، مردم براي سادات شيريني و هر چيز ديگري از جمله پارچه و لباس، عيدي هديه مي بردند.
رمضانخاني بيان كرد: در برخي خانواده هاي سادات نيز اطعام به اين شكل نبود و در عصر روز عيد غدير، آش سنتي يزد كه به "شولي" معروف است، طبخ مي شد و اقوام دور يكديگر جمع مي شدند و عيد را جشن مي گرفتند.
اين آداب و رسوم هنوز هم در خانه هاي بسياري از سادات يزد مرسوم است و سادات با انداختن شال سبز به دور گردن خود، روز عيد را به ميزباني از مهمانان خود مي پردازند و آنها را با هديه اي هر چند اندك، بدرقه مي كنند.
شور و حال غديري در يزد حاكم است
اما اين روزها پخش شربت و شيريني در خيابان ها در اعياد به ويژه عيد غدير مرسوم شده و گرچه ترافيك هاي طولاني و كلافه كننده ايجاد مي كند اما براي مردم جذاب است.
مولودي خواني نيز در اغلب خانه ها برپاست و علاوه بر مراسم هايي كه در منازل برپا مي شود، در سطح شهر نيز برنامه هاي ويژه اي برگزار مي شود و بسياري از مساجد و حسينيه ها برگزار كننده مراسم هاي ويژه شب عيد غدير هستند.
در يزد هم از امشب برنامه هاي متنوعي برگزار مي شود كه برپايي ايستگاه هاي شادماني، پذيرايي از مردم با شربت و شيريني، چراغاني خيابانها، نورافشاني، برگزاري مراسم جشن و شادماني در امامزاده ها و بقاع متبركه از جمله آنهاست.