مسعود ده‌نمکی نویسنده و کارگردان سینما و تلویزیون که این روزها مشغول ساخت نسخه سینمایی و تلویزیونی "معراجی‌ها" است، در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به اینکه اگر فیلم به جشنواره نرسد تا سال آینده برای شرکت در جشنواره فیلم فجر صبر خواهد کرد یا خیر؟ اظهار کرد: خیر. مهم این است که کار را مردم ببینند چرا که فیلم موضوعی را طرح می‌کند که امروز در جامعه مطرح است. ما می‌خواهیم به شبهاتی که درباره دفن شهدای گمنام در اماکن مختلف طرح می‌شود، پاسخ دهیم.
"معراجی‌ها" در این دوره کارآمدتر است
وی در پاسخ به پرسش دیگر مهر مبنی بر اینکه آیا سریال او تاریخ مصرف‌دار است، گفت: خیر. اما احساس می‌کنم اکنون بازه زمانی است که کارآمدتر خواهد بود. "معراجی‌ها" جزو آثاری است که مرتبط با دفاع مقدس است. همه کارهای من "اخراجی‌ها 1" درباره رزمنده‌ها و شهدا، "اخراجی‌ها 2" درباره آزاده‌ها، "اخراجی‌ها 3" در خصوص مسائل بعد از جنگ و جانبازان بوده و "معراجی‌ها" در خصوص شهدای گمنام است.
کارگردان سه‌گانه "اخراجی‌ها" درباره ساخت سری چهارم این فیلم گفت: اگر می‌خواستم حتما این کار را انجام می‌دادم. معلوم نیست. "معراجی‌ها" حتی با وجود اینکه برخی بازیگران "اخراجی‌ها" در آن حضور دارند، مضمونی متفاوت دارد. فقط سیدجواد هاشمی که در نقش همیشگی‌اش بازی کرده است در بخش جنگ به کار اضافه می‌شود، دیگران نقش‌های متفاوتی دارند.
پلی از گذشته به امروز برای آشتی دادن نسل‌ها
ده نمکی در این باره که چرا آثارش تلفیقی از گذشته تا به امروز است، تأکید کرد: سعی در ارتباط دادن بین دو نسل که خیلی‌ها تلاش می‌کنند بینشان فاصله بیندازند دلیل این موضوع است. تمام تلاش ما به خصوص در این سریال این است که ثابت کنیم علی رغم اختلاف سلیقه‌هایی که بین نسل‌ها ممکن است در روش‌ها و گفتمان‌ها وجود داشته باشد، آنها مبانی و ارزش‌های مشترک دارند و سعی می‌کنیم پل ارتباطی از زمان حال به گذشته بزنیم.
وی افزود: استقبال مردم از یک اثر، نشان می‌دهد آن اثر مورد پسند اجتماع است و می‌تواند تاثیر خود را بگذارد. کاری ندارم بین مخاطب خاص چه اختلاف نظرهایی وجود دارد، اما وقتی میلیون‌ها نفر از مردم در سینما اثری را تماشا می‌کنند یا نسخه آن اثر در سینمای خانگی را مورد استقبال قرار می‌دهد نشان‌دهنده تاثیر اجتماعی این آثار است.
کارگردان "معراجی‌ها" با تأکید براینکه تمام آثارش مبتنی بر واقعیت هستند و مابه ازای خارجی دارند، گفت: برخلاف تصوری که سینمای داستانی را با سینمای مستند اشتباه می‌گیرند، در کارهای من اینطور نیست و در "معراجی‌ها" نیز اصل اتفاق ما به ازای خارجی دارد و کاراکترهای آثارم در جنگ یا پس از آن حضور داشته‌اند. با این حال تلاش می‌کنم بخش‌های کمتر دیده شده را به تصویر بکشم.
طرح مسئله می‌کنیم تا پاسخ بدهیم
ده‌نمکی در پاسخ به اینکه بر این مبنا که شما اختلاف نظر بین طرفداران دو دیدگاه را نمایش می‌دهید که هر کدام از مخاطبان هم با یکی از این دیدگاه‌ها موافق هستند، شما تا چه حد قضاوت درباره این نظرات را به بیننده‌ها سپرده‌اید؟ توضیح داد: شخصیت‌های فراوانی که در این سریال هستند، گویای تعدد و تکثر کاراکترها و پوزیشن‌های مختلف اجتماعی است و ما در فیلم سعی می‌کنیم دغدغه‌های دو طیف و نگاه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی را طرح کنیم و به آنها پاسخ بدهیم. تا طرح مسئله نشود انتظار پاسخگویی هم وجود ندارد.
وی تصریح کرد: بنابراین نمی‌توانیم صرفا شبهه را طرح کنیم و به آن پاسخ ندهیم. چرا که این کار به منزله پاک کردن صورت مسئله است. از هیچ خط قرمزی هم رد نمی‌شویم، بلکه جواب ندادن به شبهات است که رد کردن خطوط قرمز به حساب می‌آید. ما سعی می‌کنیم در "معراجی‌ها" شبهات را طرح کنیم و به آنها پاسخ دهیم. امیدوارم در بخش ممیزی‌های سینما و تلویزیون همکاری خوبی صورت بگیرد.
نقد به تعریف فعلی شبکه نمایش خانگی
ده نمکی همچنین درباره اینکه آیا به حضور در شبکه نمایش خانگی فکر می‌کند یا خیر به مهر گفت: هنوز فکری در این باره نکرده‌ام. معتقدم شبکه نمایش خانگی در کنار سینما و تلویزیون قرار دارد و قبلا اگر حاشیه بود حالا جزو آنها است. مثلا "رسوایی" که در سینما یک و نیم تا دو میلیون مخاطب دارد، وقتی نسخه شبکه نمایش خانگی آن با تیراژ یک میلیون بیرون می‌آيد یعنی 10 میلیون نفر فیلم را در خانه‌هایشان می‌بینند.
وی در این خصوص که قبول دارد بیشتر بحث رقابت این شبکه با سینما و تلویزیون مطرح است و حتی برخی از کارگردانان این دو عرصه کار با شبکه نمایش خانگی را ترجیح داده‌اند، ادامه داد: برخی آثار هستند که در سینما مخاطب ندارند. تعریف نمایش خانگی بر این مبنا که ممیزی‌های سینما را رعایت نمی‌کند، تعریف غلطی است. بر مبنای همین تعریف هم آثاری را که نمی‌شود در سینما نمایش داد به این بخش می‌فرستند در حالی که شبکه نمایش خانگی باید مکمل سینما و تلویزیون باشد.
گفتگو از مریم عرفانیان