کشف یک بنای شگفت انگیز در تخت جمشید / اظهار نظر رئیس موسسه شرق شناسی درباره الواح شیکاگو

کشف یک بنای عظیم و شگفت انگیز در تخت جمشید، به مزایده گذاشتن دوباره خانه پیرنیا و سینما جمهوری، اظهار نظر رئیس موسسه شرق شناسی درباره الواح شیکاگو، انتقاد به رئیس سازمان میراث فرهنگی و فرو ریختن سقف شیشه ای کریستال پالاس از جمله خبرهای حوزه میراث فرهنگی و گردشگری در این هفته بود.

به گزارش خبرنگار مهر، شهریورماه امسال خانه تاریخی پیرنیا ( خانه هرمز پیرنیا) به آدرس لاله زار، نرسیده به خیابان منوچهری، نبش کوچه پیرنیا و پلاکهای 490، 492، 496، 498 و 500 به شرکت کنندگان در مزایده فروش ساختمان توسط ستاد اجرایی فرمان امام (ره) معرفی شد.

پیگیری خبرنگاران پیرامون این موضوع باعث شد تا قائم مقام سازمان میراث فرهنگی جلسه ای با مسئولان این ستاد برگزار کند و آنها را از فروش خانه ها و ساختمان های تاریخی منصرف کند این جلسات برگزار شد اما هشتم آبان ماه در روزنامه های سراسر کشور آگهی مزایده دوباره آن منتشر شد.

اما در کنار این خانه، ساختمان تاریخی سینما جمهوری در حد فاصل خیابان فلسطین و ابوریحان نیز با مساحت 1293/26 متر با قیمت پایه دو میلیارد و 550 میلیون تومان با عنوان ساختمان فرهنگی مذهبی به مزایده گذاشته شد.

سینما جمهوری که به نام "نیاگارا" مشهور بود، در سال 1337 با 960 صندلی ساخته شد و در دهه ۴۰ اولین سینمای ایران بود که به سیستم صندلی‌های متحرک مجهز شد. در آن زمان علی حاتمی و محمد علی فردین مالکان این سینما بودند و در حال حاضر به جز خانواده حاتمی یک شریک غیرسینمایی هم برای این بنا وجود دارد.

کشف بنای عظیم مذهبی ساخته شده در دوره کوروش هخامنشی

خبرگزاری مهر این هفته از یک کشف عظیم در عرصه باستان شناسی تخت جمشید خبر داد و اعلام کرد که باستان شناسان ایرانی و ایتالیایی موفق به کشف بقایای یک بنای عظیم در تخت جمشید شده اند آنها احتمال می دهند که این بنا کاربری مذهبی داشته و با پشتوانه حکومت در دوره کوروش هخامنشی ساخته شده باشد.

علیرضا عسگری سرپرست هیات کاوش و باستان شناسی در شهر پارسه به خبرنگار مهر گفت: مطالعات شهر پارسه از مدتی پیش آغاز شده است و در کاوش های فصل پنجم آن، در حریم درجه یک و سمت شمال غربی شهر پارسه، یک بنای بزرگ که به احتمال زیاد در دوره کوروش هخامنشی ساخته شده کشف شد. این بنا آجرهای لعاب دار رنگی دارد که با موتیف نقش حیوانات اسطوره ای همراه است.

عسگری بیان کرد: این بنا در شهر پارسه یعنی شهری که توسط داریوش هخامنشی بنیان گذاشته، واقع شده است اما به نظر می رسد زمان ساخت بنا متعلق به دوره کوروش هخامنشی بوده باشد چون نقش مایه های به کار رفته در آجرهای لعاب دار بنا، شبیه به نقش مایه هایی است که در بابل و بین النهرین نیز وجود دارند.

عسگری ادامه داد: کوروش در سال 539 قبل از میلاد، بابل را فتح کرد و احتمالاً تعدادی از هنرمندانی که در بابل مستقر بودند به منطقه فارس کوچانده شده و این بنا را در این مکان ساخته اند.

عسگری درباره ابعاد این بنا توضیح داد: این بنا در ابعاد 33 در 33 متر با دیوارهایی به پهنای 10 متر و هزاران آجر که تمام نمای بیرونی آن دارای آجر لعاب دار است ساخته شده است و در داخل آن نیز اتاقی به ابعاد 10 در 10 متر وجود دارد.

الواح پیش ما امانتند آنها را به ایران بازمی‌گردانیم

این هفته خبرنگار مهر با رئیس مؤسسه شرق‌شناسی شیکاگو درباره توقیف الواح هخامنشی صحبت کرد و نظرش را در این باره پرسید که او هم گفت: ما باستان شناس هستیم و الواح هخامنشی نیز موارد مطالعاتی ما هستند. موسسه شیکاگو تعداد زیادی از الواح را بعد از مطالعه به ایران برگشت داده و بقیه الواح نیز امانتی هستند تا روی آنها مطالعه انجام دهیم و به ایران بازگردانیم.

گیل استاین گفت: نمی توانم آمار دقیقی از تعداد الواح هخامنشی که در موسسه شیکاگو قرار دارد بدهم چون مسئولیت این الواح بر عهده فرد دیگری در این موسسه است. همچنین بیشتر این الواح شکسته و در قطعات کوچک هستند اما بهترین تخمینی که می توانم بزنم این است که بین 6 تا 7 هزار لوح با تکه های بزرگ وجود دارد. این الواح از زمانی که وارد شیکاگو شده اند تاکنون در حال مطالعه هستند و به عنوان یک امانت در دهه 1930 به آمریکا فرستاده شدند.

وی بیان کرد: ما باستان شناس هستیم و الواح هخامنشی نیز موارد مطالعاتی ما هستند منتها در رسانه های ایران معمولا صحبت هایی می شود که متاسفانه دقیق نیستند. گویا از صراحت و درستی این قضیه خبر ندارند. موسسه تعداد زیادی از الواح را بعد از مطالعه به ایران برگشت داده است و بقیه الواح نیز امانتی هستند تا ما روی آنها مطالعه انجام دهیم و به ایران بازگردانیم. بیش از 30 هزار الواح به ایران تاکنون برگشت داده شده است و من در سال 2003 حدود 300 لوح کامل را که مورد مطالعه قرار گرفته بود به ایران برگشت دادم به قول و موافقتی که بین ایران و دانشگاه شیکاگو انجام شده است متعهد هستیم.

انتقاد رئیس انجمن باستان‌شناسان از رئیس سازمان میراث فرهنگی

رئیس سازمان میراث فرهنگی در همایش بین‌المللی باستان‌شناسی که این هفته به مدت سه روز در دانشگاه تهران برگزار شد حضور پیدا کرد ولی انتقادی هم در کنارش به او شد آن هم از سوی سیدمهدی موسوی کوهپر، رئیس انجمن علمی باستان شناسان ایران که گفت: ما در بسیاری از حوزه ها عقب هستیم. کشوری که به بهشت باستان شناسی معروف است هنوز نتوانسته با دانش روز باستان شناسی پیش برود. همه ما مقصر هستیم دانشگاهها هنوز دروس 50 سال پیش را تدریس می کنند. همچنین موزه ها گورستان اشیاء شده است. پایان نامه ای دفاع شد که موزه ملی ایران سکه های مورد پژوهش را در اختیار آن دانشجو نداده بود و ما باید از مجموعه دار خصوصی این سکه ها را دریافت می کردیم. او به دانشجو اعتماد می کند، اما موزه اعتماد ندارد.

رئیس انجمن علمی باستان شناسان ایران گفت: رئیس سازمان میراث فرهنگی برای انجمن شاعران وقت برگزاری جلسه دارد اما برای باستان شناسان نه!

سقف شیشه ای پاساژ تاریخی کریستال پالاس ریخت

سقف شیشه ای نخستین پاساژ اروپایی در تهران متعلق به دوره پهلوی دوم که به پاساژ کریستال پالاس معروف بود، فرو ریخت تا یک مجتمع تجاری بزرگ، مهمترین پاساژ تاریخی لاله زار را از بین ببرد.

کریستال پالاس یا قصر بلورین نام یکی از بناهای شهر لندن است که در سال 1851 میلادی ساخته شد. پس از آن نیز پاساژی در اوائل دوره پهلوی دوم در خیابان لاله زار تهران ساخته شد که سقف آن مانند سقف کریستال پالاس، شیشه ای بود.

در این باره، سید احمد محیط طباطبایی، تهران شناس با اعلام این خبر به خبرنگار مهر گفت: دور تا دور این پاساژ در دو طبقه مغازه های ایوانی شکل بود که حتی نام و عکس آن در کتابهای راهنمایان گردشگری به عنوان زیباترین سقف پاساژ در خیابان لاله زار نیز آمده است.

محیط طباطبایی گفت: این سقف هلالی شکل، اولین الگو از معماری مدرن و اروپایی بود که در تهران ساخته می شد به همین علت مهمترین پاساژ در خیابان لاله زار با سقفی زیبا شد. اما مدتی پیش سقف این پاساژ که نام دیگر آن پاساژ رزاق منش است، را از بین برده اند تا به جای آن، یک مجتمع تجاری بلند مرتبه بسازند.