به گزارش خبرنگار مهر، شهر کرمانشاه از دیرباز با تکیه های قدیمی و دسته های چند صد نفری زنجیر زن و سینه زن آن شناخته شده است. دیاری که واسطه وصل عاشقان حسینی با نینوا است.
سالهای زیادی است که نفس پیرغلامان حسینی با نواهای حزن انگیز کردی در کوچه پس کوچه های شهر پیچیده و زمزمه سروده های شاعران کرد زبان همواره شاه بیت نوحه های ذاکرین این دیار بوده است.
هنوز هم در مجالس روضه و عزاداری سالار شهیدان در کرمانشاه و در میان نوحه و اشعار مداح وقتی نوبت به دم های کردی بکر و دست نخورده می رسد، کاملا هیجان برخواسته از یک شور قدیمی مستمعین را در بر می گیرد و از این نواهایی که برای آنها در خاطراتشان ثبت و ضبط شده است اینگونه استقبال می کنند.
استقبالی که نشان می دهد تشنه داشته های بی نظیر در حوزه شعر و نوا و آواهای غنی و پر از اخلاص آنهم با زبان و گویش نیاکانی خود هستند.
موضوعی که متأسفانه در ماه های محرم سالهای اخیر کمتر شاهد آن هستیم و این مسئله دلتنگی های ناخودآگاه مردم برای آن نوحه های گوش نواز و حزن انگیز را پررنگ تر می کند.
مراد غریب، یکی از مداحان و پیر غلامان اهل بیت (ع) در شهرستان اسلام آباد غرب است. به گفته خودش 50 سال است که در دستگاه امام حسین(ع) نوکری می کند.
نوحه های قدیمی حاصل اخلاص و وقت گذاشتن مداحان بود
او که هم اینک در بستر بیماری به سر می برد سرپرست هیئت حضرت موسی بن جعفر (ع) شهرستان اسلام آباد غرب است و از کمرنگی طنین انداز شدن نواهای کردی که فرهنگ و تاریخ این دیار را در آیینه اعتقادات مذهبی مردم آن به نمایش در می آورد، گله می کند.
غریب در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: چندین روز مانده به آغاز ماه محرم مداح ها با شاعران اهل بیت (ع) گاها تا صبح می نشستند تا نواهای محرم سال جدید را با فکر و تکرار و تمرین استخراج کنند.
وی ادامه داد: گرچه فضای این گونه نشست ها که معمولا جوان ها هم یک پای ثابت آن بودند و هنوز هم ماه محرم فرا نرسیده بود فضای دوستانه بود اما بعضی اوقات که شعر جدیدی به شاعری الهام می شد و مداحی آن را فی البداهه به زیبایی می خواند تا صبح مجلس تبدیل می شد به ماتم کده ای که دلها را آماده محرم می کرد.
وی افزود: می خواهم این را بگویم که چندین روز به محرم مانده می نشستیم و شعر و نواها را با وقت گذاشتن و تمرین آماده می کردیم تا در حد توان به ساحت سیدالشهدا ادای دین کنیم. اما به نظرم می سد این روزها که هر نوا و آهنگی را می شود به اسم نوحه شنید ناشی از وقت نگذاشتن برای نوحه هاست و می خواهیم با زحمت کم سبک های آماده را بخوانیم.
نوحه های کردی کمتر دست خوش تغییرات شده اند/ برای گردآوری نواهای قدیمی تلاش کنیم
این پیرغلام اهل بیت (ع) با اشاره به این موضوع که مداحان اهل بیت (ع) شأن والایی دارند گفت: خدا را شکر می کنم که امروز ذاکرینی با سواد، آگاه و با صوت حزین کم نداریم اما متأسفانه مشکلاتی هم هست که باید برای آن فکری کرد.
غریب گفت: نواهای کردی بسیار کمتر از آنچه که امروز شاهد آن هستیم دست خوش تغییر و تحولات شده و با مشکلات کمتری در باره نواهای کردی مواجه هستیم. آنهم به این دلیل است که این نواها و نوحه ها با روح و جان مردم آمیخته شده است و هرکسی نمی تواند به خود اجازه دهد که احساسات مردم را در تار و پود این نواها را دست کاری کند.
سرپرست هیئت موسی بن جعفر (ع) که به سختی می توانست کلام خود را ادا کند گفت: یادم هست یک یا دو سال مانده به انقلاب نواها و نوحه های کردی که در میان مردم سینه به سینه نقل شده بود توسط یک گروه موسیقی مذهبی و به خواست صدا و سیمای کرمانشاه جمع آوری و بازخوانی می شد. امروز که امکانات و وسائل قوی تر از گذشته است باید چیزی شبیه آن اقدام انجام شود.
وی ادامه داد: باید یک گروهی که این نوحه ها و دستگاه های موسیقایی را به خوبی می شناسند نسبت به گردآوری، بازخوانی و ترویج آن اقدام کنند تا فضایی که گاها شاهد آن هستیم به سمت بهتر شدن پیش برود.
اگر اثر تازه و ماندگار ارائه نمی کنیم لااقل آثار قدیمی را درست ادا کنیم
غریب گفت: باید در این زمینه تلاش کنیم. در سالهای نچندان دور گذشته نواهایی خلق شده اند گه تا ابد ماندگار خواهند بود و این ناشی از گذاشتن وقت، اخلاص و درنتیجه ان مدد خود ارباب بوده است. باید پرسید که چرا در وادی نوحه های کردی در سالهای نزدیک شاهد خلق نواهای ماندگار نیستیم؟ چرا باید مداحان جوان به سبک های جدید رو بیاورند و این گنجینه عظیم را فراموش کنند؟
وی تصریح کرد: متأسفانه در بسیاری از مواقع نه تنها خلق نواهای تازه را نمی بینیم بلکه حتی من با گوش های خودم شنیدم که سبک های قدیمی راهم به درستی ادا نمی کنند.
غریب در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: هیئت امام حسین در هیچ زمانی و در هیچ شرایطی تعطیل بردار نیست. در اسلام آباد زیر موشک باران و بمباران هم مجالس عزای حسین برگزار می شود و حس و حال عجیبی حکم فرما بود. بعضی از بچه های هیئت برای اینکه عزاداری شهر برپا باشد از جبهه می آمدند و مقدمات برپایی عزا را برای مردم فراهم می کردند.
به هرحال ماه محرم نزدیک است و باز هم شور حسینی همه جای شهر را فرا خواهد گرفت. مردم، مسئولان مرتبط با تبلیغات امور دینی و مذهبی و دست اندر کاران برپایی عزای محرم می توانند با تکیه بر گنجینه های بزرگ و داشته های غنی مردمان این دیار عزای سرور و سالار شهیدان را هرچه بیشتر در خور عظمت شهدای کربلا بر پا کنند.
این مسئله ای است که صدا و سیمای محلی مرکز کرمانشاه با توجه به کارویژه خود در جهت تقویت و ترویج فرهنگ غنی عزاداری های این دیار می تواند در آن نقش آفرین باشد.